SAĞLIK ALANI ÖĞRENCİLERİNİN MESLEKİ UYGULAMA DERSLERİNE YÖNELİK METAFORİK ALGILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 147 - 159, 29.12.2023

Ayşegül Arslan Ramazan Rüçhan Kaya

Öz

Sağlık hizmetleri sunumunda görev alması için kalifiye eleman yetiştiren sağlık hizmetleri meslek yüksekokulları ve sağlık bilimleri fakültelerinde, teorik derslerin yanı sıra mesleki uygulama dersleri büyük önem arzetmektedir. Öğrencilerin meslekleriyle ilgili süreçleri sahaya çıkarak öğrendikleri bu dersler öğrencilerin mesleki gelişimlerine önemli katkı sağlamaktadır. Çünkü teorik olarak öğrenilen derslerin sahadaki karşılıklarının görülmesi ve gerektiğinde bir hastaya ya da sağlık hizmeti talep eden herhangi bir bireye nasıl yaklaşılması veya temas edilmesi gerektiğini öğrenciler bu derslerde yaşayarak öğrenebilmektedir. Bu araştırmayla, sağlık alanı öğrencilerinin mesleki uygulama derslerine yönelik metaforik algılarının tespit edilmesi hedeflenmektedir. Araştırma kapsamında nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup metafor analizi tekniği uygulanmıştır. Araştırmaya Uşak Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda eğitim almakta olan 301 gönüllü öğrenci katılmış, bu öğrencilerden mesleki uygulama derslerine yönelik 275 geçerli metafor elde edilmiştir. Elde edilen veriler üzerinde betimsel analiz ve içerik analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda sağlık alanı öğrencilerinin kullanmış oldukları metaforlar, “iş yaşamına hazırlık, meslek hayatına başlangıç, mesleki gelişim sağlama, mesleği öğrenme, yol göstericilik, mesleğin doğasına uyum sağlama, mesleki uygulama dersinin olumsuz yanları, mesleki uygulama dersinin zorlukları” olmak üzere 8 temada bir araya getirilmiştir. Sağlık alanı öğrencileri açısından mesleki uygulama dersleri gelecekte yapılacak mesleğin öğrenilmesi adına bir ön hazırlık olmasının yanı sıra bu derslerde gerek diğer sağlık personeli kaynaklı gerekse yapılan işin zorluğu açısından olumsuzluklar meydana gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki Uygulama, Metafor analizi, Öğrenciler, Sağlık, Sağlık Kurumları Uygulaması

Etik Beyan

Uşak Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından 15.12.2022 tarihli (Sayı: 2022-173) kararı ile etik açıdan uygun bulunmuştur.

Destekleyen Kurum

Bu araştırma TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Desteği Programı kapsamında Desteklenmiştir.

EVALUATION OF HEALTH FIELD STUDENTS' METAPHORIC PERCEPTIONS TOWARDS PROFESSIONAL PRACTICE COURSES

Öz

In health services vocational schools and health sciences faculties, which train qualified personnel to take part in the provision of health services, professional practice courses as well as theoretical courses are of great importance. These courses, in which students learn the processes related to their profession by going out into the field, contribute significantly to the professional development of the students. Because students can learn by experiencing the theoretical lessons learned in the field and how to approach or contact a patient or any individual requesting health care when necessary. This research aims to determine the metaphorical perceptions of healthcare students towards professional practice courses. Within the scope of the research, qualitative research method was used and metaphor analysis technique was applied. 301 volunteer students studying at Uşak University Faculty of Health Sciences and Vocational School of Health Services participated in the research, and 275 valid metaphors for professional practice courses were obtained from these students. Descriptive analysis and content analysis were applied on the data obtained. As a result of the analysis, the metaphors used by health field students were brought together in 8 themes: "preparation for business life, starting professional life, providing professional development, learning the profession, guidance, adapting to the nature of the profession, negative aspects of the professional practice course, difficulties of the professional practice course". For health field students, professional practice courses are a preliminary preparation for learning the profession in the future, and negativities occur in these courses, both due to other healthcare personnel and the difficulty of the job.

