EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN KADINLARIN SOSYAL GÜVENLİĞİ

Yıl 2016, Cilt: 21 Sayı: 1, 339 - 352, 24.03.2016

Seda Topgül

Öz

1 Nisan 2015 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 55. maddesiyle, 5510 sayılı Kanuna eklenen ek 9. madde ile ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı ve çalıştıranların yükümlülüklerine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Ev içerisinde yaşayan aile bireyleri tarafından yapılabilecek temizlik, yemek yapma, çamaşır, ütü, alışveriş. bahçe işleri gibi gündelik işler ile çocuk ve yaşlı bakımı gibi işlerin aile bireyleri dışındaki kişiler tarafından yapılması olarak tanımlanan ev hizmetlerinde çalışanların ay içinde 10 günden az ve 10 gün ve daha fazla çalışmasına bağlı olarak iki farklı düzenleme söz konusudur. Ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve daha fazla çalışanlar, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/a maddesi kapsamında sigortalı sayılacak ve buna ilişkin hükümler uygulanacaktır. Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanlara, belli durumlarda sadece iş kazaları ve meslek hastalığı hükümleri uygulanacak olup, bunlara hastalık sigortası hükümleri uygulanmayacaktır. Çalışmada öncelikle kavramsal çerçeve değerlendirilmiş, ardından ev işlerinde çalışan kadınlar için düzenlemeler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik, Kadın, Ev Hizmetleri, Sosyal Sigorta

Kaynakça

• ÇELİK, N. (2008). İş Hukuku Dersleri, 21. Baskı, Beta, İstanbul.
• DEMİRCİOĞLU, M. ve CENTEL, T. (2010). İş Hukuku, 14. Baskı, Beta, İstanbul.
• ERDEM, Z. ve ŞAHİN, L. (2009). "Ülkemizde Ev Hizmetlerinde İstihdam Edilen Yabancı Uyruklu İşgücünün Çalışma Koşulları: İstanbul İli Üzerine Bir Alan Araştırması", İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 57: 282-325.
• ERDOĞDU, S. ve TOKSÖZ, G. (2013). Kadınların Görünmeyen Emeğinin Görünen Yüzü: Türkiye'de Ev İşçileri. Çalışma Koşulları ve İstihdam Serisi No: 42, ILO, Ankara.
• KARACA, N. G. ve KOCABAŞ, F. (2009). "Ev Hizmetlerinde Çalışanların Karşılaştıkları Sorunların Türkiye Açısından Değerlendirilmesi", Kamu-İş Dergisi, 10(4): 161- 176.
• KARADENİZ, O. (2012). "Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği", Çalışma ve Toplum, 3(34): 15-72.
• KARADENİZ, O. (2011). "Türkiye’de Atipik Çalışan Kadınlar ve Yaygın Sosyal Güvencesizlik", Çalışma ve Toplum, 2(29): 83-127.
• GÜVEN, E. ve AYDIN, U. (2013). Bireysel iş Hukuku, 4. Baskı, Nisan Kitabevi, Eskişehir.
• GÜZEL, A., OKUR, A. R. ve CANİKLİOĞLU, N. (2009). Sosyal Güvenlik Hukuku, 12. Baskı, Beta, İstanbul.
• GÜZEL, A., OCAK, S. ve ÖZKARACA, E. (2011). İş Kanunları Sosyal Güvenlik Kanunları, 5. Baskı, Beta, İstanbul.
• KANDEMİR, M. (2014). "Evde Çalışma ve 6098 Sayılı Borçlar Kanunu'nun Evde Hizmet Sözleşmesine İlişkin Hükümleri", İÜHFM C. LXXII, Sayı 2: 143-166.
• KEİG Platformu (2014). "Ev İşçilerinin Sorunları ve Talepleri Neler?", http://www.keig.org/content/bilgi%20notlar%C4%B1/ev-iscileri-bilgi-notu- 23mayis2014.SON.pdf, 25.07.2015.
• KILKIŞ, İ. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği, Dora, Bursa.
• OKUR, A. R. (2004). "Ev Hizmetlerinde (İşlerinde) Çalışanların Sigortalılığı", Kamu-İş Dergisi, 7(3): 1-22.
• ÖZDEMİR, M. Ç. ve FİDAN, F. (2011). "Ev Hizmetlerinde Çalışan Kadınlar ya da Evlerin Kadınları", Çalışma İlişkileri Dergisi, 2(1): 79-89.
• SUĞUR, N., SUĞUR, S. ve GÖNÇ-ŞAVRAN, T. (2008). "Türkiye'de Orta Sınıfın Mazbut Hizmetkârları: Kapıcılar, Gündelikçiler ve Çocuk Bakıcıları", Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(3): 162-183.
• TOPGÜL, S. (2012). "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda Kadının Durumu", Yönetim ve Ekonomi, 19(2): 301-319.
• TUNCAY, C. ve EKMEKÇİ, Ö. (2012). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 15. Baskı, Beta, İstanbul.
• ULUTAŞ, Ç. Ü. ve ÖZTEPE, N. D. (2013). "Ev Hizmetlerinde Mesleki Sağlık ve Güvenlik Sorunu", Çalışma İlişkileri Dergisi, 4(2): 44-57.
• YILDIRIMALP, S. (2014). "Türkiye'de Ev Hizmetinde Çalışanların Sorunları", Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1): 45-59.
• Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, Resmi Gazete, 16.6.2006, sayı: 26200.
• Sayılı Türk Borçlar Kanunu, Resmi Gazete, 11.01.2011, sayı: 27836.
• Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Resmi Gazete, 30.06.2012, sayı: 28339.
• Sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete 11.09.2014, sayı:29116.