Sağlık Çalışanlarına Yönelik Kalite Algısının Yapısal Eşitlik Modellenmesi İle İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 2, 81 - 88, 23.08.2024

Hanim Elveren

https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1263040

Öz

Araştırmada kamu hastanesinde çalışanların kalite algılarını ölçmek için kullanılan “Sağlık Çalışanlarının Kalite Algısı Ölçeği”nin alt boyutlarının birbirleriyle olan ilişkilerini belirlemek adına bir model tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini hem grup rolü bakımından hem de binanın fiziksel özellikleri açısından denk olan iki devlet hastanesinde çalışan tüm personel oluşturmaktadır. Katılımcılar oluşturulurken basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışma toplam 334 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Önerilen model kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (Partial Least Square Structural Equation Model, PLS-SEM) yöntemiyle RStudio programıyla analiz edilmiştir. PLS-SEM analizi sonucunda modelde yer alan değişkenlerden Yönetim ve Liderliğin (β:0,582) İnsan Kaynakları Kullanımı üzerinde; Yönetim ve Liderlik (β:0,541) ile İnsan Kaynakları Kullanımının (β:0,281) Kurum Yararı üzerinde; Yönetim ve Liderlik (β:0,301) ile Kurum Yararının (β:0,480) Hasta Yararı üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Sağlık çalışanlarında kalite algısını artırabilmek için öncelikle Yönetim ve Liderlik ile Kurum Yararı alt boyutunda gerekli iyileştirmelerin yapılması gerekmektedir. Burada yapılacak iyileştirmeler Hasta Yararını hem doğrudan hem de dolaylı olarak etkileyecektir.

Anahtar Kelimeler

Aracı değişken, Kalite, Kısmi en küçük kareler yaklaşımı, Kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM), Sağlıkta kalite algısı, İstatistik

Examining The Perception Of Quality For Healthcare Professionals By Structural Equality Modeling

Öz

Kaynakça

• [1] Ertaş, H., Çelik, Ö. 2018. Sağlıkta Kalite Standartları Üzerine Nitel Bir Değerlendirme. Sağlık Yönetimi Dergisi, 2(1), 18-40.
• [2] Mateos-Aparicio, G. 2011. Partial Least Squares (PLS) Methods: Origins, Evolution, And Application To Social Sciences. Communications in Statistics – Theory and Methods, 40(13), 2305–2317.
• [3] Kaggle, 2022. Quality Perception in Healthcare Professionals. https://www.kaggle.com/datasets/fatmaztrkerdem/salk-alanlarnda-kalite-algs. (Erişim 06.06.2022).
• [4] Erdem, F. 2022. Sağlık Çalışanlarında Kalite Algısı: İki Devlet Hastanesi Karşılaştırma Örneği. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• [5] Bayer N., Baykal Ü. 2018. Sağlık Çalışanları Kalite Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Journal of Health and Nursing Management, 5(2), 86-99.
• [6] Sönmez Çakır, F. 2019. Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi (PLS-SEM) ve Bir Uygulama. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 5(9), 111-128.
• [7] Baron, R.M., Kenny, D.A. 1986. The Moderator-Mediator Variable Distinction İn Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, And Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• [8] Aksu G., Eser, M. T., Güzeller, C. O. 2017. Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Yapısal Eşitlik Modeli Uygulamaları. Detay Yayıncılık. Ankara, 189-232.
• [9] Hulland, J. 1999. Use Of Partial Least Squares (PLS) İn Strategic Management Research: A Review Of Four Recent Studies. Strategic Management Journal, 20(2), 195–204.
• [10] Hair, J.F., Risher, J.J., Sarstedt, M. and Ringle, C. M. 2019. When To Use And How To Report The Results Of PLS-SEM. European Business Review, 31(1), 2-24.
• [11] Bagozzi, R. P., Yi, Y. 1988. On The Evaluation Of Structural Equation Models. Journal of the Academy of Marketing Science, 16(1), 74–94.
• [12] Hair Jr, J.F., Hult, G. T. M., Ringle, C.M. and Sarstedt, M. 2017. A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). 2nd Edition. Thousand Oaks: Sage Publications, CA, 104s
• [13] Chin, W.W. 1998. The Partial Least Squares Approach To Structural Equation Modeling. Advances in Hospitality and Leisure, 8(2), 295-334
• [14] Fornell, C., Larcker, D.F. 1981. Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• [15] Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M., Sarstedt, M., Danks, N. P. and Ray, S. 2021. Partial Least Squares Structural Equation Modeling(PLS-SEM) Using R, Classroom Companion: Business, 76s.
• [16] Streukens, S., Leroi-Werelds, S. 2016. Bootstrapping and PLS-SEM: A Step-By-Step Guide To Get More Out Of Your Bootstrap Results. European Management Journal, 34, 618–632.
• [17] Kwong, K., Wong, K. 2013. Partial Least Squares Structural Equation Modelling(PLS-SEM) Techniques Using SmartPLS. Marketing Bulletin, Technical Note, 24(1), 1-32.
• [18] Hair, J. F., Ringle, C. M., Sarstedt, M. 2011. PLS-SEM: Indeed A Silver Bullet. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-151.
• [19] Yılmaz, V., Can, Y., Şen, H. 2018. Küresel Isınma ve Küresel İklim Değişikliğine İlişkin Bilginin Kaygı ile Farkındalık Üzerine Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Model Önerisi. Researcher: Social Science Studies, 6(1), 434-450.
• [20] Ali, F., Rasoolimanesh, S. M., Sarstedt, M., Ringle, C. M. and Ryu, K. 2018. An Assessment Of The Use Of Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM) İn Hospitality Research. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(1), 514-538.
• [21] Chin, W. W. 2010. How To Write Up And Report PLS Analyses. In V. Esposito Vinzi, W. W. Chin, J. Henseler, & H. Wang (Eds.), Handbook of partial least squares. Heidelberg: Springer, 655s.
• [22] Chin, W. W., Marcolin, B. L., Newsted, P. R. 1996. A partial Least Squares Latent Variable Modelling Approach For Measuring İnteraction Effects: Results from a Monte Carlo Simulation Study and Voice Mail Emotion/Adoption Study. Paper presented at the 17th International Conference on Information Systems, Cleveland, OH., 16(18), 21-41.
• [23] Cohen, J. E. 1988. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc, New York, 467s.
• [24] Tenenhaus, M., Vinzi, V. E., Chatelin, Y. M. and Lauro, C. 2005. PLS Path Modeling. Computational Statistics & Data Analysis, 48(1), 159 – 205.
• [25] Yorulmaz, M., Pirol, M. 2019. Sağlık Çalışanlarında Kalite Algısının Ölçülmesi Üzerine Bir Araştırma. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 2(1), 15-21.