BORDER FROM SOCİOLOGİCAL ASPECT: CASE OF DERECİK

Yıl 2012, Sayı: 28, 27 - 48, 13.02.2015

Ferhat Tekin

Öz

This study that researches state borders from sociological aspect, has both theoretical and field research. In theoretical chapter, it is disscussed new border concept that comes out with modern state and how it can be understood for nationalism and modern teritorial order. In particular this research focused on Derecik region that settled on Turkey-Iraq border. In this chapter, it is tried to be identified how Gerdi tribe that lives in this borderland contact socio-cultural, economic and political relationships with otherside and how those relationships effected on their lifestyles and culture by using in-depth interview method and other technics. In this context, it is determined that border can be accepted a socio-cultural space that includes the relationships from tribe and kinship to marriages, from trade to customs and border perceptions. 

Anahtar Kelimeler

border sociology, border culture, border community, border perception, nation-state, Derecik, smuggling, Gerdi tribe

SOSYOLOJİK AÇIDAN SINIR: DERECİK ÖRNEĞİ

Öz

Devlet sınırlarını sosyolojik bir bakış açısıyla konu edinen bu çalışma bir yönüyle teorik, diğer yönüyle de bir alan araştırmasıdır. Teorik kısımda modern devletle birlikte ortaya çıkan yeni sınır anlayışı üzerinde durularak sınırın ulus-devlet, milliyetçilik ve modern teritoryal düzen için ne anlama geldiği tartışılmaktadır. Çalışmanın alan kısmında ise Türkiye-Irak sınırındaki Derecik bölgesine odaklanılmıştır. Söz konusu sınırda ikamet eden Gerdi aşiretinin sosyo-kültürel, iktisadi ve siyasi yönlerden sınırla ve sınırın karşı tarafıyla nasıl ilişki kurduğu ve bunun yaşam tarzını ve kültürünü nasıl etkilediği yapılan derinlemesine mülakat ve gözlem gibi teknik araçlarla tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede sınırın, aşiret ve akrabalık ilişkilerinden evliliklere, ticaretten, adetler ve sınır algısına kadar birçok yönden kendine has bir sosyo-kültürel uzama sahne olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sınır sosyolojisi, sınır kültürü, sınır topluluğu, sınır algısı, ulus-devlet, Derecik, kaçakçılık, Gerdi aşireti

