Antrenörlerin Narsistik Kişilik Özellikleri ile Yeterlilik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 12, 28.03.2021

Zübeyde Cankurtaran , Milaim Berısha

Öz

Bu çalışmada, spor ortamında etkilerinin olabileceği düşünülmekte olan antrenörlerin narsistik kişilik özellikleri ile yeterlilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu, farlı branşlarda (okçuluk, tekvando, fitness, atletizm, yüzme, futbol, basketbol, voleybol, buz hokeyi) görev alan 122' si erkek 80' i kadın olmak üzere toplam 202 antrenör oluşturmaktadır. Çalışmada, Atay (2009) tarafından Türkçe' ye uyarlanan Narsistik Kişilik Envanteri (NPI), Unutmaz ve Gençer'in (2017) geçerlik ve güvenirliklerini yaparak Türkçe’ye uyarladıkları Antrenör Yeterlilik Ölçeği-II ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Analiz sürecinde, ikili gurupların karşılaştırılmasında T-Test, üç ve daha fazla bağımsız grupların karşılaştırılmasında ise ANOVA ve Post Hoc Tukey Testtin'den yararlanılmıştır. Antrenörlerin narsistik kişilik özellikleri ile yeterlilik düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Pearson Corelation analizi kullanılmıştır. Çalışmada, cinsiyet değişkenine göre, fiziksel kondisyon ve oyun stratejileri boyutlarında kadın antrenörlerin, karakter oluşumu boyutunda ise, erkek antrenörlerin değerlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p< 0.05). Spor kategorisi değişkeni açısından incelendiğinde ise, bireysel ve takım sporlarında görev alana antrenörlerin, yeterlilik düzeyleri arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p > 0.05). Antrenörlerin, narsistik kişilik (sömürücülük, otorite ve üstünlük) özellikleri ile yeterlilik düzeyleri arasında anlamlı ilişki belirlenirken (p< 0.05), narsistik kişiliğin diğer özellikleri (teşhircilik, hak iddia etme ve kendine yeterlilik) ile antrenör yeterlilik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olamadığı belirlenmiştir (p > 0.05).

Anahtar Kelimeler

Antrenörlerin Narsistik Kişilik Özellikleri, Antrenör Yeterlilik, Bireysel ve Takım Sporları

Investigation of the Relationship Between the Coaches Narcissistic Personality Traits and Their Competence Levels

Öz

In this study, it was aimed to examine the relationship between the proficiency levels of trainers and narcissistic personality traits, which are thought to have effects in the sports environment. The working group consists of a total of 202 trainers, 122 of whom are men, 80 of whom are women, working in different branches (archery, taekwondo, fitness, athletics, swimming, football, basketball, volleyball, ice hockey). In the study, Narcissistic Personality Inventory (NPI), which was adapted to Turkish by Atay (2009), Coach Proficiency Scale-II, which Unutmaz and Gençer (2017) adapted to Turkish by making validity and reliability .and Personal Information Form was used. During the analysis process, the T-Test was used to compare paired groups, ANOVA and Post Hoc Tukey Tests were used to compare three or more independent groups. Pearson Corelation analysis was used to reveal the relationship between coaching competency levels and narcissistic personality traits. According to the findings of the study, it was determined that female coaches had higher values in the dimension of physical condition and game strategies, and male coaches in the dimension of character formation. (p <0.05). It was determined that there is no significant difference between the proficiency levels individual and team sports coaches (p> 0.05). While a significant correlation was determined between the narcissistic personality (exploitative, authority, and superiority) traits and their competence levels (p <0.05), it was determined that there was no significant relationship between the other characteristics of the narcissistic personality (exhibitionism, claiming rights, and self-efficacy) and trainer efficacy levels ( p> 0.05).

