ÖRGÜTSEL DEĞİŞİMDE TÜKENMİŞLİĞİN HABERCİSİ ‘’SİNİZM’’; ÖĞRETMENLERİN DEĞİŞİME KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 23, 30.06.2021

Tevfik Gelen , Zakir Elçiçek

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilkokul ve ortaokulda çalışan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerini belirlemektir.
Nicel bir araştırma olan bu çalışmada betimsel-tanımlayıcı (descriptive) tarama yöntemi kullanılmıştır.
Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesinde resmi ilkokul
ve ortaokullarda görev yapan 170 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada, Helvacı ve Çavdar (2017) tarafından
geliştirilen Örgütsel Değişim Sinizmi Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS istatistik programı
kullanılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel değişime karşı tutumlarının incelenmesinde aritmetik ortalama, yüzdelik ve
standart sapma hesaplamalarından yararlanılmıştır. Bu tutumlarının öğrenim durumuna, cinsiyetine, medeni
durumuna, öğretmenlikteki kıdemine, eğitim kademesine, okulundaki görev süresine ve okulundaki öğretmen
sayısına göre anlamlı bir farklılığın olup olmadığı araştırılmıştır. Yapılan analizler neticesinde elde edilen
bulgulara göre Kahramanmaraş ili Türkoğlu ilçesindeki ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin
örgütsel değişim sinizmine yönelik tutumlarının bilişsel ve duyuşsal boyutta ‘orta’ düzeyde olduğu; davranışsal
boyutta ise ‘düşük’ düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bağımsız değişkenlere göre incelendiğinde yalnızca
cinsiyete göre anlamlı bir farklılık bulunmuş ve kadın öğretmenlerin değişime karşı daha az sinik tutum gösterdiği
tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Değişim, Örgütsel Değişim, Sinizm, Örgütsel Sinizm, Örgütsel Değişime Direnç

Kaynakça

• Alıç, M. (1990). Genel liselerde örgütsel değişme ihtiyacı.eskişehir. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Andersson, L.M. (1996). Employee cynicism: an examinationusing a contract violation framework. human relations.49(11), 1395-418.
• Arslan, E.T. (2012). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik Personelinin Genel ve Örgütsel Sinizm Düzeyi. Doğuş Üniversitesi Dergisi.13 (1). 12-27.
• Balcı, A. (1995). Örgütsel Gelişme. Pegem Akademi.
• Blake, I. & ve Jarvenpara, J.(1991). Applications of global ınformation technology: key ıssues for management.subject:management.MIS Quarterly.15(1),33-34.
• Bommer, W.H., Rich, G.A. & Rubin, R.J. (2005). Changing attitudes abort change: longitudinal effects of transformational leader behaviour on emplyoee cynicism about organizational change. The Journal Of Organizational Behaviour.26.733-753.
• Brandes, P. & Das, D. (2006). Locating behaviour cynicism at work:construct issues and performance implications .In P.L. Perrewe and D.C.Ganster (Eds.) Employee health, coping and methodologies (233-266). New York: JAI Press.
• Burke, W.W. (2002). Organization change:theory and practice. Thousand Oaks,CA:Sage
• Büyüköztürk, Ş.,(2007). Veri Analizi El Kitabı. Sekizinci Baskı, Pegem Akademi.
• Can, N. (2002). Değişim sürecinde eğitim yönetimi. Milli Eğitim Dergisi.155-156:21-31.
• Çınar, İ. (2005). İnsan kaynağını geliştirme bağlamında değişim yönetimi. Ege Eğitim Dergisi.6:81-93.
• Dean James W.,Brandes, P. & Dharwadkar, R. (1998). ’organizational cynicism’. Academy of managementreview. 23(2). 341-352.
• Efeoğlu, İ. & İplik, E. (2011). Algılanan örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 20 (3).343-360.
• Ercan, Y. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,16,739-756.
• Erdost,H.E., Karacaoğlu,K. & Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve ilgili ölçeklerin türkiye’deki bir firmada test edilmesi. 15.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Kitabı(s.513-523). Sakarya Üniversitesi.
• Fero, H.C.(2005). Flow and cynicism ın the workplace. [Unpublished Doctor Dissertation]. Claremont Graduate University.Claremont.
• George, D. & Mallery, P. (2010) SPSS for Windows step by step: a simple guide and reference 17.0 update. 10th Edition, Pearson, Boston.
• Gökberk, M.(1999). Felsefe Tarihi. Remzi Kitabevi.
• Helvacı, M. A. (2010). Eğitim örgütlerinde değişim yönetimi. ilke, yöntem ve süreçler .Nobel Yayınları.
• Hicks, G. H.,Gullet C.R. (1981). Organizasyonlar, teori ve davranış. Çev:Besim Baykal. İTÜ İşletme Enstitüleri Yayınları.
• İlğan, A. (2008). Örgütsel değişim/değişme. Milli Eğitim Dergisi.177:21-31.
• İnce, M. (2005). Değişim olgusu ve örgütlerde insan kaynakları yönetiminin değişen fonksiyonları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.14:319-339.
• James, M.S.L. (2005). Antecedents and consequences of cynicism in organizations:an examination of the potential positive and negative effects onschool systems. [Unpublished Doctoral Dissertation[.The Florida State Univercity.
• Kanter, Donald L. & Mirvis, Philip H. (1989). The cynical americans. Jossey-Boss.
• Karasar, N., (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Yirmi Birinci Baskı. Nobel Yayın Dağıtım
• Kozak, M.A. & Güçlü, H. (2003). Turizm işletmelerinde değişim yönetimi üzerine kavramsal bir inceleme. Endüstri ve İnsan İlişkileri.İnsan Kaynakları Dergisi. 5(1).
• Mc Kendall, (1993). “The trainy of change.organizational development revisited”. Journal Of Business Etics.Vol:52. No:2.
• Naus, A.J.A.M. (2007). Organizational cynicism on the nature.antecedents and consequencesof employee cynicism toward the employing organization. [Unpublished Doctor Dissertaion.Maastricht University]. Maastricht.
• Owens, R.G.M. (1987). Organizitanional behaviour in education.second edition,prentice-hall international Inc.New Jersey.
• Özdemir, S. (1997). Eğitimde Örgütsel Yenileşme. Pegem Yayıncılık.
• Özgener,Ş., Öğüt A. & Kaplan, M. (2008). İşgören-işveren ilişkilerinde yeni bir paradigma:örgütsel sinizm.mahmut özdevecioğlu ve himmet karadal (Ed.) Örgütsel davranışta seçme konular içinde (s.53-72). İlke Yayınevi.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç.(2005). Örgütsel davranış. Anadolu Üniversitesi Yayınları. 23 Gelen, Elçiçek
• Sabuncuoğlu, Z. & Tüz, M. (1998). Örgütsel psikoloji.bursa:alfa yayıncılık.genel liselerde örgütsel değişme ihtiyacı. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Sağlam, M. (1979). Örgütsel Değişme. TODAİE Yayınları.
• Saylı, H. (2002). Örgütsel değişimde psikolojik sözleşme ihlalleri ve bir uygulama örneği, [Doktora Tezi] ,Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Siegal, W. & Others (1996). Understanding the management of change.journal of organizational change management. Vol 9.No.8.
• Şimşek, H. (2005). Değişim ve değişim yönetimi,seminerler.URL http://www.mebnet.com.
• Toffler, A. (1981). Üçüncü dalga.(Çev.Ali SEDEN).Altın Kitaplar Yayınları.
• Tokgöz, N. ve Yılmaz, H. (2008). Örgütsel sinisizm: eskişehir ve alanya’daki otel işletmelerinde bir uygulama, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.8(2),238-305.