BASIC APPROACHES TOWARDS IDENTITY CONSTRUCTION AND THEIR REFLECTIONS ON TURKEY

Yıl 2018, Cilt: 23 Sayı: 1, 17 - 39, 30.01.2018

Ramazan Dalbay , Nazmi Avcı

Öz

When approaches concerning identity formation (construction) are studied, the relationality of identity with various phenomena rise to prominence and hypothetical construction is realized on the basis of modernism/identity, postmodernism or globalization/identity, individual-society relations/identity, government/identity relations and suchlike. However, it is unlikely that these phenomena will be separated from each other by definite lines. Just as it is unlikely to draw a definite line between the transition from modernism to postmodernism, it is obvious that a theory which will be constructed only on the basis of modernism/identity relationality ignoring postmodernism/identity or globalization/identity relations would be insufficient although not wrong. Likewise, an identity approach which is built within the context of modernism/identity relations needs to involve or mention at least the information-government/identity relationality as well. Approaches towards explainin identity, which is an obscure notion with its many definitions and also the subject of sociology, philosophy, psychology and anthropology, need to be flexible, too. Basic approaches concerning identity construction is addressed within this contex and how the subject is discussed in Turkey is mentioned briefly.

Anahtar Kelimeler

Identity, Identity Construction, Globalization, Modernism, Postmodernism

KİMLİK İNŞASINA İLİŞKİN TEMEL YAKLAŞIMLAR VE BU YAKLAŞIMLARIN TÜRKİYE’YE YANSIMALARI

Öz

Kimlik oluşumuna (inşasına) ilişkin yaklaşımlar incelendiğinde kimliğin çeşitli olgularla ilişkiselliği ön plana çıkmakta, kimliğin oluşumunda ilk bakışta modernizm/kimlik, postmodernizm ya da küreselleşme/kimlik, birey-toplum ilişkileri/kimlik, iktidar/kimlik ilişkileri ve benzeri üzerinden kuramsal inşa gerçekleştirilmektedir. Ancak bu olguların birbirinden keskin çizgilerle ayrılmasının pek mümkün olmadığı belirtilmelidir. Nasıl ki modernizmden postmodernizme geçişi keskin çizgilerle ayırmak çok mümkün görünmüyorsa, postmodernizm/kimlik ya da küreselleşme/kimlik ilişkilerini görmezden gelerek salt modernizm/kimlik ilişkiselliği üzerinden inşa edilecek bir kuramın yanlış olmasa da yetersiz olacağı aşikârdır. Yine aynı şekilde modernizm/kimlik ilişkileri bağlamında kurgulanan bir kimlik yaklaşımı bu çerçevede bilgi-iktidar/kimlik ilişkiselliğini de kapsamak ya da en azından bu bağlama değinmek durumundadır. Sosyoloji, felsefe, psikoloji, antropoloji gibi birden çok disiplinin ilgi alanına giren ve bir çok tanımıyla oldukça muğlak bir nosyon olan kimliği açıklamaya yönelik yaklaşımlar da, bu kaygan zeminde rahat hareket edebilecek esnekliğe sahip olabilmelidir. Bu kapsamda makalede kimliğin inşasına ilişkin temel yaklaşımlar ele alınmış son başlıkta konunun Türkiye bağlamına kısaca değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Kimlik İnşası, Küreselleşme, Modernizm, Postmodernizm