Anahtar Kelimeler

Narcissistic Personality Traits, Coach Competence, Coaches,, Individual and Team Sports

Kaynakça

• Ames, D. R., Rose, P., & Anderson, C. P. (2006). The NPI-16 As a Short Measure of Narcissism. Journal of Research in Personality, 40 (4), 440-450.
• Amorose, A. J. (2007). Coaching effectiveness. In: MS Haggerand NLD Chatzisarantis (Eds), Intrinsic motivation and self-determination in exercise and sport. Human Kinetics, Leeds. 209- 227.
• Ashton, P. T., & Webb, R. B. (1986). Making a difference: Teachers’ sense of efficacy and student achievement. NY: Longman.
• Atay, S. (2009). Narsistik Kişilik Envanterinin Türkçeye Standardizasyonu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 181-196.
• Atay, S. (2010). Çalışan Narsist. Örgütler, Liderler, Yöneticiler ve Astlar. İstanbul: Nammar Yayınları.s.33-41-55-80.
• Atay, S., Emin, M. E., & Gülmez, N. (2010) Political Skill of Narcissistic Leaders, 8th International Academy of Managament and Business (IAMB) Conferance, 28-30 June, Madrid, İspanya.
• Baker, J., Côté, J., ve Hawes, R. (2000). The Relationship between Coaching Behaviours and Sport Anxiety in Athletes. Journal of Science and Medicine in Sport, 3(2), 110– 119.
• Bandura, A., & Adams, N. E. (1977). Analysis of Self-Efficacy Theory of Behavioral Change. Cognitive Therapy and Research, 1(4), 287-308.
• Bartholomew, K. J., Ntoumanis, N., & Thøgersen‐Ntoumani, C. A (2009) Review of Controlling Motivational Strategies From a Self‐Determination Theory Perspective: İmplications for Sports Coaches. Int Rev Sport Exerc Psychol 2(2), 215– 233.
• Beck, A. T., Freeman, A., & Davis, D. D. (2008). Kişilik Bozukluklarının Bilişsel Terapisi (Çev. Ö. Yalçın & E. N. Akçay). Litera Yayıncılık: İstanbul.
• Beswick, B. (2016). Focused For Soccer. (Çev. Süren, E.) Odak Noktamız Futbol. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Campbell, W. K., Reeder, G. D., Sedikides, C., & Elliot, A. J. (2000). Narcissism and Comparative Self‐Enhancement Strategies. J Res Pers, 34(3), 329– 347.
• Charman, R., Drotter, S., & Noel, J.(2001) “ The leadership pipeline”. San francisco: Jossey-Bass Publishing Company, USA.
• Coladarci, T. (1992). Teachers Sense of Efficacy and Commitment to Teaching. Journal of Experimental Education. 60(4), 323-337.
• Çik, B. (2019). Sporcular Tarafından Algılanan Antrenör Davranışlarının Antrenörlerin Yeterliliğiyle İlişkisinin İncelenmesi.Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Davidson, G. C., Neale, J. M., Kring, A. M. (2003). Abnormal psychology (9th Edition John Wiley &Sons): USA.
• Eldoğan, D. (2016). Hangi Narsizm? Büyüklenmeci ve Kırılgan Narsizmin Karşılaştırılmasına İlişkin Bir Gözden Geçirme. Türk Psikoloji Yazıları, 19(37), 1-10.
• Emmons, R. A. (1984). Factor Analysis and Construct Validity of the Narcissistic Personality İnventory. Journal of Personality Assessment, 48(3), 291-300.
• Ermiş, E., Satıcı, A., Bostancı, Ö., İmamoğlu, O., & Taşmektepligil, M. Y. (2019). Tenis Antrenörleri Yeterlilik Düzeyinin Araştırılması. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1-1.
• Feltz D. L., Chase, M. A., Moritz, S. E., & Sullivan, P. J. (1999). A Conceptual Model of Coaching Efficacy: Preliminary İnvestigation and İnstrument Development. Journal of Educational Psychology, 91(4), 765-776.
• Feltz D., Short S., & Sullivan P. (2008). Self-Efficacy in Sport: Research and Strategies for Working With Athletes, Teams and Coaches. International Journal of Sports Science & Coaching, 3(2), 293-295.
