Meta Okuryazarlığı Özyeterlilik Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 109 - 122, 26.12.2023

Resul Taşan , Mustafa Şeker

Öz

Bu makalede meta okuryazarlığı özyeterliliğini ölçmek için geliştirilen “Meta Okuryazarlığı Özyeterlilik Ölçeği”nin (MOÖÖ) geliştirme aşamaları anlatılmıştır. Beş dereceli likert tipinde tek form olarak hazırlanan MOÖÖ’nün taslak formunda 20 madde yer alırken; gerçekleştirilen ön uygulama ve analizler neticesinde formdaki madde sayısı 17’ye inmiştir. Beş dereceli Meta Okuryazarlığı Özyeterlilik Ölçeği’nin güvenilirlik ve geçerliliğine ait kanıtlara ulaşılarak, ölçek kullanıma hazır hale getirilmiştir. Bunun yanı sıra meta okuryazarlığı kavramı 2011 yılından itibaren uluslararası literatürde tartışılmasına rağmen henüz Türkçe literatürde kendine yer bulamamış bir kavramdır. Bu çalışma aracılığı ile kavramın Türkçe literatüre kazandırılması da amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Meta okuryazarlığı, Özyeterlilik, Ölçek, Geliştirme

Meta Literacy Self-Efficacy Scale: A Scale Development Study

Öz

In this article, the development stages of the "Meta Literacy Self-Efficacy Scale" (MLSE) developed to measure meta literacy self-efficacy are explained. While there were 20 items in the draft form of the MLSS, which was prepared as a single five-point Likert-type form, the number of items in the form was reduced to 17 as a result of the preliminary application and analyzes. Evidence of the reliability and validity of the five-point Meta Literacy Self-Efficacy Scale was obtained and the scale was made ready for use. In addition, although the concept of meta literacy has been discussed in the international literature since 2011, it has not yet found its place in the Turkish literature. Through this study, it is also aimed to introduce the concept to the Turkish literature.

Anahtar Kelimeler

Meta Literacy, Self-Efficacy, Scale Development.

Kaynakça

• ALA. (1989). Presidential committee on information Literacy: final report. Chicago. 07 09, 2021 tarihinde https://eric.ed.gov/?id=ED315074 adresinden alındı
• Alparslan, A. M., & Antalyalı, Ö. (2021). Güvenilirlik analizi. Ö. L. Antalyalı, & A. M. Alparslan (Dü) içinde, Jamovi: Uygulamalı istatistik analizleri (s. 89-96). Sakarya Yayıncılık.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde veri analizi. Pegem Yayınları.
• Forte, M., Jacobson, T., Mackey, T., OKeeffe, E., & Stone, K. (2014). Metaliteracy goals and learning objectives. 01 13, 2022 tarihinde https://metaliteracy.org/learning-objectives/2014- metaliteracy-goals-and-learning-objectives/ adresinden alındı
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Jacobson, T. E., Mackey, T. P., & Olivier, J. (2021). Aligning metaliteracy with self- directed learning to expand assessment opportunities. E. Mentz içinde, Learning Through Assessment: An Approach Towards Self-Directed Learning (s. 71-100).
• Jacobson, T., Mackey, T., O'Brien, K., Forte, M., & O'Keeffe, E. (2018). 2018 metaliteracy goals and learning objectives. 01 14, 2022 tarihinde https://metaliteracy.org/learning-objectives/2018- metaliteracy-goals-and-learning-objectives/ adresinden alındı
• Mackey, T. P. (2019). Empowering metaliterate learning for the post-truth world. T. P. Mackey, & T. E. Jacobson (Dü) içinde, Metaliterate Learning for the Post-Truth World. ALA Neal-Schuman.
• Mackey, T. P., & Jacobson, T. E. (2011). Reframing information literacy as a metaliteracy. College Research Libraries, 72(1), s. 62-78.
• Mackey, T. P., & Jacobson, T. E. (2014). Metaliteracy: reinventing information literacy to empower learners. American Library Association.
• Navarro, D., & Foxcroft, D. (2019). Learning statistics with jamovi: a tutorial for psychology students and other beginners. 05 06, 2022 tarihinde http://learnstatswithjamovi.com adresinden alındı
• O'Brien, K. L., Forte, M., Mackey, T. P., & Jacobson, T. E. (2017). Metaliteracy as pedagogical framework for learner-centered design in three MOOC platforms: Connectivist, coursera and canvas. Open Praxis, 9(3), s. 267-286.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, s. 74-85.