Kaynakça

• AKCA, Ü. (2012). Küreselleşme ve Türk Milliyetçiliği Dün ve Yarın, Altınpost Basın Yayın, Ankara.
• ARON, R. (1968). Main Currents in Sociological Thought,II,New York.
• ARGYLE, M. (1992). The social psychology of everyday life, Routledge, London, New York.
• ASSMANN, J. (2001). Kültürel Bellek: Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, (Çev.) TEKİN, A., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• ATALAR, M.K. (2009). Dört Analitik Terim Ölçeğinde “İslamcı” Kimlik, (Ed.)PULTAR, G., Kimlikler Lütfen, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yay., Ankara. AYDOĞDU, H. (2004). “Modern Kimlikte Öznenin Ölümü”, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Erzurum, S.10: 115-147.
• BAUMAN, Z. (2000). Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları, (çev.) TÜRKMEN, İ., Ayrıntı Yayınları, İstanbul. BAUMAN, Z. (2001). Parçalanmış Hayat, (çev.) TÜRKMEN, İ., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BAUMAN, Z. (2003). Modernlik ve Müphemlik, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• BAYRAM, A.K. (2012),“Modern Etik ve Siyaset” https://ibrahimmavi.wordpress.com/2012/03/13/modern-etik-ve-siyaset/,22.04.2015.
• BERGER, P. (1993). Dinin Sosyal Gerçekliği, (çev.) COŞKUN, A., İnsan Yayınları, İstanbul.
• BERGER, P. - LUCKMANN, T. (2008). Gerçekliğin Sosyal İnşâsı, (Çev.) ÖĞÜTLE, V.S., Paradigma Yayıncılık, İstanbul.
• BİLGİN, N. (1999). Kolektif Kimlik, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• BOZ, E. (2010), “Çerkes Etnik Kimliğinin Yeniden İnşasında Akrabalık”, Hacettepe Üniversitesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• BREHM, S.S.- KASSIN, S.M. (1993). Social Psychology, Houghton Mifflin Company, Boston.
• BULUT, Y. (2016), “Başdanışman Yiğit Bulut Siyaseti Erdoğan’a Zimmetledi”, http://www.diken.com.tr/basdanisman-yigit-bulut-siyaseti-erdogana-zimmetledi-baska-kimse-yapmasin/ 12.07.2016 ÇİĞDEM, A. (2004). Bir İmkan Olarak Modernite, Weber ve Habermas, İletişim Yayınları, İstanbul.
• ÇOLAK, Y. (2009). “Küreselleşme, Avrupalılaşma ve Türkiye’de Vatandaşlık” içinde Türkiye’de Laiklik ve İslâmcılık Arasında Vatandaşlık, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• DEMİRTAŞ, H.A. (2003). “Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar”, İletişim Araştırmaları, Ankara Üniversitesi, Ankara, 1(1):123-144.
• EFE, A. (2013). Dini Gruplar Sosyolojisi, Dönem Yayıncılık, İstanbul.
• EİSENSTADT, S.N. (2007). Modernleşme Başkaldırı ve Değişim, (çev.) COŞKUN, U., Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• ERKAN, E. (2013). “Postmodern Dönemde Ontolojik Anlam Aracı Olarak Dini Kimlik”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8):1825-1837.
• F Lin N Li, A John Jowett, Allan M Findlay, Ronald Skeldon, “Discourse on Migration and Ethnic Identity: Interviews with Professionals in Hong Kong”, Transactions of the Institute of British Geographers, 1995, Vol.20, No.3, p.342-356.
• FOUCAULT, M. (1982). “The Subject and Power”, (ed.), DREYFUS, H., RABINOW, P., Beyond Structuraliam and Hermeneutics, University of Chicago Press, Chicago.
• FOUCAULT, M. (2003). Seçme Yazılar 4: İktidarın Gözü, (çev.) ERGÜDEN, I.,Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• GAUCHET, M. (1985). Le Desenchantement du Monde, ed.Gallimard,Bibl.des Sciences Humaines. GELLNER, E. (1992). Postmodernizm, Reason and Religion, London.
