Tissue Culture Applications on Oil –Bearing Rose (Rosa damascena Mill.)

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 134 - 141, 01.09.2016

Ramazan Dilmen , Nilgün Göktürk Baydar

Öz

Rosa damascena Mill. called Isparta rose or oil rose, is the most economically important
rose species among other fragrant rose species cultured in the world and its essential oil was used in
perfumery, cosmetic, pharmaceutical and food industries due to having for intense and pungent scent.
Oil rose was mostly cultivated in Turkey, in Lake Region. In this review, it was summarized the tissue
culture studies on Rosa damascena having economic importance as well as traditional prestige plant
for Turkey. Based on the review, it was demonstrated that the majority of the tissue culture studies of
oil rose were focused on micropropagation while the studies conducted on in vitro secondary
metabolite production and breeding were neglected. Additionally, in spite of being the most important
country for oil rose cultivation and rose oil trade in the world, there has not been given the necessary
interest to the tissue culture studies in our country. However, it is of great importance to study on
different tissue culture techniques such as micropropagation, breeding, secondary metabolite
production, disease-free plant production in oil rose in terms of development of our oil rose
cultivation.

Anahtar Kelimeler

Breeding, micropropagation, Rosa damascena, seconder metabolite

Yağ Gülü (Rosa damascena Mill.)’nde Doku Kültürü Uygulamaları

Öz

Isparta gülü ya da yağ gülü olarak adlandırılan Rosa damascena Mill., dünyada kültürü yapılan diğer kokulu gül türleri arasında ekonomik olarak en önemli gül türüdür. Uçucu yağı kendine özgü keskin ve yoğun kokusu ile parfümeri, kozmetik, ilaç ve gıda endüstrisinde kullanılmaktadır. Yağ gülü dünyada en fazla Türkiye’de, Göller Bölgesi’nde yetiştirilmektedir. Bu derlemede, ülkemiz için ekonomik olduğu kadar aynı zamanda bir geleneksel prestij bitkisi olan yağ gülünde şimdiye kadar yapılan doku kültürü çalışmaları özetlenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda yağ gülünde doku kültürü çalışmalarının büyük çoğunluğunun mikroçoğaltım üzerinde yoğunlaştığı, in vitro sekonder metabolit üretimi ve ıslah konusunda yapılan çalışmaların ise yok denecek düzeyde olduğu görülmektedir. Ayrıca yağ gülü üretimi ve gül yağı ticaretinde dünyadaki en önemli ülke olmasına rağmen, ülkemizde yağ gülünde doku kültürü çalışmalarına gereken ilginin verilmediği anlaşılmaktadır. Oysa yağ gülünde çoğaltma, ıslah, metabolit üretimi, hastalıklardan ari bitki üretimi gibi farklı alanlarda doku kültürü çalışmalarının yapılması ve geliştirilmesi gülcülüğümüz açısından büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Islah, mikroçoğaltım, Rosa damascena, sekonder metabolit