BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 1, 83 - 90, 21.03.2015

Hale Seçilmiş Canbay , Fatma Zerrin Saltan

Öz

In this study, the leaves of sheep sorrel (Rumex acetosella L), nettle (Urtica dioica L), rosemary (Rosmarinus officinalis L.) and walnut (Juglansregia L.) that are used as medicinal plant and especially as food were collected from the gardens and their commercial samples were purchased from Eskişehir bazaar

Anahtar Kelimeler

Heavy metal Rosemary Sheep sorrel Nettle Walnut ICPOES

Kaynakça

  • Başer, K.H.C., Honda, G., Miki, W. 1986. Herb Drugs and Herbalists in Turkey. Studia Culturae Islamicae, 27, Tokyo. 298s.
  • Baytop, T.1999. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi. Geçmişte ve Bugün. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul. 1- 480.
  • Cala, V., Cases, M. A., ve Walter, I. 2005. Biomass Production and Heavy Metal Content of Rosmarinus officinalis CultivarGrown on Organic Waste-amended Soil. Journal of Arid Environments, 62: 401-412.
  • Chizzola, R. ,Michitsch, H., Franz, C., 2003. Monitoring of Metallic Micronutrients and Heavy Metals in Herbs, Spices, and Medicinal Plants from Austria. European Food Research and Technology, 216: 407-411.
  • Divrikli, U., Horzum, N., Soylak, M., ve Elci, L. 2006. Trace Heavy Metal Contents of Some Spices and Herbal Plantsfrom Western Anatolia, Turkey. International Journal of Food Science and Technology, 41: 712-716.
  • El-Rjoob, A.-W. 0., Massadeh, A. M., Omari, M. N. 2008. Evaluation of Pb, Cu, Zn, Cd, Ni, and Fe Levels in Rosmarinus officinalislabiatae (Rosemary) Medicinal Plant and Soils in Selected Zones in Jordan.
  • Environmental Monitoring and Assessment, 140: 61- 68.
  • Erdoğrul, Ö., Tosyalı, C., Erbilir, F. 2005. Dietary Allowances, 10th Edition, National Academy Press, Washington DC.
  • Kahramanmaraş’ta Yetişen Bazı Sebzelerde Demir, Bakır, Mangan, Kadmiyum ve Nikel Düzeyleri. KSU. Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2): 27-29.
  • Esetlili, B. Ç., Pekcan, T., Çobanoğlu, Ö., Aydoğdu, E., Turan, S., Anaç, D., 2014. Essential Plant Nutrients and Heavy Metals Concentrations of Some Medicinal and Aromatic Plants. Journal of Agricultural Sciences, 20: 239-247.
  • Huremovic, J., Badema, B., Muhic-Sarac, T., Selovic, A., Memic, M., 2014. Sadrzaj Teskih Metala u ZacinskomBilju s Trzista u Sarajevu, Bosna i Hercegovina. Kem. Ind. 63 (3-4): 77-81.
  • Imelouane, B.,Tahri, M., Elbastrioui, M., Aouinti, F., Elbachiri, A. 2011. Mineral Contents of Some Medicinal and Aromatic Plants Growing in Eastern Morocco. Journal of Materials and Environmental Science, 2 (2): 104-111.
  • Kahvecioğlu, Ö., Kartal, G., Güven, A., Timur, S., 2006. Metallerin
  • www.metalurji.org.tr/dergi/dergi136/d136_4753.pdf Çevresel
  • (Erişim Tarihi: 31.10.2014).
  • Etkileri-I. Kartal, E.,2010. İstanbul Avrupa Yakası D-100 Karayolu Çevresindeki Bazı Bitkilerde Ağır Metal Birikimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Khan, S. A., Khan, L., Hussain, I., Marwat, K. B., ve Akhtar, N. 2008. Profile of HeavyMetals in Selected Medicinal Plants. Pakistan Journal of Weed Science Research, 14 (1-2): 101-110.
