Türkiye’de Uygulanmakta Olan Hayvancılık Desteklemelerinin Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelere Etkisi: İzmir İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 29 - 45, 24.09.2019

Emre Torgut Serdar Annayev Berna Türkekul , Mürşide Çağla Örmeci Kart

Öz

Sürdürülebilir
gelişme sürecinde hayvancılık ve hayvansal üretim sektörü, ülkelerin ekonomik
ve sosyal gelişimlerinde büyük önem taşımanın yanı sıra, uluslararası rekabette
de ülkelere büyük katkılar sağlamaktadır. Süt sığırcılığı yıl boyunca sürekli
gelir sağlaması, süt ve süt ürünleri sanayisine hammadde aktarması, yem, giyim,
ilaç ve makine sanayi için pazar olanağı yaratması, diğer taraftan da süt ve
süt ürünleri için dış satım katkısı sağlaması, en önemlisi de gıda
gereksinimini karşılaması açısından da büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmada
İzmir ili süt sığırı işletmelerinde hayvancılık desteklemelerinin süt
sığırcılığı yapan işletmelere etkisi belirlemeye çalışılmıştır. Araştırmanın
materyalini İzmir ili Ödemiş ve Tire ilçelerinde anket yoluyla elde edilen 67
işletmeye ait 2016 yılı verileri oluşturmaktadır. Örneğe seçilen çiftçilerin
belirlenmesinde tesadüfî örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma
sonuçlarına göre incelenen işletmelerin hepsinin hayvancılık desteklemelerinden
yararlandığı en çok yararlanılan hayvancılık desteklerinin mazot/gübre desteği,
buzağı desteği ve süt primi olduğu belirlenmiştir. Üreticilerin en çok
yararlandıkları desteklerin miktarlarını yeterlilikleri konusunda kararsız
oldukları saptanmıştır. Uygulanan desteklerin işletmelere etkisinin en çok orta
büyüklükteki işletmelere olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerde tespit edilen
en önemli sorunların başında maliyetlerin yüksek olması (% 89.55), yem
fiyatlarının yüksekliği ve yem teminindeki zorluklar (%86.7), süt fiyatının oluşumunda
etkili olamama (% 49.25) ve sütü uygun fiyata satamama  (% 47.76) gelmektedir. Son olarak süt
üreticileri mevcut şartlarda yüksek maliyetlere rağmen uygun hayvancılık
desteklemeleri olursa üretime devam edeceklerini belirtmişlerdir. Süt
sığırcılığının gelişmesi için girdi fiyatlarının düşürülmesi gerekmektedir.
Fabrika yemine dayalı hayvancılık üretim metodundan vazgeçip, kaba yeme dayalı
hayvancılık üretim metodunu yaygınlaştırılması gerekmektedir. 

Anahtar Kelimeler

destekleme, hayvancılık politikası, hayvancılık sektörü, süt primi

The Impact of Animal Husbandry Policies on Dairy Farms: The Case of Izmir Province

Öz

Dairy cattle breeding is important due to provide continuous income, to
transfer raw materials to milk and dairy products industry, to create market
opportunities for feed, clothing, pharmaceutical and machinery industry, on the
other hand to provide foreign export contribution for milk and dairy products,
and most importantly, meeting the food requirement. In this study, the effect
of animal husbandry support on dairy cattle breeding in farms in İzmir province
was determined. The data covers of 67 farms on Ödemiş and Tire districts of
İzmir province, has obtained by surveys in 2016. The random sampling method was
used to determine producers. According to the results of the research, all of
the examined farms had benefited from livestock support; The most used supports
were diesel / fertilizer support, kid support and milk subsidy. Yararlı destek
miktarının yeterlilik düzeyi konusunda kararsız olduğu tespit edilmiştir. It
has been determined that the effects of the supports are mostly to medium-sized
farms. The most important problems identified in the farms are high costs, high
feed prices and difficulties in feed supply, inability to produce milk prices
and not selling milk at an affordable price. Finally, dairy producers stated
that they will continue production if they sufficient support despite the high
costs in the current conditions.