• GIDDENS, A. (2010). Modernliğin Sonuçları, (çev.) KUŞDİL, E., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• GLEASON, P. (2006). “Identifying Identity”, B. Ashcroft, G. Griffiths ve H. Tiffin (Der.) içinde, The post-colonial studies reader (2nd Edition) (p. 194-196). Oxford:Routledge.
• GOFFMAN, E. (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, (Çev.) CEZAR, B., Metis Yayınları, İstanbul.
• GÜVENÇ, B. (2009). “Kültürel Kimliğe Genel Bakış”, s.31-38, (Ed.), PULTAR, G., Kimlikler Lütfen , ODTÜ Geliştirme Vakfı Yay., Ankara.
• HALL, S. (1992). “The Question of Cultural Identity”, (ed.). HALL, S., HELD, D.,MCGREW, A., Modernity and Its Futures, Polity Press, Cambridge.
• HOGG, M.A. (1996). "Social Identity Theory" The Blackwell encyclopedia of social psychology (Der.) A. S. R. Manstead- Hewstone, M. Oxford, Blackwell, p.55-65.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Maslow_teorisi,(05.06.2014)
• KAHRAMAN, H.B. (2007). Postmodernite ile Modernite Arasında Türkiye, Agora Kitaplığı, İstanbul.
• KÖKSALAN, E. “Küreselleşme Sürecinde Televizyon: Çok Kimliklilik ve Postmodern İzleyicilik”,http://www.academia.edu/577947/KURESELLESME_SURECINDE_TELEVIZYON_COKKIMLIKLILIK_VE_POSTMODERN_IZLEYICILIK, (05.12.2013).
• McGARTY, C. - HASLAM, S. A. (1997) "Introduction to a short history of social psychology." The message of social psychology: Perspectives on mind in society (Der.),C. McGarty ve S.Haslam. Cambridge: Blackwell.
• MOSCOVICI, S. (1998). La Machine a Faire des Dieux, ed,Fayard, Paris.
• ÖZYURT, C. (2005). Küreselleşme Sürecinde Kimlik ve Farklılaşma, Açılım Kitap, İstanbul. ROBERTSON, R. (1999). Küreselleşme, Toplum Kuramı ve Küresel Kültür, (Çev.)YOLSAL, Ü. H., Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• SARIBAY, A.Y. (1995). Postmodernite, Sivil Toplum ve İslam, İletişim Yayınları, İstanbul.
• SELÇUK, S.S. (2012). “Postmodern Dönemde Farklılığın Kutsanması ve Toplumun Parçacıllaştırılması: “Öteki” ve “Ötekileştirme””, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi,15(2):77-99.
• SELIGMAN, A.B. (1990) “Towards a Reinterpretation of Modernity in an Age of Postmodernity”, Turner, Bryan S.(Ed.), Theories of Modernity and Postmodernity, Sage Publications, London.
• SKOVER, D.M - TESTY, K.Y (2002). “LesBiGay Identity as Commodity”, California Law Review, 90(1): 223-256.
• SOYDEMİR, S. (2011). “Modernizmin Karanlık Yüzü:Risk Toplumu”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3(2): 169-178.
• ŞAHİN,Y. (2013). “Çatışma Kuramları ve Kimlik Temelli Çatışmalar; Teorik Bir Giriş”, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 1(1): 32-55.
• TAJFEL, H. (1981). Human Groups and Social Categories, Cambridge University Press, Cambridge.
• TOURAINE, A. (2011). Eşitliklerimiz ve Farklılıklarımızla Birlikte Yaşayabilecek miyiz?, (Çev.) KUNAL, O., Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• TURNER, J.C. (1982) "Towards a Cognitive Redefinition of the Social Group". Social Identity and Intergroup Relations. (Der.)Tajfel, H, Cambridge University Press, Cambridge, p.15-40.
• TÜRK DİL KURUMU, (1998). Türkçe Sözlük, Türk Tarih Kurumu Basım Evi, Ankara.
• WEEKS, J. (1998). “Farklılığın Değeri”, Kimlik: Topluluk, Kültür, Farklılık, (çev.) SAĞLAMER, İ., İstanbul, Sarmal Yayınevi.
• WETHERELL, M. (1996). (der.), Identities, Groups and Social Issues, Sage Puplications, London.
• WILLIAM E. C. (1995). Kimlik ve Farklılık -Siyasetin Açmazlarına Dair Demokratik Çözüm Önerileri, (çev.) LEKESİZALIN, F., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• YANMIŞ, M. (2017). Yakın Dönemde Kürtler-Kimlik, Din, Gelenek, Grifon Kitap, İstanbul.