  • Kılıç, S., Karagözlü, C., Uysal, H., Akbulut, N. 2002. İzmir Piyasasında Satılan Bazı Peynir Çeşitlerinin Kalsiyum, Fosfor, Sodyum ve Potasyum Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Gıda, 27 (3): 229-234.
  • Korfali, S. I.,Hawi, T. ve Mroueh, M., 2013. Evaluation of Heavy Metals Content in Dietary Supplements in Lebanon. Chemistry Central Journal, 7 (10): 1-13.
  • Kuruüzüm Uz, A., 2011. Rosmarinus officinalis (Biberiye, Kuşdili). FFD Monografları. Tedavide Kullanılan Bitkiler. MN Medikal & Nobel Tıp Kitabevi, 1-754.
  • Meraler, S. A., 2010. Mahlep (Prunus mahaleb L.) in Bitki Kısımlarında Mineral Bileşiminin Belirlenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,56s, Kilis.
  • Okcu, M., Tozlu, E., Kumlay, A. M., Pehluvan, M., 2009. Ağır Metallerin Bitkiler Üzerine Etkileri. Alınteri, 17 (B): 14-26.
  • Öktüren Asri, F., Sönmez, S. 2006. Ağır Metal Toksisitesinin Bitki Metabolizması Üzerine Etkileri. Derim23 (2): 36-45.
  • Özcan, M., 2004. Mineral Contents of Some Plants Used as Condiments in Turkey, Food Chemistry, 84 (3): 437- Saltan, F. Z., Ozaydın, O., 2013. Ethnobotany of Eskişehir and its Environs. Pakistan Journal of Botany, 45 (S1): 207-214.
  • Sembratowicz, I., Rusinek, E., Ognik, K., Truchlinski, J. 2009. Concentrations of Trace Elements and Heavy Metals at Selected Medicinal Plants Harvested in Two Vegetations Periods. Herba Polonica, 55 (1): 22-28.
  • Ştef, D. S., Gergen, I., Traşca, T. I., Harmanescu, M., Ştef, L., Druga, M., Biron, R., Hegheduş-Mindru, G. 2010. Screening of 33 Medicinal Plants for the Microelements Content. Animal Science and Biotechnologies, 43 (1):127-131.
  • Tanak, A. G., 2006. Samsun Çevresinde Yetişen Bazı Yeşil Bitkilerdeki Ağır Metallerin Tayini. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Kimya Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Tuzlacı, E. 2006. Şifa Niyetine. Türkiye’nin Bitkisel Halk İlaçları. Alfa Yayınları, İstanbul, 1-449.
  • US Environmental Protection Agency Method 3051A. 1998. Microwave assisted acid digestion of sediments, sludges, soils, and oils.
  • Vormann, J. 2003. Magnesium: Nutrition and Metabolism. Molecular Aspects of Medicine, 24: 27-37. Yağmur, M., Kaydan, D., Okut, N. 2006. Potasyum Uygulamasının Tuz Stresindeki Arpanın Fotosentetik Pigment İçeriği, Ozmotik Potansiyel, K+/Na+ Oranı ile Bitki Büyümesindeki Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2): 188-194.
  • Working Document for Information and Use in Discussions Related to Contaminants and Toxins in GSCTFF. (prepared by Japan and Netherlands). Codex Alimentarius
  • ftp://ftp.fao.org/codex/meetings/CCCF/cccf5/cf05_IN F.pdf) (Erişim Tarihi: 11.11.2014)
  • Commission. World Health Organization, 1999. WHO Monographs on Selected Medicinal Plants, Vol. I, Geneva, Switzerland. 1-295.
  • World Health Organization, 2007. WHO Guidelines for Assessing Quality of Herbal Medicineswith Reference to Contaminants and Residues. Spain. 1-105.
  • World Health Organization, 2012. Effect of Increased Potassium Intake on Cardiovascular Disease, Coronary Hearth Disease and Stroke. Geneva, World Health
  • www.who.int/elena/titles/potassium_cvd_adults/en/ Organization.

