THE 1904-1905 RUSSIAN-JAPANESE WAR FROM THE PERSPECTIVE OF THE OTTOMAN EMPIRE

Yıl 2016, Sayı: 36, 579 - 606, 23.12.2016

Hüseyin Hilmi Aladağ

https://doi.org/10.21497/sefad.285508

Cited By: 4

Öz

The main aim of the present paper is to present the perception of the
Russian Japanese War (1904-1905) by Sultan Abdulhamid  II and the Ottoman public. Although it took
place far away from the Ottoman borders, the Russian-Japanese War was given
special importance by Abdulhamid II and the Ottoman administration and was
followed carefully for its militarily, diplomatic, and political aspects. Due
to the close follow up by the Ottoman Sultan, the Ottoman public, government,
and press gave special importance to this war. After the presentation of the
special interest given to this war, its impact on our economic and political
life will be documented; and this will be important to put forth the world view
of the Ottomans at the beginning of the 20th century. It can be stated that
Abdulhamid II was differing in his views from the Ottoman public opinion
regarding this war. The Ottoman public believed that Japanese victory would be
beneficial as Russia is one of the archenemies of the Ottomans throughout
history. The defeat of the archenemy by another force than the Ottoman Empire
was a reason of joy in the public. However, it seems that the matter was not
that simple for the Sultan.  Abdulhamid
II could foresee that a defeated Russia by Japan would cause Russia to change
its focus from the Far East to the Balkans and hence this would cause problems
in the Balkans.

Anahtar Kelimeler

The Russian-Japanese War, The Ottoman Empire, Abdülhamid II, The Young Turks

OSMANLI DEVLETİ ZAVİYESİNDEN 1904-1905 RUS-JAPON HARBİ

Öz

Rus-Japon
Harbi’nin (1904-1905) II. Abdülhamid ve Osmanlı kamuoyu tarafından nasıl
algılandığını ortaya koymak bu makalenin temel amacı olacaktır. Osmanlı
sınırlarından bir hayli uzak bir bölgede cereyan etmiş olmasına rağmen Rus-Japon
Harbine, başta II. Abdülhamid olmak üzere Osmanlı Yönetimi tarafından özel bir
önem verilmiş ve bu savaş; askeri, diplomatik ve siyasî açıdan çok dikkatli bir
şekilde takip edilmiştir. Özellikle Osmanlı Sultanının bu yakın takibi
neticesi, ülke kamuoyu, hükümet ve basın da bu savaşa özel bir önem vermiştir.
Bu özel önemin tesbiti ile bu savaşın sonuçlarının ekonomik ve siyasal
hayatımıza etkilerinin belgelerle ortaya konması; 20. yüzyıl başlarında
Osmanlının dünyaya bakışını ortaya koyması açısından da önemli olacaktır. II.
Abdülhamid’in bu savaşla ilgili olarak Osmanlı kamuoyundan farklı düşündüğü
ifade edilebilir. Osmanlı Kamuoyu savaşta Japonya'nın galip gelmesinin çok iyi
olacağını düşünmektedirler. Çünkü Rusya Osmanlının tarihteki kadim
düşmanlarından biridir. Bu “ezeli düşmanın” Osmanlıdan bir başka güce yenilmiş
olması bile, halk nezdinde bir kazançtır ve sevinç vesilesidir. Ama Padişah
için meselenin bu kadar basit olmadığı anlaşılmaktadır. Rusya’nın savaşta
Japonya’ya yenilmesi halinde tüm dikkatini Aksa-yı Şarktan Balkanlara teksif
edip Balkanları karıştıracağını II. Abdulhamid görebilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rus-Japon Savaşı, Osmanlı Devleti, II. Abdulhamid, Jön Türkler

Kaynakça

• BOA, HRT.0093
• BOA, Y.PRK. MYD 25-116
• BOA, Y.PRK. BŞK 75-88.
• BOA, Y.PRK. AZJ 50-88
• BOA, Y.PRK. ASK 227-30
• BOA, Y. PRK. SGE 10-15
• BOA, İ.HR 398-1323.Ş_8
• BOA, Y.PRK. TKM 47-61
• BOA, Y.PRK. ASK.225-137
• BOA, İ.HUS 124-1322.L_36
• BOA, Y.PRK. HR 33-90
• BOA, Y.PRK. EŞA 45-92
• BOA, Y.PRK. EŞA 45-66
• BOA, Y.PRK. EŞA 46-37
• BOA, Y.MTV 265-52
• BOA, Y.PRK. EŞA 45-53.
• BOA, A.MTZ.110-77.
• BOA, A.MTZ.(04) 111-56.
• BOA, HR. SYS 219_A-87.
• BOA, Y.PRK. KOM 13-42.
• BOA, Y.PRK. ASK 240-5
• BOA, Y.PRK. TKM 50-1
• BOA, Y.PRK. TKM 48-13
• AKDAĞ, Ömer (2009). Ana Hatlarıyla Türk Yenileşme Tarihi. Konya: Palet Yay.
• ALADAĞ, Hüseyin Hilmi (2011). 1904-1905 Rus-Japon Harbi'nin Osmanlı Kamuoyundaki Yansımaları. Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Ü.
• ERDEMİR, Ali Volkan (2009). “20. Yüzyıl Başında İstanbul’da Bir Japon Gezgin Kenjiro Tokutomi’nin Türkiye İzlenimleri”, A.Ü.S.B.D 9 (2): 195.
• ESENBEL, Selçuk (2008). “Savaşın Osmanlı Türkiye’si Üzerindeki Etkisi”. Toplumsal Tarih (176): 70-71
• KOMATSU, Kaori (2007). “Türk Modernleşmesinde Japon İmajı”. Toplumsal Tarih (160): 73.
• KUTAY, Cemal (1992). Osmanlıdan Cumhuriyete Yüzyılımızda Bir İnsanımız: Hüseyin Rauf Orbay (1881-1964) C. III. İstanbul: Kazancı Kitap
• ÖKE, Mim Kemal (1981). II. Abdülhamit, Siyonistler ve Filistin Meselesi. İstanbul: Kervan Kitapçılık.
• STALİN, Josif Vissarionovič (1938). Eserler C. 15. çev. İsmail Yarkın. İstanbul: İnter Yay.
• ŞAHİN, F. Şayan Ulusan (2001). Türk-Japon İlişkileri (1876-1908). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay.
• ŞAKİR, Ziya (1994). Sultan Abdülhamid ve Mikado. İstanbul: Boğaziçi Yay.
• UÇAR, Ahmet (2007). Güney Afrika’da Osmanlılar. İstanbul: Çamlıca Yay.
• UÇAR, Ahmet (Ağustos 1995). “Japonların İslam Dünyasındaki Yayılmacı Siyaseti ve Abdürreşid İbrahim”. Toplumsal Tarih (20): 15-16.