A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN JOB SATISFACTION AND ORGANIZATIONAL COMMITMENT LEVELS OF EMPLOYEES IN FAMILY BUSINESS

Yıl 2017, Cilt: 22 Sayı: 1, 85 - 93, 30.01.2017

Mehmet Özmen , Ümmü Gülsüm Kahraman

Öz

Small and medium enterprises (SME) have highly critical importance both in global and Turkish economy. At any kind of enterprise it is obvious that job satisfaction leads organisational commitment for each employee. The organizational commitment aims at keeping the employees in terms of the sustainability of assets. The degree of organizational commitment of employees plays a decisive role in the decision that they continue in or leave from the business.

The aim of this study is to reveal the job satisfaction and organisational commitment levels of employees working at SMEs. The research has been conducted among 276 employees. In order to test the job satisfaction and organisational commitment levels of employees, correlation and regression analysis were conducted. As a result of analysis positively meaningful correlations have been found out between variables. Besides it has been detected that job satisfaction has a predictor effect on organisational commitment.

Anahtar Kelimeler

Family Firms, Job Satisfaction, Organizational Commitment

AİLE İŞLETMELERİNDE ÇALIŞANLARIN İŞ TATMİNİ VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Hem dünya ekonomisinde hem de Türkiye ekonomisinde aile işletmeleri oldukça kritik bir öneme sahiptir. Herhangi bir işletme çalışanının işinden tatmin olması, örgütsel bağlılığın sağlanmasını etkilemektedir. Örgütsel bağlılık, varlıkların sürdürülebilirliği açısından işletme çalışanlarını bünyelerinde tutmayı hedeflemektedir. Çalışanların, örgütsel bağlılıklarının derecesi kurumda devam etmek ya da kurumdan ayrılmak konusundaki kararlarında belirleyici rol oynamaktadır.

Bu çalışmanın amacı, aile işletmelerinde çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılık düzeylerini belirlemektir. Araştırma Burdur ilinde faaliyette bulunan aile işletmelerindeki 276 çalışan üzerinde yapılmıştır. Çalışanların iş tatmin düzeyleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkileri test etmek üzere korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda değişkenler arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler bulunmuş ve iş tatminin örgütsel bağlılık üzerinde yordayıcı etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aile İşletmeleri, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık

Kaynakça

• ALAYOĞLU, N.,(2003), Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma, Müsiad Yayınları, İstanbul.
• ALLEN, N. J. Meyer, J. P.,(1990), The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and NOrmative Commitment to the Organization, Journal of Occupational Psychology,63, ss.1-18.
• ATEŞ, Ö.,(2003), Aile Şirketlerinde Değişim ve Süreklilik Anlayışı, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• BÜTE, M., (2010), Aile İşletmelerinin Kurumsallaşma Sürecinde Yaşadığı Sorunlara Akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, ss.22.
• BÜTE, M.,(2011), Nepotizmin İş Stresi, İş Tatmini, Olumsuz Söz Söyleme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri, Aile İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), ss.177-194.
• CENGİZ, A. A.,(2001), Kişisel Özelliklerin Örgütsel Bağlılık Üzerinde ki Etkileri ve Eskişehir’de Sağlık Personeli Üzerinde Bir Uygulama, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• CHOW, H. S.,(1994), Organizational Commitment and Career of Chinese Manager sın Hong Kong and Taiwan, The International Journal of Career Management, 6(4).
• ÇEKMECELİOĞLU, H.,(2006), İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma, “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), ss.153-168.
• ÇETİN, F.,(2011), Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Açıklanmasında Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini, Kişilik ve Örgüt Kültürünün Rolü, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• DAVIS, K.,(1988), İşletmede İnsan Davranışı-Örgütsel Davranış, Çev. Kemal Tosun, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul.
• GENÇ, N. Ve Demirdöğen, O.,(1994), Yönetim El Kitabı, Birey Yayıncılık, Erzurum.
• GLISSON, C. Ve Durick, M.,(1988), Predictors of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Human Service Organizations, Administrative Science Quarterly, 33(1), ss.61-81.
• GÜL, H.,(2003), Davranışsal Bağlılık Yaklaşımı ve Değerlendirmesi, Yönetim ve Ekonomi, 10(1), ss.73-83.
• GÜMÜŞTEKİN, E. G., (2005), Kobi Niteliğinde ki Aile İşletmelerinin Yönetim ve Organizasyon Sorunları: Kütahya Seramik Sanayi Örneği, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), ss.71-93.
• GÜNDOĞAN, T.,(2009), Örgütsel Bağlılık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uygulaması, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, Yayınlanmamış Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
• GÜNEL, R.,(2005), Aile İşletmelerinde Yönetimin Bir Sonraki Kuşağa Devrinde Karşılaşılan Sorunların Tespitine ve Bu Sorunların Çözümüne İlişkin Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• HEFFNER, T. S. Ve Rentsch, J. R.,(2001), Organizational Commitment and Social Interaction: A Multiple Constituencies Approach, Journal of Vocational Behavior, 59, ss.471-490.
• HUSELID, M. A. And Day, N. E.,(1991), Organizational Commitment, Job Involvement and Turnover: A Substantive and Methodological Analysis, Journal of Applied Psychology, 76(3), ss. 380-391.
• İYİİŞLEROĞLU, S. C.,(2006), Aile Şirketleri: Adana ve Çevresinde Faaliyet Gösteren Aile Şirketlerinde Nepotizm Uygulamasının Tespitine Yönelik Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana
• KALAYCI, Ş., (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 5. Baskı, Ankara: Asil Yayınları.
• KARPUZOĞLU, E.,(2003), Aile Şirketlerinde Stratejik Planlama ve Aile Şirketlerine Özgü Planlar, Öneri Dergisi, 4(15), ss.115-124.
• KONUK, M.,(2006), İşletmelerde Örgüt Kültürünün İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Önemi Konya Şeker Fabrikasında Bir Uygulama, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• KÖK, S. B.,(2006), İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), ss.291-317.
• KÖK, S. B.,(2006), İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), ss.292-310.
• LUTHANS, F.,(1995), Organizational Behavior, Mc Graw Hill Publishing, New York.
• LUTHANS, F.,(1995), Organizational Behavior, McGraw-Hill Inc., New York.
• MATHIEU, J. E., Zajac, D. M.,(1990), A Review and Meta-Analysis of the Antecedents, Corraletes and Consequences Organizational Commitment, Psychology Bulletin, 108.
• MEŞE, B.,(2005), Aile Şirketlerinin Kurumsallaşması, Gebze İleri teknoloji Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze.
• MEYER, J. and Allen, N., (1997), “Commitment in the Workplace: Theory, Research, and Application”, Sage Publications.
• MOWDAY, R. T., Porter, L. W., Steers, R. M.,(1982), Employee Organization Linkages, The Psychology of Commitment, Absebteeism and Turnover, Academis Press Inc, New York.
• MOWDAY, R. T., Steers, R. M., Porter, L. W.,(1979), The Measurement of Organizational Commitment, Journal of Vocational Behavior,14.
• NAUMAN, E.,(1993), Antecedents and Consequences of Satisfaction and Commitment Among Expatriate Managers, Group Organizations Management, 18(2).
• OBERHOLSTER, F. R. And Taylor, J. W.,(1999), Spiritual Experience and the Orgaznizational Commitment of College, International Forum, 2(1).
• PORTER, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., Boulian, P. V.,(1978), Organizational commitment, Job Satisfaction and Turnover Psychiatric Technicians, Journal of Applied Psychology, 59.
• TANNER, B. M.,(2007), Analysis of the Relationship Among Job Satisfaction, Organizational Trust and Organizational Commitment in an Acute Care Hospital, Ph.D. Thesis, San Francisco, California, USA: Faculty of Saybrook Graduate School and Research Center.
• TEKİNGÜNDÜZ, S.,(2012), Örgütsel Bağlılık Üzerinde Örgütsel Güven ve Tatmininin Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• TEKİNGÜNDÜZ,S. Ve Tengilimoğlu, D.,(2013), Hastane Çalışanlarının İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Güven Düzeylerinin Belirlenmesi, Sayıştay Dergisi, 91, ss.77-103.
• TELLA, A., Ayeni, C. O., Popoola, S. O.,(2007), Work Motivation, Job Satisfaction and Organizational Commitment of Library Personnel in Academic and Research Libraries in Oyo State, Nigeria, Library Philosophy and Practice (e-journal), ss.1-16.
• UDECHUKWU, I. I.,(2007), The Influence of Intrinsiz and Extrinsic Satisfaction on Organizational Exit: Evidence from a Correctional Setting, Journal of Applied Management and Entrepreneurship, 12(1), ss.127-141.
• WASTI, A. S., ve Çetin, Ö.,(2003), Kültürlerarası Çatışmalarda Yöntem: Örgütsel Bağlılık Yazınından Dersler, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), ss.125-145.
• WEISS, D. J., at all., (1967). Manuel fort the Minnesota Satisfaction Questionnaire, Minneapolis: University of Minneseta, Industrial Relations Center.
• YELBOĞA, A.,(2009), Validty and Realibility of the Turkish Version of the Job Satisfaction Survey, World Applied Sciences Journal, 6(8), ss.1066- 1072.
• YILDIRIM, M.,(2003), Sivil toplum ve Devlet, C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), ss.226-242.