Eskişehir'de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 1, 83 - 90, 21.03.2015

Hale Seçilmiş Canbay , Fatma Zerrin Saltan

Öz

Bu çalışmada; halk arasında yapraklarından özellikle gıda olarak yararlanılan kuzukulağı, ısırgan otu, biberiye (sırasıyla Rumex acetosellaL.,Urtica dioica L., Rosmarinus officinalisL.)ve yapraklarından hazırlanılan infüzyonu bademcik iltihabında ve dekoksiyonu ise dahilen mayasıl tedavisinde kullanılan cevizin (Juglans regiaL.) Eskişehir pazarlarında satılan ticari örnekleri ve bahçelerde yetiştirilen örnekleri toplanmıştır. Toplanılan yaprak örneklerinde bazı ağır metal içerikleri (Ni, Cd, Pb, Zn ve Cr) ve bitki besin elementleri (Cu, Mn, Fe, Mg, Al, Ca, Nave K) belirlenmiştir. Hazırlanan yaprak numunelerindeki ağır metal ve bitki besin elementleri miktarları, İndüktif Eşleşmiş Plazma-Optik Emisyon Spektrometrisi (ICP-OES) yöntemi ile ölçülmüştür. Kadmiyum hiçbir bitkisel materyalde bulunmamış, kurşun, nikel ve krom ise bazı örneklerde belirlenmemiştir. Yapraklardaki ağır metal değerleri; biberiyenin ev ve ticari örneklerinde 0,53-99,42 mg/kg, kuzukulağına ait tüm örneklerde 0,22-46,90 mg/kg, tüm ceviz örneklerinde 0,59-17,49 mg/kg ve tüm ısırgan örneklerinde 0,85-15,42 mg/kg olarak belirlenmiştir. Çalışılan tüm materyallerde bitki besin elementlerine ait değerler ise biberiye yaprağı için 2,47-37834,42 mg/kg, kuzu kulağı için 2,58-28633,33 mg/kg, ısırgan otu için 6,30-42255,49 mg/kg ve ceviz için 5,06-16585,00 mg/kg olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; çalışmada kullanılan tıbbi bitkilerin zengin besin elementi içeriğine sahip olmasına karşın bazı ağır metallerin bitkilerde önerilen kritik düzeylerin üzerinde olması dikkati çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ağır metal Biberiye Kuzukulağı Isırgan otu Ceviz ICPOES

