DETERMINANTS OF THE COMPANY'S PROFITABILITY WITHIN THE SCOPE OF OWNERSHIP CONCENTRATION: AN EMPIRICAL APPROACH

Yıl 2017, Cilt: 22 Sayı: 1, 95 - 112, 30.01.2017

Emre Esat Topaloğlu , Nuran Coşkun

Öz

In this study, it is aimed to find out the determinants of the profitability of the firm within the scope of ownership concentration. In this context, companies which are consistenly operate between 2009 and 2015 in the Borsa Istanbul 30 Index were analyzed. In the analysis, while profitability is measured by return on assets, ownership concentration is determined by the share of the largest 1, 2 and 3 partner and the free float rate. Financial leverage ratio and firm size are also included in the analysis as control variables. The Granger causality test, variance decomposition and impulse-response analyzes were carried out under the vector error correction model method after the series were judged to be cointegrated. As a result of the analysis, it was detected that short term relationships in return on assets variable was determined by the lags of return on assets, free float rate and the share of the largest 3 partner variables. When 1 standard deviation shock occurs in the return on assets, the higest positive response in the first period is given by the series itself. In the second period the negative responses were given by return on assets, the share of the largest 3 partner and the share of the largest 1 partner, respectively. The greatest positive response belongs to the financial leverage series. It is observed that variance changes in return on assets are mostly explained by financial leverage variable besides the series itself.

Anahtar Kelimeler

Profitability, Ownership Structure, Capital Concentration, Panel Data Models

FİRMA KARLILIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN SAHİPLİK YOĞUNLAŞMASI DOĞRULTUSUNDA TESPİTİ: AMPİRİK BİR YAKLAŞIM

Öz

Bu çalışmada, firma karlılığının sahiplik yoğunlaşması kapsamında belirleyicilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu bağlamda 2009-2015 yılları arasında Borsa İstanbul 30 Endeksi’nde faaliyet gösteren firmalar analize dâhil edilmiştir. Analizde karlılık, aktif karlılık ile sahiplik yoğunlaşması ise en büyük 1, 2 ve 3 ortağın sermaye payı ve halka açıklık oranı ile belirlenmiştir. Finansal kaldıraç oranı ve firma büyüklüğü de kontrol değişkenleri olarak analize eklenmiştir. Serilerin eşbütünleşik olduğuna karar verildikten sonra vektör hata düzeltme modeli kapsamında Granger nedensellik testi, varyans ayrıştırması ve etki-tepki analizleri yapılmıştır. Analiz sonucunda, aktif karlılık değişkeninde kısa dönemli ilişkiler, aktif karlılığının bir dönem gecikmeli değerleri, halka açıklık oranı ve en büyük 3 ortağın sermaye payı değişkenlerinin bir dönem gecikmeli değerlerince belirlendiği tespit edilmiştir. Aktif karlılık serisinde 1 standart sapmalık şok meydana geldiğinde, ilk dönemde pozitif yönlü en büyük tepkiyi serinin kendisi vermektedir. İkinci dönemde negatif tepkileri sırasıyla aktif karlılık, en büyük 3 ortağın sermaye payı ve en büyük ortağın sermaye payı vermiştir. En büyük pozitif tepki finansal kaldıraç serisine aittir. Aktif karlılıktaki varyans değişimlerini en fazla serinin kendisinin yanı sıra finansal kaldıraç değişkeninin açıkladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karlılık, Sahiplik Yapısı, Sermaye Yoğunlaşması, Panel Veri Modelleri

Kaynakça

• ALİMEHMETİ, G. ve PALETTA, A. (2012). “Ownership Concentration And Effects Over Firm Performance: Evidences From Italy”, European Scientific Journal, 8(22): 39 49.
• AYTEKİN, S. ve İBİŞ, A. (2014). “Mülkiyet Yapısının İşletmelerin Finansal Performansı Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: BIST Metal Eşya, Makina Endeksi (XMESY) Üzerinde Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40.
• BAYRAKDAROĞLU, A. (2010). “Mülkiyet Yapısı ve Finansal Performans: İMKB Örneği”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2 (2):11-20.
• BORSA İSTANBUL (2016). “Borsa İstanbul Endeks Verileri”, www.borsaistanbul.com.
• CHALLAYE, F. (1994). Mülkiyet Tarihi, Düşünen Adam Yayınları, İstanbul.
• ÇITAK, L. (2007). “The İmpact of Ownership Structure on Company Performance; A Panel Data Analysis on Istanbul Stock Exchange Listed (ISE-100) Companies”, International Research Journal of Finance and Economics, 9.
• DICKEY, D. A. ve FULLER, W. A. (1979). “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74: 427–431.
• DOĞAN, M. ve TOPAL, Y. (2015). “Sahiplik Yapısının Firma Performansı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (4): 165-177. 9.
• ENGLE, R. F. ve GRANGER, C. W. (1987). “Co-İntegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”, Econometrica: journal of the Econometric Society: 251-276.
• GENÇTÜRK, M. (2003). “Finansal Kriz Dönemlerinde İşletmelerin Hisse Yoğunluklarının Performanslarına Etkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2): 231-251.
• HALİLİ, E., SALEH, A. S. ve TEMPONE, I. (2013). “Ownership Structure and Operating Performance: Family and Non-Family Firms in Australia”, International Review of Business Research Papers, 4(5): 52 – 67.European Management Review, 7: 116- 131.
• ISAKOV, A. ve WEİSSKOPF, J. P. (2014). “Are Founding Families Special Blockholders? An Investigation Of Controlling Shareholder Influence on Firm Performance”, Journal of Banking & Finance, 41: 1–16.
• KAMUYU AYDINLATMA PLATFORMU (2016). “Şirketlerin Mali Tabloları”, www.kap.org.tr.
• KAO, C. (1999). “Spurious Regression and Residual-Based Tests For Cointegration in Panel Data”, Journal of econometrics, 90 (1): 1-44.
• KOCAAĞA, Ö. (2010). Ownership Structure and Corporate Governance in Turkish Stock Companies, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.
• LAM, T. Y. ve LEE, S. K. (2008). “CEO Duality and Firm Performance: Evidence From Hong Kong”, Corporate Governance, 8 (3): 299- 316.
• MAURY, B. ve PAJUSTE, A. (2005). “Multiple Large Shareholders and Firm Value”, Journal of Banking and Finance, 29: 1813- 1834.
• MEJBEL, A. (2013). “Ownership Concentration and Firm Performance: The Case of Kuwait”, Jordan Journal of Business Administration, 9 (4).
• MOSCU, R. G. (2013). “The Relationship Between Firm Performance and Bord Characteristics in Romania”, International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 2(1): 167- 175.
• REYNA, J. M. S. M. ve ENCALADA, J. A. D. (2012). “Ownership Structure, Firm Value and Investment Opportunities Set: Evidence from Mexican Firms. Journal of Entrepreneurship”, Management and Innovation (JEMI), 8(3): 35- 57.
• RİEWSATHİRATHORN,P., JUMROENVONG, S. ve JİRAPORN, P. (2011). “The Impact of Ownership Concentration on Bank Performance and Risk-Taking: Evidence from East Asia”, Working Paper.
• SOLİMAN, M. (2013). “Ownership Concentration and Firm Financial Performance Evidence From Saudi Arabia”, Electronic copy from ssrn.com/abstract=2257832.
• ŞAMİLOĞLU, F. ve ÜNLÜ, U. (2010). “Sahiplik Yapısı ve Firma Performansı Arasındaki İlişki: İMKB 100 Endeksi Firmaları Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi: 66-73.
• THOMSEN, S. ve PEDERSEN, T. (2000). “Ownership Structure and Economic Performance in The Largest European Companies”, Strategic Management Journal, 21: 689 705.
• TÜKENMEZ, N. M., GENÇYÜREK, A. G. ve KABAKCI, C. Ç. (2016). “Türk Bankacılık Sektöründe Sahiplik Yoğunlaşması ile Finansal Performans İlişkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(3).
• WELCH, E. (2003), “The Relationship Between Ownership Structure and Performance in Listed Australian Companies”, Australian Journal of Management, 28(3): 287- 305.
• YU, M. (2013). “State Ownership and Firm Performance: Empirical Evidence From Chinese Listed Companies”, China Journal Of Accounting Research 6: 75–87.