Anahtar Kelimeler

Support, animal husbandry policies, milk subsidy, kid support

Kaynakça

• Acar, M., Bulut, E., 2009. Türkiye’de Ve Dünyada Tarımsal Destekleme Politikalarında Son Gelişmeler. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi Yayın No:17
• Akbay, C., 2015. Türkiye'de Süt Sığırcılığında Uygulanan Desteklerin İşletme Kârlılığı Üzerine Olan Etkileri. Proje Raporu, s.131.
• Anonim, 2004. VII. Genel Tarım Sayımı, Tarımsal İşletmeler (Hanehalkı) Araştırma Sonuçları, www. die.org.tr, Ankara. Erişim Tarihi: 15.05.2012
• Anonim, 2006. Ankara Tarım Mastar Planı, İl Tarım ve Kırsal Kalkınma Mastar Planlarının Hazırlanmasına Destek Projesi, Temmuz, s. 139.
• Anonim, 2017. Resmi Gazete, 4 Haziran 2016 Tarihli ve 29752 Sayılı Resmî Gazete, Hayvancılık Desteklemeleri Hakkında Uygulama Esasları Tebliği (No: 2016/26).
• Ata, N., 2014. Türkiye'de Uygulanan Hayvansal Üretimi Destekleme Politikalarının Süt Sığırcılığı İşletmelerine Yansımaları: Burdur İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Isparta. 94s.
• Ayman, H., 2014. Kahramanmaraş İli Merkez İlçede Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri, Sorunları Ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi. Sütçü İmam Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Kahramanmaraş.
• Azmak, O., 2012. Dünya Ticaret Örgütü Tarım Anlaşmasının Ve Müzakerelerinin Türkiye Tarımına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Tekirdağ.
• Bakan, Ö., 2014. Ağrı İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Zootekni Ana Bilim Dalı. Erzurum.
• Birsin, S., 2012. Balıkesir İli Balya İlçesinde Süt Sığırcılığı Faaliyetinin Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Tokat
• Çallı, A., 2016. Türkiye’de Uygulanan Hayvancılık Destekleme Politikalarının Tokat İli Hayvancılık İşletmeleri Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Tokat, s. 75.
• Çam, Z., 2009. Ortak Tarım Politikası Çerçevesinde Dünya Ticaret Örgütü Ve Türk Tarım Politikaları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı. İstanbul.
• Demir, N., 2009. Destekleme Politikalarının Hayvancılık Sektörü Üzerine Etkilerinin Bölgesel Karşılaştırmalı Analizi. Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. Erzurum.
• Dilben, M. F., 2010. Avrupa Birliğinde Tarım Politikaları ve Türkiye Tarımına Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Maliye Anabilim Dalı. İstanbul.
• Eker, M., Koçtürk, M., Duramaz, S., 2013. Kırsal Kalkınmada Bankacılık ve Tarımsal Kredi Uygulamaları: Manisa Örneği. Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3): 372-394.
• Hayran, S., 2015. Süt Sığırcılığında Risk Kaynakları ve Yönetim Stratejileri: Adana İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı.Adana.
• İnce, A.T, 2007. Türkiye’de Tarımsal Destekleme Politikalarının Analizi: Manisa Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Celal Bayar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Maliye Anabilim Dalı. Manisa.
• Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan, H., Vanlı, Y., 2008. Kahramanmaraş Bölgesi Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: I. Yetiştirme Uygulamaları. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 3(2): 23-31.
• Korkmaz, V., 2015. Tarım Ürünlerini Destekleme Politikaları: Türkiye Ve Ab Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İktisat Anabilim Dalı. Aydın.
• Koyubenbe, N., 2005. İzmir İli Ödemiş İlçesinde Süt Sığırcılığının Geliştirilmesi Olanakları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim. 46 (1), 8-13.