Anahtar Kelimeler

Professional Practice, Metaphor Analysis, Students, Health, Health Institutions Application

Kaynakça

• Binici, H. ve Arı, N. (2004). Mesleki ve teknik eğitimde arayışlar. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 383-396.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Creswell, J.W. (2016). Araştırma deseni (3. Baskı). (S. B. Demir, Çev.), Eğiten Kitap (Orijinal eserin basım tarihi 2009).
• Çetin, Ş. (2005). Öğrenci stajlarında yararlanılan dersler üzerine ampirik bir değerlendirme: Mersin Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(2), 153-169.
• Çobanoğlu, F. ve Tuncer, İ. (2010). Mesleki eğitimin sorunlarına ilişkin işverenlerin görüşleri. International Conference on New Trends in Education and Their Implications (s. 435-438). Antalya, Türkiye.
• Çobanoğlu, N. ve Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 279-295.
• Çoğaltay, N. ve Aras, Z. N. (2018). Öğretmen adaylarının öğretmen atamalarında kullanılan sözlü sınava ilişkin algıları: Metefor analizi örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 211-230.
• Dost, Z.D. ve Bilgin, K. U. (2020). Gençlerin işgücü piyasasına geçişinde deneyim ve staj etkisi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 1, 119-153.
• Dündar, B., Yılmaz, H. ve Kara, Y. (2014). Mesleki ve teknik eğitimde üniversite-sanayi iş birliği protokolü yerel uygulama örneği: Yeniçağa. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Dergisi, 3(8), 121-127.
• Elhan, U. (2016). Gençlik ve istihdam odak grup araştırması. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayını. https://www.esassosyal.org/files/arastirmalar/EsasSosyal-Bilgi-Genclik-ve-Istihdam-Odak-Grup-Raporu.pdf.
• Ertaş, A. (2016). Sağlık yönetiminde intörnlük uygulamaları ve mesleki oryantasyon. Journal of Medical Education and Informatics. 2(1), 17-27.
• Karataş, G. (2023). Uygulamalı derslerde verilen uzaktan eğitimin yaz dönemindeki klinik uygulamalara etkisi. Journal of Healthcare Management and Leadership (Johmal), (1), 14-25.
• Kaya, A. ve Dilekçi, Ü. (2021). Covıd-19 salgını sürecindeki acil uzaktan eğitime ilişkin ebeveynlerin algıları: bir metafor analizi çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 11(3), 1621-1636.
• Kaysi, F. ve Gürol, A. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin işyeri uygulamalı eğitim süreçlerinin değerlendirilmesi. Kesit Akademi Dergisi, 8, 266-280.
• Myall, M., Levett-Jones, T. and Lathlean, J. (2008). Mentorship in contemporary practice: The experiences of nursing students and practice mentors. J. Clin. Nurs. 17, 1834–1842.
• Nur Halifah, R. and Usman, O. (2019). Influence of practice experience, motivation entering the work work and career bimbing on work readiness of office administration vocational school in east jakarta. Osly, ınfluence of practice experience, motivation entering the work work and career bimbing on work readiness of office administration vocational School in East Jakarta.
• Odio, M., Sagas, M. and Kerwin, S. (2014). The influence of the internship on students’ career decision making. Sport Management Education Journal, 8(1), 46-57.
• Özdayı, N. (1995). Atatürk Eğitim Fakültesi son sınıf öğrencilerinin staj öncesi ve staj sonrası mesleki endişe düzeylerinin karşılaştırılması. Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 207-220.
• Ralph, E., Walker, K. and Wimmer, R. (2009). Practicum and clinical experiences: postpracticum students' views. Journal of Nursing Education, 48(8), 434-440.
• Sadeghifar, J., Baldacchino, D., Raadabadi, M. and Jafari, M. (2014). Relationship between career motivation and perceived spiritual leadership in health professional educators: A correlational study in Iran. Global Journal of Health Science, 6(2), 144-154.
• Singel, T. (1983). Co-oping: A short-term option with long-term payoffs: A “co-op” exhibits self-confidence, experience, and a perspective other students don't have. There are benefits for academia and industry too. IEEE Potentials, 2(Spring), 32-33.
• Söylemez, Ş. ve Kaya, Ş. D. (2020). Mesleki uygulama beklentilerinin kariyer motivasyonu üzerine etkisi: sağlık yönetimi bölümü öğrencilerine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(28), 855-874.
• Sözbilir, F. (2018). İşbaşı eğitim uygulamaları, öz-yeterlilik ve yenilikçilik davranışı arasındaki ilişki. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 119-142.
• Yang, C.H. (2017). A view of aesthetic labour practice in higher technical and vocational education. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(1),167-188.
• Yazıt, H. (2013). Turizm işletmeciliği eğitimi alan lisans ve ön lisans öğrencilerinin staj konusundaki düşünce ve algılamaları arasındaki farklılıkların belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, N., Özer, E. ve Fettahoğlu, R. (2020). Sağlık yöneticisi kavramına ilişkin bir metafor analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 115-124.
• Yükseköğretimde Uygulamalı Eğitimler Çerçeve Yönetmeliği. (17.06.2021). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/06/20210617-2.htm.