Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüklerinde Görev Yapan Antrenörlerin Etik Liderlik Algısının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 131 - 140, 30.08.2020

Abdullah Yavuz Akıncı

Öz

Bu çalışmada, Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüklerinde görev yapan antrenörlerin etik liderlik algilarının bazı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır.
Araştırmaya Antalya, Burdur ve Isparta illerinde Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüklerinde görev yapan 243 antrenörden basit tesadüfi yöntemle ile seçilmiş 108 antrenör katılmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları; kişisel bilgi formu ve Etik Liderlik ölçeği uygulanmıştır.
Katılımcıların kişisel bilgiler ve ölçekten elde ettikleri puanları ve faktör puanları frekans (f) ve yüzde (%) değerleri tespit edilerek verilmiştir. Antrenörlerin Etik Liderlik Ölçeğinden elde ettikleri puanları bağımsız değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için ikili karşılaştırmalarda bağımsız guruplarda T testi uygulanırken üç ya da daha fazla değişkenin karşılaştırılmasında tek yönlü anova, gruplar arası farklılığı belirlemek için Bonferoni testi kullanılmıştır.
Yapılan istatistiksel işlemlere göre, antrenörlerin etik liderlik algılarının, cinsiyet ve hizmet yılı değişkenlerine göre anlamlı farklılık tespit edilmezken, yaş değişkenine göre etik liderlik algıları incelendiğinde etik ve adalet, güç paylaşımı alt başlıkları ve etik liderlik algıları toplam puanları arasında, medeni durum değişkenine göre etik liderlik algıları incelendiğinde görev ve rollerin açıklığa kavuşturulması, güç paylaşımı alt başlıkları ve etik liderlik algıları toplam puanları arasında ve spor türü değişkenine göre ise, etik liderlik algıları incelendiğinde, etik ve adalet, görev ve roller, güç paylaşım alt başlıkları ile etik liderlik algıları toplam puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, yapılan çalışmanın spor politikalarına yön veren kurumlarda antrenörlerin etik liderlik algılarının değerlendirilmesi açısından alana katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü, Antrenör, Etik Lider, Algı

Kaynakça

• Akatay, A, Yücekaya, P. & Kısat, N.Ç. (2016). Yöneticilerin Etik Liderlik Davranışlarının, Örgütsel Adalet ve Sinizm Üzerine Etkileri: Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğü’nde Bir Araştırma, Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt: 14, Sayı: 28: 483-509.
• Akıncı, A.Y. (2019). Beden Eğitimi Sosyalleşme İlişkisi, Lap-lambert Academic Publishing, 17 Meldrum Street, Beau Bassin 71504, Mauritus.
• Bahar, B. (2019). Sosyal Öğrenme Kuramı ve Sosyal Değişim Kuramı Perspektifinden Etik Liderlik, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 237–242.
• Başer, E. (1998). Uygulamalı Spor Psikolojisi, Bağırgan Yayınevi, Ankara.
• Bilgen, A. & Elçi, M. (2019). Etik Liderlik ve Etik İklim Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Kamu ve Özel Sektör Karşılaştırmalı Bir Uygulama, Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 03, Sayı 02, 238-253.
• Brown, M.E., Treviño, L.K. & Harrison, D.A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organisational Behaviour and Human Decision Processes, 97, 117–134.
• Brown, M. & Trevino, L. (2006). Ethical leadership: A review and future directions. The Leadership Quarterly, 17, 596- 598.
• Burton, L.J., Peachey, J.W. & Wells, J.E. (2017). The Role of Servant Leadership in Developing an Ethical Climate in Sport Organizations, Journal of Sport Management, 31, 229-240 https://doi.org/10.1123/jsm.2016-0047.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (7.Baskı), Pegem Akademi
• Cansaran, D. & Yılmaz, F. (2018). Etik Liderlik Davranışının Kişilerarası İlişki Boyutları Üzerine Etkileri: Göynücek İlçesi Kamu Kurumlarında Bir Uygulama, Verimlilik Dergisi, Issue.2, 163-181.
• Çelik, S., Dedeoğlu, B. B., & İnanır, A. (2015). Relationship Between Ethical Leadership, Organizational Commitment and Job Satisfaction at Hotel Organizations. Ege Academic Review, 15(1): 53-63.
• Cihangiroğlu, N., Şahin, B. & Naktiyok, A. (2010). Hekimlerin Örgütsel Adalet Algıları Üzerine Bir Araştırma, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 12, ss. 67–82.
• Çınar, U. (2019). Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Öğretmen Algılarına Göre İncelenmesi, T.C. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Çıngı, H. (1994). Örnekleme Kuramı, H.Ü. Fen Fakültesi Yayınları, Ankara, 346.
• Constandt, B. De Waegeneer, E. & Willem, A. (2018). Coach ethical leadership in soccer clubs: An analysis of its influence on ethical behavior. Journal of Sport Management, 32(3), 185- 198.
• De Hoogh, Annabel H. B. & Deanne den Hartog, (2008). “Ethical And Despotic Leadership, Relationships With Leader’s Social Responsibility, Top Management Team Effectiveness and Subordinate’s Optimism: A Multi Method Study”, The Leadership Quarterly, V.19, No:1, , pp.297-311.
• Demirdağ, G. E. & Ekmekçioğlu, E. B. (2015). Etik İklim ve Etik Liderliğin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Görgül Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 197-216.
• Demirtas, O. & Akdogan, A.A. (2015). The Effect of Ethical Leadership Behavior on Ethical Climate, Turnover Intention, and Affective Commitment. J Bus Ethics 130, 59–67. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2196-6.
• Dolaşır-Tuncel, S. & Büyüköztürk, Ş., (2009). Antrenörlerin Mesleki Etik İlkeleri Nelerdir? Nasıl Ölçülür? Ölçek Geliştirme: Ölçeğin Geçerlik ve Güvenirliği, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(4), s.159-168.
• Durmuş, M. (2017). Kamu Kurumlarında Etik Liderlik Algısı: Kamu Görevlilerine Yönelik Bir Uygulama, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/3, 167-186.
• Durmuş, M. (2017). Kamu Kurumlarında Etik Liderlik Algısı: Kamu Görevlilerine Yönelik Bir Uygulama, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/3, 167-186 http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11377.
• Ekmekçi, R. (2009). Spor Yönetimi: Kavram ve Özellikleri. Spor Yönetimi içinde, Ed.: H. N. Basım, M. Argan. Ankara: Detay Yayıncılık, 6-16.
• Esmer, Y. (2013). Banka İşletmelerinde Etik Liderlik ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Ziraat Bankası Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 41-61.
• Güven, Ö., Öncü, E., (2012). Antrenörlerin etik dışı davranışları ile ilgili sporcu algısı ölçeğinin geliştirilmesi, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Volume 10, Issue 2, 67-75. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000222.
• Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel yayıncılık, Ankara, 52.
• Koçel, T. (2003). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım.
• Kuru, S.A. (2020). Etik Liderlik ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişki: Kişi Örgüt Uyumunun Aracılık Etkisi, Business and Economics Research Journal Vol. 11, No. 2, pp. 515-530 https://doi.org/10.20409/berj.2020.264.
• Margolis, J.D. & Walsh, J.P. (2003). Misery loves companies: Rethinking social initiatives by business. Administrative Science Quarterly. 48, 268–305.
• Mendonca, M. (2001). Preparing for ethical leadership in organizations. Canadian Journal of Administrative Sciences/Revue Canadienne des Sciences de l'Administration, 18(4), 266-276.
• Mullane, S.P. (2009). “Ethics and Leadership”, The Johnson A. Edosomwan Leadership Institute University Of Miami White Paper Series, 1-6.
• Navaro, D. (2014). Kariyer ve Varoluş. Elma Yayınevi, Ankara.
• Polat, S. (2007). Örgütsel güven, adalet ve vatandaşlık davranışlarına ilişkin öğretmen algıları. Yayımlanmamış doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Polat, S. & Ceep, C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları, Educational Administration: Theory and Practice, Issue 54, pp. 307-331.
• Potipiroon, W. & Ford, M. T. (2017). Does public service motivation always lead to organizational commitment? Examining the moderating roles of intrinsic motivation and ethical leadership. Public Personnel Management, 46(3), 211-238.
• Sunay, H. (2017). Spor Yönetimi. 3. Baskı, Gazi kitabevi, Ankara.
• Tortop, N. (1990). Yönetim Biliminin Temel İlkeleri. Türkiye Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No:234.
• Turan Hevesli, T. (2016). Paylaşılan Liderliğin Değişime Açıklık ve İç Girişimcilik Üzerine Etkileri: Konya Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğünde Bir Araştırma, KTO Karatay Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Y.L. Tezi. Konya.
• Yasan, B., Doğan, S. & Mengi, B.T. (2019). Etik Liderlik ve Etik İklimin İç Denetçilerin Performansına Etkisi ve Bir Araştırma, TİDE Academia Research Sayı.2, 249-280.
• Yeksan, Ö. (2020). Yükseköğretimde Çalışanların Etik Liderlik Algılamalarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt 12, Sayı 1, 36-59. https://orcid.org/0000-0001-8748-9221.
• Yıldız, H. (2016). Spor Yöneticilerinin Etik Davranışları, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Y.L. Tezi. Konya.
• Zincir, O. & Özbebek Tunç, A. (2018). Yöneticim Etik Bir Lider Midir? Beyaz Yaka Çalışanların Algısı Üzerine Bir Çalışma, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Volume 18, Issue 1, 23-47. https://doi.org/10.11616/asbed.v18i38800.459462.