Modern Müzecilikte Sanal Eğilimler Üzerine Mimari Bağlamda Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 32, 560 - 585, 08.01.2024

Semiyye Münise Gür , Erdem Köymen

https://doi.org/10.21602/sduarte.1273033

Öz

Bu makale kapsamında AR, VR ve Metaverse gibi ileri düzey yazılımsal teknolojilerin kullanıldığı müze yapıları üzerine mimari bağlamlı bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada ülkemiz ve yurtdışından müze örnekleri incelenmiş, bu örneklerin “fiziksel” mekâna alternatif olarak bünyesinde barındırdığı “sanal” ortam sağlayan yazılımsal teknolojilerine odaklanılmıştır. Sonrasında incelenen örnekler, birlikte değerlendirilmiştir. Yapılan kıyaslamalar ile müze örneklerinde bu teknolojilerin yaygın kullanım yöntemleri tespit edilmiştir. Dünya geneline göre ülkemizin durumu yorumlanmış, ülkemizdeki eksikliklere değinilerek yazılımsal geliştirmeler için kıyaslamalar eşliğinde çıkarımlarda bulunulmuştur.
Müzelerde yeni teknolojilerin sergilere dâhil edilmesi, kültürel miras alanının varlığını rekabet ortamında sürdürebilmesi için bir anahtar görevi göreceği açıktır. Bu çıkarıma paralel olarak turizm işletmelerinde ve kültürel miras alanlarında, ziyaretçi deneyimini artırmak adına AR, VR gibi uygulamalardan ülkemizde eski tarihlere göre daha fazla faydalanıldığı görülmüştür. Buna karşın söz konusu müze uygulamalarına teknolojik gelişmeler doğrultusunda farklı yazılımsal içerikli uygulamaların daha çok dâhil edilmesiyle birlikte, müzelerimizde bilgi aktarımının daha verimli olacağı sonucuna makale kapsamında varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzecilik, Teknoloji, Metaverse, Sanal & Arttırılmış Gerçeklik, Mimari

An Architectural Research On Virtual Trends In Modern Museum

Öz

Within the scope of this article, an architectural research was conducted on museum buildings using advanced software technologies such as AR, VR and Metaverse. In the research, museum samples from our country and abroad were examined, and the software technologies that provide a "virtual" environment, which these samples contain as an alternative to the "physical" space, are focused on. Afterwards, the examined samples were evaluated together. With the comparisons made, the common usage methods of these technologies in museum samples were determined. The situation of our country was interpreted according to the world, and deficiencies in our country were mentioned and inferences were made for software developments accompanied by comparisons.
It is clear that the inclusion of new technologies in museums will serve as a key for the cultural heritage area to survive in a competitive environment. In parallel with this inference, it has been observed that applications such as AR and VR are used more in tourism businesses and cultural heritage areas in order to increase the visitor experience in our country than in the past. On the other hand, it has been concluded within the scope of the article that information transfer in our museums will be more efficient with the inclusion of different software applications in the museum applications in line with technological developments.

Anahtar Kelimeler

Museology, Technology, Metaverse, Virtual and Augmented Reality, Architecture

Kaynakça

• Abdüsselam, M. S. (2016). “Artırılmış Gerçeklik Tarayıcıları Teknoloji Okumaları”, The Turkish Online Journal of Educational Technology, s. 19-36.
• Ankara Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, (2005). Ankara Rehberi, Ankara: Ankara Yayınevi.
• Artun, A. (2008). “Müzecilikte Kamusallığın Kaynakları ve Özel Müzeler” 21-27 Mayıs 26, Müzeler Haftası Geçmişten Geleceğe Türkiye’de Müzecilik 1 Sempozyumu, VEKAM, s. 97-103.
• Atagök, T. (1999). “Müze Mimarisi”, Yeniden Müzeciliği Düşünmek, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları.
• Bakırküre, S. G. (1992). Çağdaş Kültür ve Mimari Bağlamda Müze Mimarisi ve Müzecilik Kavramının İrdelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Boland, P. & Colin, J. (1996). Bilgisayar Görselleştirme Olarak Arkeoloji: “Sanal Dudley Kalesi Turları” c. 1550. T. Higgins, P. Main ve J. Lang (eds.), Imaging the Geçmiş: Müzeler ve Arkeolojide Elektronik Görüntüleme ve Bilgisayar Grafikleri, s. 227–234, Londra: British Museum Press.
• Craig, A. B. (2013). Understanding Augmented Reality: Concepts and Applications, Amsterdam: Morgan Kaufmann.
• Deniz, M. (2008). Müze Sergileme Mekânlarında Güncel Gösterim Teknikleri ile Mimari Tasarım İlişkisi Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Fen Bilimler Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Giebelhausen, M. (2006a). “A Companion to Museum Studies”, Museum Architecture: A Brief History, Oxford: Blackwell Publishing.
• Giebelhausen, M. (2006b). “New Museum Theory and Practice: An Introduction”, The Architecture is the Museum, Oxford: Blackwell Publishing.
• Glosset, N. Ş. (2008). “Sanal Mimarlık Müzesi Sanal Müzecilik”, Geçmişten Geleceğe Türkiye’de Müzecilik Sempozyumu Bildiri Kitabı, 21-22 Mayıs 2007, Ankara: VEKAM Yayınları.
• Huhtamo, E. (2002). Kutularda Dünyalar veya Kayıp Medyanın Tarihinden On Bölüm; Almanya: DCM Druck Center Meckenheim.
• Johnson, L., vd. (2010). NMC Horizon Report: 2010 Higher Education Edition. Austin, Texas: The New Media Consortium.
• Kahraman, Z. (2021). “Sanal Müzecilikte Yeni Yaklaşımlar”, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 2. Karadeniz, C. (2015). Çağdaş Müze ve Kültürel Çeşitlilik: Arkeoloji Müzesi Uzmanlarının Kültürel Çeşitliliğe İlişkin Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karadeniz, C., vd. (2015). “Yeni Müzebilim Bağlamında Müze Eğitimine Çağdaş Yaklaşımlar ve Müze Eğitimcisi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 48, Sayı 2.
• Köymen, E. (2014). Mimari Ön Tasarım Sürecinde Eskizleri Gerçek Zamanlı 3B Modelleyen, Arttırılmış Gerçeklik Destekli Bir Yazılım Denemesi: “Sketchar”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Kuş, O. (2021) “Metaverse: “‘Dijital Büyük Patlamada’ Fırsatlar ve Endişelere Yönelik Algılar”, Intermedia International E-journal , 8 (15).
• McLuhan, M. & Fiore, Q. (2012). Medya mesajı, medya masajıdır çev. İ. Haydaroğlu, İstanbul: MediaCat.
• Okan, B. (2015). “Günümüzde Müzecilik Anlayışı”, Sanat ve Tasarım Dergisi 5 (2), s. 187-198.
• Schweibenz, W. (1998). “Sanal Müze: Müzelerin Nesneleri ve Bilgileri Bir Bilgi Tabanı ve İletişim Sistemi Olarak İnterneti Kullanarak Sunmaları İçin Yeni Bakış Açıları”, 6. ISI Konferansı, Prag: Kasım 1998.
• Tepecik, A. (2008). “Sanat Eğitimi ve Sanal Müze”, Müzeler Haftası, Geçmişten Geleceğe Müzecilik I. Sempozyum, 21-22 Mayıs 2007, Ankara: Vehbi Koç ve Ankara Araştırmaları Merkezi (VEKAM).
• Tükel, U. (2007). Sanal Ortamda Müzecilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı.