TÜRKİYE’DE YAŞANAN EKONOMİK KRİZLERİN İSTİHDAM ÜZERİNE ETKİLERİ (1980-2013)

Yıl 2017, Cilt: 22 Sayı: 2, 567 - 585, 30.04.2017

Yavuz Altaşlı Altaşlı Murşit Işık

Öz

Krizler ekonomik, teknolojik, siyasi ve sosyokültürel gibi çok değişik alanlarda meydana gelebilmektedir. Kriz süreçleri tehlikeli bir zaman dilimi olmasına rağmen bazı durumlarda ise fırsat haline gelebilmektedir. Kriz dönemlerinde alınan tedbirler ve uygulanan istikrar politikaları ülke için bir dönüm noktası olabilmektedir.

Türkiye ekonomisinin son 36 yılda yaşamış olduğu krizler hem uygulanan politikalar sonucu hem de piyasaların kırılgan yapısından kaynaklanan krizlerdir. Kriz süreçlerinde piyasadaki öncü göstergelerin iyi yorumlanamaması ve ekonomide dışa bağımlılık ülke ekonomisinin kriz yaşamasının sebeplerindendir.

Çalışma kapsamında ele alınan 1982 bankerler krizi, 1994, 2000 – 2001 ve son olarak 2008 küresel ekonomik kriz çerçevesinde ülkemizin aldığı önlem paketleri, imzalanan stand – by antlaşmaları, uygulanan istikrar programları ve bu krizlerin istihdama etkileri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Banka Krizleri, Döviz Krizleri, Küresel Ekonomik Kriz

EFFECTIVENESS OF ECONOMIC CRISIS OCCURRED IN TURKEY ON EMPLOYMENT (1980- 2013)

Öz

Crisis can occur in many fields such as economical, technological, political and socio-cultural. Although crisis period is a dengerous time period it can be an opportunitiy in some cases. The precautions and applied stability policy that has been taken in crisis period can be a turning point far a country.

The crises which have occured in Turkey for 36 years are because of both applied policy and brittle structre of markets. Not interpreting of leading indicators in the market well and external dependence on the economy in the period of crisis are the cause of the crisis of the country’s economy

In the work the precautionary packages that our cauntry took during 1982 banker crisis, 1994, 2000-2001 and the last 2008 global crisis, signed stand-by treaties, applied stability policy and the effect of the crisis an employment are examined in details.

Anahtar Kelimeler

Crisis, Bank Crisis, Foreign Currency Crisis, Global Economical Crisis

Kaynakça

• AKDOĞU, S.K., (2012), Türkiye’ de Mali Serbestleşme Süreci Ve Krizlerin Kısa Bir Özeti, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 19(2): 189-207.
• ALP, A., (2001), Bankacılık Krizleri Ve Krize Karşı Politika Önerileri, Yeni Türkiye Dergisi, 7(41): 675-687.
• ARDIÇ, H., (2004), 1994 ve 2001 Yılı Ekonomik Krizlerin, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Bilançosunda Yarattığı Hareketlerin İncelenmesi, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Muhasebe Genel Müdürlüğü, Ankara
• ARSLAN, H.B., (2009), Kriz – Büyüme – İstihdam Üçgeninde 1994 ve 2001 Krizleri, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(2): s.31-42.
• BAĞDADIOĞLU, E., (2009), Kriz ve İşten Çıkarmalar, Türk – İş Dergisi, 383: 108-111.
• ÇOŞKUN, Y., (2002), Repo Ve Ters Repo Düzenlemeleri: Banker Krizi Sonrası Ortaya Çıkışı Ve Finansal Başarısızlık Dersleri Işığında Politika Önerileri, Business And Economics Research Journal, 3(1): 59-90.
• ERDOĞDU, S., (2009), Küresel Krizin İstihdama Etkileri ve Kriz Karşıtı, İşgücü Piyasası Önlemleri, Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, 5(12): 142-167.
• EROĞLU, Ö., (2008), Türkiye Ekonomisi, Isparta, Bilim Kitapevi.
• EROL, H., Özdemir, A., (2012), Ekonomik Kriz Dönemlerinde Türkiye’de Uygulanan İstihdam Politikalarının Etkinliği, Amme İdaresi Dergisi, 45(2): 53-79.
• GENÇLER, A., (2011), Avrupa Birliğin’ de Krizin İşsizliğe Etkisi ve İstihdam Teşvikleri, Çalışma İlişkileri Dergisi, 2(1): 1-25.
• GENÇLER, A., (2011), Avrupa Birliğin’ de Krizin İşsizliğe Etkisi ve İstihdam Teşvikleri, Çalışma İlişkileri Dergisi, 2(1): s.1-25.
• GÜLOĞLU, B., Altunoğlu, E., (2002), Finansal Serbestleşme Politikaları Ve Finansal Krizler: Latin Amerika, Meksika, Asya Ve Türkiye Krizleri, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakülte Dergisi, 27: 107-134.
• IŞIĞIÇOK, Ö., (2002), Türkiye’ de yaşanan son Ekonomik Krizlerin Sosyoekonomik sonuçları: Kriz İşsizliği ve Beyin Göçü, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4(2): 0-0.
• KARAÇOR, Z., Alptekin, V., (2006), 1980 Sonrası İstikrar Politikaları Işığında Türkiye Ekonomisinin Trend Analizi Yardımıyla Değerlendirilmesi, S.Ü. İ.İ.B.F. Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11: 307-342.
• KAYKUSUZ, M., (2014), Geçmişten Günümüze Finansal Krizler, Bursa, Ekin Yayınevi.
• KAZGAN, G., (2013), Türkiye Ekonomisinde Krizler (1929-2009) Ekonomik Politik Açısından Bir İrdeleme, İstanbul Bilgi Üniversite Yayınları, İstanbul.
• KEPENEK, Y., Yentürk, N., (2000), Türkiye Ekonomisi, İstanbul, Remzi Kitapevi Yayınları.
• KİBRİTÇİOĞLU, A., (2001), Türkiye’ de Ekonomik Krizler ve Hükümetler 1969 – 2001, Yeni Türkiye Dergisi, 1(41): 174-182.
• KNOWLES, Racelis, Pernia, (1999), Social Consequences of the Financial Crisis in Asia.
• KOL, E.N., Karaçor, Z., (2012), 2001 Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Ve İstihdam Üzerine Etkileri, Maliye Dergisi,162: 379-395.
• KOYUNCU, M., Şenses, F., (2004), Kısa Dönem Krizlerin Sosyoekonomik Etkileri: Türkiye, Endonezya, Ve Arjantin Deneyimleri, Çalışma ve Toplum Dergisi, s.11-52.
• MURAT, S., Eser, B., (2013), Türkiye’ de Ekonomik Büyüme ve İstihdam İlişkisi: İstihdam Yaratmayan Büyüme Olgusunun Geçerliliği, HAK – İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, :Yıl: 2, 2(3): 92-123.
• OKTAR, S., Dalyancı, L., (2010), Finansal Kriz Teorileri Ve Türkiye Ekonomisinde 1990 Sonrası Finansal Krizler, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 29(2): 1-22.
• ÖZBİLEN, Ş., (2002), Global Ve Ulusal Ekonomilerde Reel Kriz Süreçlerinin Ortaya Çıkışı Ve Gelişme Süreçleri, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl: 5, 27: 171-185.
• SORAL, B., (2009), Türkiye’de Bitmeyen Ekonomik Kriz Belgeleriyle Üretimden Finans Oyunlarına Geçiş, İstanbul, Kaynak Yayınları.
• ŞAHİN, H., (2002), Türkiye Ekonomisi, Bursa, Ezgi Kitapevi.
• TUNCER, B., (2002), Kriz: Nereden Nereye, İktisat İşletme Ve Finans Mali Ve Ekonomik Sorunlara Yönelik Aylık Yayın, 194, s.39-50.
• TURAN, Z., (2005), Dünyadaki Ve Türkiye’deki Krizlerin Ortaya Çıkış Nedenleri Ve Ekonomik Kalkınmaya Etkisi, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1): 56-80
• TURGUT, A., (2007), Türleri, Nedenleri Ve Göstergeleriyle Finansal Krizler, TÜHİS İş Hukuku Ve İktisat Dergisi, 20(4-5): 35-46.
• UYGUR, E., (2001), Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım Ve 2001 Şubat Krizleri, Türkiye Ekonomi Kurumu, s.1-40.
• UYGUR, E., (2001), Krizden Krize Türkiye: 2000 Kasım Ve 2001 Şubat Krizleri, Türkiye Ekonomi Kurumu, s.1-40.
• YAPRAK, Ş., (2009), Ekonomik Krizlerin İstihdama Yansıması, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 1(2): 41-54.
• YAY, G.G., (2002), Türkiye Ve Meksika’ da İstikrar Programlarının Karşılaştırılması 1980 – 2001, Türk Sosyal Bilimler Derneği, s.167-215.
• YELDAN, E., (1994), Türkiye Ekonomisinde Krizin Oluşumu 1990 – 1993, Ankara, Dosya Yayıncılık.
• YILMAZ, Ö.G., (2005), Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı: 2, s.63-76.