• Maç, H., 2013. Yem Bitkileri Üretim Desteği Politikasının Değerlendirilmesi: Konya İli Ereğli İlçesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Isparta.
• Özalp, B., 2014. Dünya Ticaret Örgütü Tarım Anlaşması Çerçevesinde İleri Tarım Müzakerelerindeki Gelişmeler Ve Türkiye Tarımı Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Adana.
• Özsoy N., 2010. Yüksek Lisans Tezi Organik Süt Sığırcılığının Türkiye’de Mevcut Durumu Ve Geleceği. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Zootekni Ana Bilim Dalı. İzmir.
• Pirinççi, E., 2015. Adana İli Pozantı İlçesi Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Genel Yapısı, Sorunları Ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Zootekni Anabilim Dalı. Adana.
• Saner, G. ve Çukur, F., 2007, Türkiye‟de Süt Sığırcılığının Ekonomik Yönden Genel Bir Değerlendirilmesi, Süt Sığırcılığı Hizmet İçi Eğitim Bildirileri, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 127, 140-152.
• Saner, G., 1993. İzmir Yöresinde Pazara Yönelik Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. İzmir.
• Saner, G., 2012. Süt Sektöründe Temel Pazarlama Stratejileri. Süt Sempozyumu. 13 Aralık 2012. Tire-İZMİR. http://www.tkmyo.ege.edu.tr/dosyalar/ sutsempozyumu/SutSempozyumu/PazarlamaStrateji.pdf Erişim tarihi:07.04.2017.
• Soyak, A., Soysal, M.İ., Gürcan, A.K., 2007. Tekirdağ İli Süt Sığırcılı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Bu İşletmelerdeki Siyah Alaca Süt Sığırlarının Çeşitli Morfolojik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3), 297. htpp:/jotaf.nku.edu.tr/makaleler/z7.pdf. Erişim tarihi:30.05.2017.
• Uğur, A., 2013. Türkiye Ve Ab Ülkelerinde Tarımsal Destek Politikalarının Karşılaştırmalı Analizi. Doktora Tezi. Celal Bayar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Maliye Anabilim Dalı. Manisa.
• Uygur, M.A., 2015. İzmir İli Süt Sığırcılığının Mevcut Durumu ve Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Zootekni Ana Bilim Dalı. İzmir. 143s.
• Uzmay, A., 2012. Türkiye'de Süt Hayvancılığı Politikaları. Süt Sempozyumu 13 Aralık 2012. Tire-İZMİR. www.tkmyo.ege.edu.tr/SutSempozyumu/SutHayvanciligi.pdf Erişim tarihi: 07.04.2017
• Uzmay, A., Çınar, G., 2016. İzmir İlinde Süt Sığırcılığı Yetiştiricilerinin Destekleme Politikalarına Yönelik Tercih Hiyerarşisi; Bulanık Eşli Karşılaştırma. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(2):59-67.
• Vural, H., ve Fidan, H., 2007. Türkiye’de Hayvansal Üretim Ve Hayvancılık İşletmelerinin Özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi. 13(2):49-59.
• Yavuz, F., Işık, B.H., Demir, N., 2009. Destekleme Politikalarının Hayvancılık Sektörü Üzerine Etkilerinin Bölgesel Karşılaştırmalı Analizi. Proje Raporu, s. 119.
• Yeteroğlu, K., 2010. Tokat İli Niksar İlçesinde Süt Sığırcığı Yapan Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi Ve Pazarlama Sorunları. Yüksek Lisans Tezi Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Tokat.
• Yılmaz, H., 2010. Süt Sığırcılığında Kooperatifler Aracılığıyla Desteklemenin Ekonomik Ve Sosyal Etkileri: Adana İli Örneği. Doktora Tezi.Çukurova Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Adana.
• Yılmaz, H., Köknaroğlu, H., 2007. Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikasına Uyum Sürecinde Türkiye'de İzlenen Hayvancılık Politikalarının Değerlendirilmesi. V.Zootekni Bilim Kongresi, 5-8 Eylül 2007, Van.