Perlit ve Su Kültürü Ortamlarında Yetiştirilen Domates (<em>Lycopersicon esculentum </em> Mill. cv. Kurucaova) Bitkisinin Bazı Anatomik Özelliklerinin Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 2, 1104 - 1109, 15.08.2018

Meltem Tuylu Gökhan İsmail Tuylu , Selçuk Söylemez , Hatice Nurhan Büyükkartal

Öz

Çalışmada; perlit ve su kültürü ortamında yetiştirilen domates (Lycopersicon esculentum Mill. cv. Kurucaova) bitkisinin anatomik özelliklerinin belirlenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. 2016 yılında, Harran Üniversitesi’ndeki polikarbonat örtülü serada, Malatya Kurucaova yerli domates çeşidi yetiştirilmiştir. Anatomik analizler için; parafin içerisindeki kök, gövde ve yaprak örnekleri Safranin, Fast Green ile boyanmış, ışık mikroskobunda incelenmiş ve bulguların fotoğrafları çekilmiştir. Kök, gövde ve yaprağın bazı dokularında biyometrik ölçümler yapılmıştır. Ölçümlere göre, iki ortamda yetiştirilen bitkiler arasında bazı farklılıklara rastlanmıştır. İncelenen tüm bitkilerde anatomik olarak benzer özellikler saptanmıştır. Kökler; 5-6 sıralı, dalgalı çeperli parankima hücrelerinden oluşan kortekse sahiptir. Tek sıra endodermis ve perisikl gözlenmiştir. Gövdeler; tek sıralı epidermis, 1-2 sıralı klorenkima, 4-5 sıralı kollenkima ve 4-5 sıralı parankimatik dokudan oluşmaktadır. İletim demetleri bir kuşak gibi gövdeyi çevrelemiştir ve bikollateraldir. İletim demetlerinin epidermise bakan yönünde floemin üzerinde 1-2 sıralı sklerankima, öze bakan yönünde floemin altında 1-2 hücreli sklerankima gözlenmiştir. Öz parankimatiktir. Stoma, örtü ve salgı tüyleri gözlenmiştir. Yapraklar; bifasiyal ve amfistomatiktir. Mezofil, tek sıralı palizat parankiması ve 2-3 sıralı sünger parankimasından oluşmaktadır. Büyük iletim demeti, bikollateraldir. Küçük iletim demetleri, mezofilin içine gömülüdür ve kollateral tiptedir. Örtü ve salgı tüylerine sahiptirler. Her iki bitkide kök, gövde ve yaprakta kum ve prizmatik kristallere rastlanmıştır. Sonuç olarak çalışmada; topraksız tarım teknikleri kullanılarak farklı ortamlarda yetiştirilen ekonomik bir bitkinin bazı anatomik özellikleri ortaya konmuştur. Elde edilen sonuçlar, bölgede topraksız tarım teknikleri kullanılarak yapılacak yetiştiriciliğe katkı sağlayacak ve benzer bilimsel çalışmalara ışık tutacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bitki anatomisi, Işık mikroskobu; Sulama; Parafin; Şanlıurfa; Türkiye

Kaynakça

• [1] Özkan, Ş. 2014. Topraksız Tarım Üretimi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 84s, Giresun.
• [2] Alan, R. 1990. Serada Kullanılan Bazı Yetiştirme Ortamları ve Özellikleri. Türkiye 5. Seracılık Sempozyumu, İzmir, 401-410.
• [3] Sevgican, A. 1990. Neden Topraksız Tarım. Türkiye 5. Seracılık Sempozyumu, İzmir, 395-396.
• [4] Anonim, 2016. Şanlıurfa İklim değerleri, Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Veri Tabanı, Şanlıurfa, 10s.
• [5] Tuylu, M., Tuylu, G. İ., Söylemez, S., Büyükkartal, H.N. 2017. Anatomical Features of Tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) Grown Under Hydroponic Culture. BEWS, Sözlü Sunum, 3-5 Nisan, Antalya, 163-164.
• [6] Duman, B., Tüzel, Y., Öztekin, G.B., Tüzel, İ.H. 2017. Effects of Different Irrigation Programs on Cucumber Plants Grafted on Different Rootstocks. ActaHort.(ISHS),1170: 651-658. https://doi.org/10.17660/actahortic.2017.1170.81 ( Erişim tarihi: 25.11.2017).
• [7] Algan, G. 1981. Bitkisel Dokular İçin Mikroteknik. Fırat Üniversitesi Yayınları, Botanik No, 1, 94 s, Elazığ.
• [8] Tuylu, M., Büyükkartal, H. N., Akgül, G., Kalyoncu, H. 2017. Marrubium lutescens Boiss. ve M. cephalanthum Boiss. & Noë subsp. akdaghicum (Lamiaceae)' un Gövde ve Yaprak Özelliklerinin Anatomik Olarak Karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21 (1), 113‐117.
• [9] Rost, T. L. 1996. Tomato Anatomy. Section of Plant Biology Division of Biological Sciences, University of California, Davis, http://www.plb.ucdavis.edu/labs/rost/Tomato/tomhome.html (Erişim tarihi: 17.10 2017).
• [10] Monteiro, C. C, Rolao, M. B., Franco, M. R., Peters, L. P., Cia, M. C., Capaldi, F. R., Carvalho, R. F., Gratao, P. L., Rossi, M. L., Martinelli, A. P., Peres, L. E. P., Azevedo, R. A. 2012. Biochemical and Histological Characterization of Tomato Mutants. Annals of the Brazilian Academy of Sciences, 84 (2), Online version ISSN 1678-2690.
• [11] Alan, R. 2010. Sebze Yetiştiriciliğinde Su Kültürünün Yeri ve Önemi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14,1-2, http://dergipark.gov.tr/ataunizfd/issue/2993/41509#article_cite (Erişim tarihi:19.10.2017).