Kaynakça

  • Başer, K.H.C., Honda, G., Miki, W. 1986. Herb Drugs and Herbalists in Turkey. Studia Culturae Islamicae, 27, Tokyo. 298s.
  • Baytop, T.1999. Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi. Geçmişte ve Bugün. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul. 1- 480.
  • Cala, V., Cases, M. A., ve Walter, I. 2005. Biomass Production and Heavy Metal Content of Rosmarinus officinalis CultivarGrown on Organic Waste-amended Soil. Journal of Arid Environments, 62: 401-412.
  • Chizzola, R. ,Michitsch, H., Franz, C., 2003. Monitoring of Metallic Micronutrients and Heavy Metals in Herbs, Spices, and Medicinal Plants from Austria. European Food Research and Technology, 216: 407-411.
  • Divrikli, U., Horzum, N., Soylak, M., ve Elci, L. 2006. Trace Heavy Metal Contents of Some Spices and Herbal Plantsfrom Western Anatolia, Turkey. International Journal of Food Science and Technology, 41: 712-716.
  • El-Rjoob, A.-W. 0., Massadeh, A. M., Omari, M. N. 2008. Evaluation of Pb, Cu, Zn, Cd, Ni, and Fe Levels in Rosmarinus officinalislabiatae (Rosemary) Medicinal Plant and Soils in Selected Zones in Jordan.
  • Environmental Monitoring and Assessment, 140: 61- 68.
  • Erdoğrul, Ö., Tosyalı, C., Erbilir, F. 2005. Dietary Allowances, 10th Edition, National Academy Press, Washington DC.
  • Kahramanmaraş’ta Yetişen Bazı Sebzelerde Demir, Bakır, Mangan, Kadmiyum ve Nikel Düzeyleri. KSU. Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2): 27-29.
  • Esetlili, B. Ç., Pekcan, T., Çobanoğlu, Ö., Aydoğdu, E., Turan, S., Anaç, D., 2014. Essential Plant Nutrients and Heavy Metals Concentrations of Some Medicinal and Aromatic Plants. Journal of Agricultural Sciences, 20: 239-247.
  • Huremovic, J., Badema, B., Muhic-Sarac, T., Selovic, A., Memic, M., 2014. Sadrzaj Teskih Metala u ZacinskomBilju s Trzista u Sarajevu, Bosna i Hercegovina. Kem. Ind. 63 (3-4): 77-81.
  • Imelouane, B.,Tahri, M., Elbastrioui, M., Aouinti, F., Elbachiri, A. 2011. Mineral Contents of Some Medicinal and Aromatic Plants Growing in Eastern Morocco. Journal of Materials and Environmental Science, 2 (2): 104-111.
  • Kahvecioğlu, Ö., Kartal, G., Güven, A., Timur, S., 2006. Metallerin
  • www.metalurji.org.tr/dergi/dergi136/d136_4753.pdf Çevresel
  • (Erişim Tarihi: 31.10.2014).
  • Etkileri-I. Kartal, E.,2010. İstanbul Avrupa Yakası D-100 Karayolu Çevresindeki Bazı Bitkilerde Ağır Metal Birikimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Khan, S. A., Khan, L., Hussain, I., Marwat, K. B., ve Akhtar, N. 2008. Profile of HeavyMetals in Selected Medicinal Plants. Pakistan Journal of Weed Science Research, 14 (1-2): 101-110.
  • Kılıç, S., Karagözlü, C., Uysal, H., Akbulut, N. 2002. İzmir Piyasasında Satılan Bazı Peynir Çeşitlerinin Kalsiyum, Fosfor, Sodyum ve Potasyum Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Gıda, 27 (3): 229-234.
  • Korfali, S. I.,Hawi, T. ve Mroueh, M., 2013. Evaluation of Heavy Metals Content in Dietary Supplements in Lebanon. Chemistry Central Journal, 7 (10): 1-13.
  • Kuruüzüm Uz, A., 2011. Rosmarinus officinalis (Biberiye, Kuşdili). FFD Monografları. Tedavide Kullanılan Bitkiler. MN Medikal & Nobel Tıp Kitabevi, 1-754.
  • Meraler, S. A., 2010. Mahlep (Prunus mahaleb L.) in Bitki Kısımlarında Mineral Bileşiminin Belirlenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,56s, Kilis.
  • Okcu, M., Tozlu, E., Kumlay, A. M., Pehluvan, M., 2009. Ağır Metallerin Bitkiler Üzerine Etkileri. Alınteri, 17 (B): 14-26.
  • Öktüren Asri, F., Sönmez, S. 2006. Ağır Metal Toksisitesinin Bitki Metabolizması Üzerine Etkileri. Derim23 (2): 36-45.
  • Özcan, M., 2004. Mineral Contents of Some Plants Used as Condiments in Turkey, Food Chemistry, 84 (3): 437- Saltan, F. Z., Ozaydın, O., 2013. Ethnobotany of Eskişehir and its Environs. Pakistan Journal of Botany, 45 (S1): 207-214.
  • Sembratowicz, I., Rusinek, E., Ognik, K., Truchlinski, J. 2009. Concentrations of Trace Elements and Heavy Metals at Selected Medicinal Plants Harvested in Two Vegetations Periods. Herba Polonica, 55 (1): 22-28.
  • Ştef, D. S., Gergen, I., Traşca, T. I., Harmanescu, M., Ştef, L., Druga, M., Biron, R., Hegheduş-Mindru, G. 2010. Screening of 33 Medicinal Plants for the Microelements Content. Animal Science and Biotechnologies, 43 (1):127-131.
  • Tanak, A. G., 2006. Samsun Çevresinde Yetişen Bazı Yeşil Bitkilerdeki Ağır Metallerin Tayini. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Kimya Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Tuzlacı, E. 2006. Şifa Niyetine. Türkiye’nin Bitkisel Halk İlaçları. Alfa Yayınları, İstanbul, 1-449.
  • US Environmental Protection Agency Method 3051A. 1998. Microwave assisted acid digestion of sediments, sludges, soils, and oils.
  • Vormann, J. 2003. Magnesium: Nutrition and Metabolism. Molecular Aspects of Medicine, 24: 27-37. Yağmur, M., Kaydan, D., Okut, N. 2006. Potasyum Uygulamasının Tuz Stresindeki Arpanın Fotosentetik Pigment İçeriği, Ozmotik Potansiyel, K+/Na+ Oranı ile Bitki Büyümesindeki Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 12 (2): 188-194.
  • Working Document for Information and Use in Discussions Related to Contaminants and Toxins in GSCTFF. (prepared by Japan and Netherlands). Codex Alimentarius
  • ftp://ftp.fao.org/codex/meetings/CCCF/cccf5/cf05_IN F.pdf) (Erişim Tarihi: 11.11.2014)
  • Commission. World Health Organization, 1999. WHO Monographs on Selected Medicinal Plants, Vol. I, Geneva, Switzerland. 1-295.
  • World Health Organization, 2007. WHO Guidelines for Assessing Quality of Herbal Medicineswith Reference to Contaminants and Residues. Spain. 1-105.
  • World Health Organization, 2012. Effect of Increased Potassium Intake on Cardiovascular Disease, Coronary Hearth Disease and Stroke. Geneva, World Health
  • www.who.int/elena/titles/potassium_cvd_adults/en/ Organization.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil tu
Bölüm TEMEL BİLİMLER
Yazarlar