• Gillet, N., Vallerand, R. J., Amoura, S., & Baldes, B. (2010). Influence of Coaches Autonomy Support on Athletes Motivation and Sport Performance: A Test of the Hierarchical Model of İntrinsic and Extrinsic Motivation. Psychology of Sport and Exercise, 11(2), 155-161.
• Göral, K. (2014). Futbol Antrenörlerinin Yeterlilikleri, Karar Verme Stratejileri ve Takım Performansları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Hoye, R., Smith, A., Westerbeek, H., Stewart, B., & Nicholson, M. (2006). Sport management. Principles and applications: Elsevier.
• Horn, T. S. (2008). Coaching effectiveness in the sport domain. In T. S. Horn (Ed.), Advances in sport psychology (3rd ed., pp. 239-268). Champaign, IL: Human Knetics.
• Kartopu, S. (2013). Narsisizmin Dindarlık Eğilimleriyle İlişkisi: Gümüşhane üniversitesi örneği. International Journal of Social Science, 6(6), 625-649.
• Kavussanu, Maria., Boardley, I, D., Jutkiewicz, N., Vincent, S., & Ring, C. (2008). Coaching Efficacy and Coaching Effectiveness: Examining Their Predictors and Comparing Coaches and Athletes Reports. The Sport Psychologist, 22 (4),383-404.
• Keltner, D., Gruenfeld, D. H., & Anderson, C. (2003). Power, Approach, and İnhibition. Psychological review, 110(2), 265.
• Kenow, L. J., & Williams, J. M. (1992). Relationship between Anxiety, Self-Confidence, and Evaluation of Coaching Behaviors. The Sport Psychologist, 6(4), 344-357.
• Kenow, L., & Williams, J. M. (1999). Coach-Athlete Compatibility and Athlete's Perception of Coaching Behaviors. Journal of Sport Behaviour, 22 (2), 251-259.
• Koçak, Ç. V. (2019). Antrenör Adaylarının Antrenör Öz Yeterlik Düzeylerinin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi,17(1),55-62.
• Koçak, Ç. V. (2015). Voleybol Antrenörlerinin Mesleki Yeterlilikleri. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Konan, N., & Türkoğlu D. (2017). Okul Yöneticilerinin İşkoliklik ve Narsistik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 31-50.
• Konter E. (1996). Bir Lider Olarak Antrenör. 1.Basım, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, s.1, 56, 104-105.
• Kohut, H. (1971). Kendiliğin Çözümlenmesi, Narsisistik Kişilik Bozukluklarının Tedavisine Sistemli Bir Yaklaşım, (Çev. Cem Atbaşoğlu, Banu Büyükkal, Cüneyt İşcan,1998), Metis Yayınları, İstanbul.
• Kowalski, C. L. (2007). An Analysis of Coaching Efficacy in Volunteer Soccer Coaches. Doktora Tezi. Iowa: University of Northern Iowa.
• Köksal, F. (2008). Antrenörlerin Liderlik Tarzları ile Öz-Yeterlilikleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Lent, R. W., & Lopez, F. G. (2002). Cognitive ties that bind: A tripartite view of efficacy beliefs in growth-promoting relationships. Journal of Social and Clinical Psychology, 21(3), 256-286.
• Malete L., Sullivan P., & La Forge K. (2013). The Relationships between Coaching Efficacy, Experience, and Behaviors Among Scholastic Coaches in Botswana. International Journal of Coaching Science, 7(1), 40-55.
• Mansi, A. (2009). Coaching the Narcissist: How difficult can it be? Challenges for Coaching Csychologists. The Coaching Psychologist, 5(1), 22–25.
• Marback, T. L., Short, S. E., Short, M. W., & Sullivan, P. J. (2005). Coaching Confidence: An Exploratory İnvestigation of Sources and Gender Differences. Journal of Sport Behavior, 28(1), 18-35.
• Martin, S. B., Jackson, A. W., Richardson, P. A., & Weiller, K. H. (1999). Coaching preferences of adolescent youths and their parents. Journal of Applied Sport Psychology, 11(2), 247-262.