Kaynakça

• AHMED, Akbar S., (1995), Postmodernizm ve İslam (Çeviren: Osman Ç. Deniztekin), İstanbul: Cep Kitapları.
• AMARAL, Ilidio Do, (2002), “New Reflections on the Theme of İnternational Boundaries”, (Editör: Clive H. Schofield), Global Boundaries: World Boundaries, Volume 1, London, Taylor & Francis e-Library, s.16-22.
• ANDERSON, James - O’DOWD, Liam, (1999), Borders, Border Regions and Territoriality: Contradictory Meanings, Changing Significance, Regional Studies, Volume: 33.7, s. 593-604.
• ANDERSON, Malcolm, (1996), Frontiers: Territory and State Formation in the Modern World, Oxford: Polity Press.
• BAUD, Michiel - SCHENDEL, W. Van, (1997), “Toward a Comparative History of Borderlands” Journal of World History, Volume 8, Number 2, s. 211‐242.
• BOURDİEU, Pierre - WACQUANT, Loic J.D., (2003), Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, (Çeviren: Nazlı Ökten), İstanbul: İletişim Yayınları.
• BRUNET-JAİLLY, Emmanuel, (2010), The State of Borders and Borderlands Studies 2009: A Historical View and a View From the Journal of Borderlands Studies, Eurasia Border Review, Volume 1 No. 1 Spring 2010, s.1-15.
• BRUNET-JAİLLY, Emmanuel - DUPEYRON, Bruno, (2007), “Introduction: Borders, Borderlands, and Porosity”, (Edited by: Emmanuel Brunet-Jailly), Comparing Ottawa,University of Ottawa Press, s.1-17. Security in North America and Europe,
• COHEN, Anthony P., (1999), Topluluğun Simgesel Kuruluşu, (Çeviren: Mehmet Küçük), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• DE CERTEAU, Michel, (2009), Gündelik Hayatın Keşfi I: Eylem, Uygulam, Üretim Sanatları (Çeviren: Lale Arslan Özcan), Ankara: Dost Kitabevi.
• DONNAN, Hosting - WİLSON, Thomas M., (2002), Sınırlar: Kimlik, Ulus ve Devletin Uçları, (Çeviren: Zeki Yaş), Ankara: Ütopya Yayınevi.
• ERDOST, Muzaffer İlhan, (1987), Şemdinli Röportajı, İstanbul: Onur Yayınları.
• FLYNN, Donna K., (1997), "We Are the Border": İdentity, Exchange, and the State Along the Benin-Nigeria Border, American Ethnologist 24(2), s.311- 330.
• GİDDENS, Anthony, (2008), Ulus, Devlet ve Şiddet (2. Baskı), (Çeviren: Cumhur Atay), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• GUPTA, Akhil - FERGUSON, James, (1992), Beyond "Culture": Space, Identity, and the Politics of Difference, Cultural Anthropology 7 (1), s. 6-23.
• KAMAZİMA, Switbert R., (2004), “Borders, Boundaries, Peoples And States: A Comparative Analysis of Post-Independence Tanzania-Uganda Border Regions”, PhD. Thesis, University of Minnesota.
• KOLOSSOV, Vladimir - O'Loughlin, John, (1998), New Borders for New World Orders: Territorialities at the fin-de-siecle, GeoJournal 44.3, s. 259-273.
• KOLOSSOV, Vladimir, (2005), Border Studies: Changing Perspectives and Theoretical Approaches, Geopolitics, 10, s. 606–632.
• MARTİNEZ, Oscar J., (2002), The Dinamic of Border İnteraction: New Approaches to Border Analysis, in (Editör: Clive H. Schofield), Global Boundaries: World Boundaries, Volume 1, London, Taylor & Francis e- Library, s.1-14.
• MİNGHİ, Julian V., (2002), European Borderlands: International Harmony, Landscape Change and New Conflict (Edited by Carl Grundy-Warr), Eurasia World Boundaries Series, Vol. 3, New York, Taylor & Francis e- Library, s.89-100.
• NEWMAN, David - PAASİ, Anssi, (1998), Fences and Neighbours in the Postmodern World: Boundary Narratives in political Geography, Progress in Human Geography, 22, s. 186-207.
• NİKİTİN, Bazil, (2002), Kürtler: Sosyolojik ve Tarihi İnceleme (5. Baskı), (Çevirenler: H. Demirhan, C. Süreyya), İstanbul: Deng Yayınları.
• ODA-ANGEL, Francisco, (2000), A Singular International Area: Border and Cultures in the Societies of the Strait of the Gibraltar, Working Paper 23, The Center for Comparative Immigration Studies, University of California, San Diego. http://www.ccis-ucsd.org/PUBLICATIONS/wrkg23.PDF
• ÖZGEN, H. Neşe, (2005), Sınırın İktisadi Antropolojisi: Suriye ve Irak Sınırlarında İki Kasaba, iç. Ed. B. Kümbetoğlu, H. B. Gedik, Gelenekten Geleceğe Antropoloji, İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• ÖZGEN, H. Neşe, (2004), Sınır Kasabaları Sosyolojisi Projesi:2001-2004, İzmir: TÜBİTAK.
• PAASİ, Anssi, (2009), “Bounded Spaces in a ‘borderless world’: Border Studies, Power and the Anatomy of Territory”, Journal of Power, 2:2, s. 213-234.
• PAYAN, Toni, (2006), The Three U.S.-Mexıco Border Wars: Drugs, Immigration, and Homeland Security, Westport: Praeger.
• RUMFORD, Chris, (2006), “Theorizing Borders”, European Journal of Social Theory, 9 (2), s.155-169.
• VAN HOUTUM, Henk, (2005a), “The Geopolitics of Borders and Boundaries”, Geopolitics, http://www.ru.nl/ncbr/html/files/geopoliticsborders.pdf 10, s. 672–679.
• WİLSON, Thomas M. - DONNAN, Hastings, (1998), “Nation, State and İdentity at İnternational Borders”, (Editör: T. Wilson ve H. Donnan) Border İdentities: Nation and State at İnternational Frontiers, Cambridge: Cambridge University Press, s.1-30.