Hale Seçilmiş Canbay

Fatma Zerrin Saltan

Yayımlanma Tarihi 21 Mart 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 19 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Seçilmiş Canbay, H., & Saltan, F. Z. (2015). Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 19(1), 83-90. https://doi.org/10.19113/sdufbed.63091
AMA Seçilmiş Canbay H, Saltan FZ. Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. Nisan 2015;19(1):83-90. doi:10.19113/sdufbed.63091
Chicago Seçilmiş Canbay, Hale, ve Fatma Zerrin Saltan. “Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal Ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 19, sy. 1 (Nisan 2015): 83-90. https://doi.org/10.19113/sdufbed.63091.
EndNote Seçilmiş Canbay H, Saltan FZ (01 Nisan 2015) Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 19 1 83–90.
IEEE H. Seçilmiş Canbay ve F. Z. Saltan, “Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi”, Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg., c. 19, sy. 1, ss. 83–90, 2015, doi: 10.19113/sdufbed.63091.
ISNAD Seçilmiş Canbay, Hale - Saltan, Fatma Zerrin. “Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal Ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 19/1 (Nisan 2015), 83-90. https://doi.org/10.19113/sdufbed.63091.
JAMA Seçilmiş Canbay H, Saltan FZ. Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. 2015;19:83–90.
MLA Seçilmiş Canbay, Hale ve Fatma Zerrin Saltan. “Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal Ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, c. 19, sy. 1, 2015, ss. 83-90, doi:10.19113/sdufbed.63091.
Vancouver Seçilmiş Canbay H, Saltan FZ. Eskişehir’de Halk Arasında Kullanılan Bazı Bitkilerdeki Ağır Metal ve Besin Elementlerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv. Fen Bilim. Enst. Derg. 2015;19(1):83-90.

e-ISSN :1308-6529
Linking ISSN (ISSN-L): 1300-7688

Dergide yayımlanan tüm makalelere ücretiz olarak erişilebilinir ve Creative Commons CC BY-NC Atıf-GayriTicari lisansı ile açık erişime sunulur. Tüm yazarlar ve diğer dergi kullanıcıları bu durumu kabul etmiş sayılırlar. CC BY-NC lisansı hakkında detaylı bilgiye erişmek için tıklayınız.