• Mathieu, C., & St-Jean, E. (2013). Entrepreneurial Personality: The Role of Narcissism. Personality and Individual Differences, 55, 527–531. doi: 10.1016/j.paid.2013.04.026.
• Matosic, D., Boardley, I. D., Stenling, A., & Sedikides, C. (2016). Narcissistic Coaching and Athletes Attitudes Toward Doping: A Multilevel Process Model. Journal of Sport and Exercise Psychology, 1-34.
• Matosic, D., Ntoumanis, N., Boardley, I. D., Sedikides, C., Stewart, B. D., & Chatzisarantis, N. (2017). Narcissism and Coach İnterpersonal Style: A Self‐Determination Theory Perspective. Scandinavian journal of medicine & science in sports, 27(2), 254-261.
• Matosic, D., Ntoumanis, N., Boardley, I. D., & Sedikides, C. (2018). Narcissism, Beliefs About Controlling İnterpersonal Style, and Moral Disengagement in Sport Coaches. International Journal of Sport and Exercise Psychology, 1-15.
• Myers, N. D., Vargas-Tonsing, T. M., & Feltz, D. L. (2005). Coaching Efficacy in İntercollegiate Coaches: Sources, Coaching Behavior, and Team Variables. Psychology of Sport and Exercise, 6(1), 129-143.
• Pajares, F. (1996). Current directions in self efficacy reseacrh, Advanteges in motivation and Achievement, In M.Maehr ve P.R. Pintrich (Editors), 10, 1-49, Greenwich, CT: JAI.
• Roberts, R., Callow, N., Hardy, L., Woodman, T., & Thomas, L. (2010). Interactive Effects of Different Visual İmagery Perspectives and Narcissism On Motor Performance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32(4), 499-517.doi.10.1123/jsep.324.4.499.
• Short, S. E., & Short, M. W. (2004). Coaches Assessment of Their Coaching Efficacy Compared to Athletes Perceptions. Perceptual and Motor Skills 99.(2), 729- 736.doi.10.2466/pms.99.2.729-736.
• Sullivan, P., & Gee, C. (2008). The effect of different coaching education content on the efficacy of coaches. International Journal of Coaching Science, 2(2), 59-66.
• Toklu, O. (2010). Tenis Antrenörlerinde Liderlik Özellikleri ve Öz-yeterlilik Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Unutmaz, V., & Gençer, T. (2017). Antrenör yeterlilik ölçeği II'nin Türkçe uyarlama çalışması. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(2), 69-78.
• Wallace, H. M., & Baumeister, R. F. (2002). The Performence of Narcissists Rises and Falls With Percieved Opportunity For Glory, Journal of Personality and Social Psychology, 82(5), 819.doi.10.1037/0022-3514.82.5.819.
• Weller, G. V. (2013). Youth Sport Coaching Effıcacy: Coach Education Level As a Predictor of Coaching Efficacy. Yüksek Lisans Tezi, Nebraska Üniversitesi. Nebraska.
• Wonneberg, D. A. (2007). The Nature of Narcissism Within Organizational Leadership. Doktora Tezi. Capella University, Minneapolis.
• Woolfolk, A. E., Rosoff, B., & Hoy, W. K. (1990). Teachers' Sense of Efficacy and Their Beliefs About Managing Students. Teaching and teacher Education, 6(2), 137-148. doi:10.1016/0742-051X(90)90031-Y.
• Wood, R. E., Bandura, A., ve Bailey (1990). Mechanisms Governing Performance İn Complex Decision-Making Environments. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 46 (2),181-201.doi:10.1016/0749-5978(90)90028-8. Woodman, T., Roberts, R., Hardy, L., Callow, N., & Rogers, C. H. (2011). There is an I in team: Narcissism and social loafing. Research Quarterly for Exercise and Sport, 82(2) 285–290. doi: 10.1080/02701367.2011.10599756.
• https://www.sporx.com/futbol/ekstra/futbol-dunyasindan-soylenmis-en-efsane-50-sozSXGLQ21052SXQ.
• https://tr.beinsports.com/fotogaleri/unutulmaz-fatih-terim-sozleri/?pid=5&p=60.