16. ve 20. Yüzyıl İspanyol Romanında Anti-Kahramanın Gelişimi

Yıl 2017, Sayı: 38, 95 - 110, 18.12.2017

Ebru Yener Gökşenli

https://doi.org/10.21497/sefad.376588

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, toplumların farklı tarihsel dönemlerinde, savaşlar ve değişen
toplumsal koşullar sonucunda edebiyat eserlerine konu olan kahraman imgesinde
görülen değişime odaklanır. Çalışmamızın inceleme nesnesi İspanya’nın 16. ve
20. yüzyıl toplumları, bu dönemlerde gözlemlenen toplumsal farklılaşmalar ve
bunların roman yazını üzerindeki etkileridir. Söz konusu yüzyıllarda benzer
nedenler sonucunda toplumda benzer sonuçların oluştuğu, bunlara koşut olarak da
yazarların edebi eserlerde gerçekçi bir anlatıma yöneldiği tespit edilmiştir.
İspanyol edebiyatının 16. ve 20. yüzyıldaki en önemli eserlerinden olan Lazarillo de Tormes, El Quijote, La colmena ve La verdad sobre
el caso Savolta romanları anti-kahramana dönüşen başkişileriyle okura
toplumsal eleştiri yüklü bir içerik sunmuştur. Bunu yaparken de önceki
yüzyılların trajik, epik ve romantik kahramanlarından farklı olarak
başkişilerini ürkek, asosyal ve genellikle “kaybeden” anti-kahramanlar olarak
betimledikleri görülür. 16. yüzyılın pikaresk romanının etik dışı anti-kahraman
tiplemesi picaro, İspanya’nın ünlü
Orta Çağ kahramanı cesur savaşçı Cid’den çok farklıdır. 12. yüzyılda kaleme
alındığı düşünülen İspanyol edebiyatının Orta Çağ’dan bugüne kadar korunmuş
epik şiiri Mio Cid’deki gibi korkusuz
bir kahramana rastlamak 16. yüzyıldan itibaren neredeyse imkânsızlaşır.
Çalışmamızda bir yandan İspanya’nın 16. ve 20. yüzyıllar İspanyası detaylı
olarak tanımlanırken, öte yandan ele alınan romanlar aracılığıyla kahraman
imgesinin anti-kahramana dönüşümündeki koşutluklar, konuyla ilgili kuramlar ve
algısal kategoriler ışığında incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anti-kahraman, arketip, Lázaro, Quijote, Lukács

The Antihero in the 16th and 20th Century Spanish Novel

Öz

This study focuses on the changes in the image of the hero portrayed in the
literary works, and presents these changes as a result of wars and
differentiated social qualities. The main objective of this study is to focus
on Spanish society in the 16th and the 20th century,  the social changes that were seen in the
mentioned period and the effect of theses changes on the composition of Spanish
novel. It has been observed that due to similar reasons, similar consequences
appeared in Spanish society in the mentioned centuries. As a result of this,
novelists tended to use a realistic narrative in their literary works. The most
important novels of the 16th and the 20th centuries’ Spanish literature Lazarillo de Tormes, El Quijote, La colmena and La verdad
sobre el caso Savolta with their protagonists turned into antiheroes
portrayed a strong negative criticism of the Spanish society. While doing this,
they define their protagonists as “loser” antiheroes,  as fearful and antisocial ones, on the
contrary to the tragic, epic and romantic hero images of the previous
centuries.  The 16th century’s picaresque
novel’s unethical antihero picaro is
quite different from the famous Middle Age’s hero: Cid the fearless warrior.  It
is almost impossible to come across a fearless hero, as it was seen in the
first epic castilian poem Mio Cid,
assumed to be written in the 12th century and conserved from the Middle Ages
until present, after the 16th century. Throughout this study the 16th and 20th
centuries Spain has been defined in detail, and the parallelism in the change
of the hero’s definition between these mentioned centuries has been analyzed in
the light of related theories and perceptual categories.

Anahtar Kelimeler

Antihero, archetype, Lázaro, Quijote, Lukács

Kaynakça

• ABRAMS, Meyer Howard (1999). A Glossary of Literary Terms. Fort Worth: Harcourt B. College Publishers.
• ALONSO, Santos (1988). Guías de lectura: La verdad sobre el caso Savolta. Madrid: Alhambra.
• ANÓNIMO (1996). El Lazarillo de Tormes. Madrid: Alba.
• BENITO LOBO, José Antonio (2000). Literatura para la vida. Madrid: Edimunen.
• CAMPBELL, Joseph (2005). El héroe de las mil caras. Madrid: Fondo de Cultura Económica.
• CASARIEGO, Nicolás (2000). Héroes y antihéroes en la literatura. Madrid: Anaya.
• CELA, Camilo José (t.y.). Arı Kovanı. çev. Alev Güçlü. İstanbul: Can Yay.
• CHEVALIER, Jean (1988). Diccionario de los simbolos. Barcelona: Herder.
• FERRERAS, Juan Ignacio (1973). Introducción a una sociología de la novela española del siglo XIX. Madrid: Edicusa.
• GARRIDO GALLARDO, Ángel (1992). La Teoría Literaría de György Lukács. Valencia: Amós Belinchón.
• GOLDMANN, Lucien (2005). Roman Sosyolojisi. çev. Ayberk Erkay. Ankara: Birleşik Yayınlar.
• GONZÁLEZ TROYANO, Alberto (1988). El Torero Héroe Literario. Madrid: Espasa-Calpe.
• İLGÜREL, Mehmet (2016). Julio Cortazar’ın Öykülerinin Sembolik İmgelemi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• JÁUREGUI LOBERA, Ignacio (2007). Conducta alimentaria y sus alteraciones en la picaresca Española. Madrid: Diaz de Santos.
• KUMRULAR, Özlem (2011). “İspanyol Altın Çağı Pikaresk Romanı’nda Hırsızlar”. İÜ Mediterráneo Dergisi (5): 23-34.
• LUKÁCS, Georg (1970).“Writer and Critic” and Other Essays. London: Merlin.
• LUKÁCS, Georg (2007). Roman Kuramı. çev. Cem Soydemir. İstanbul: Metis.
• MAIORINO, Giarcarlo (2003). At the Margins of the Renaissance : Lazarillo de Tormes and The Picaresque Art of Survival. Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press.
• MENDOZA, Eduardo (1975). La verdad sobre el caso Savolta. Barcelona: Seix Barral.
• NORTHROP FRYE, Herman (1957). Anatomy of Criticism. New Jersey: Princeton U. Press.
• PÉREZ-RASILLA BAYO, Eduardo (1990). Obras clave de la narrativa española. Madrid: Ciclo.
• SERRA MARTINEZ, Elias-OTON SOBRINO, Alberto (1986). Introducción a la literatura española contemporánea a través del comentario de textos. Madrid: Edinumen.
• TURNER, Harriet-LOPEZ MARTINEZ, Adelaida (2003). The Cambridge Companion to the Spanish Novel. Cambridge: Cambridge University Press.
• VILLEGAS, Juan (1978). La estructura mítica del héreo en la novela del siglo XX. Barcelona: Planeta.
• WELLEK, René-WARREN, Austin (1959). Teoría de la Literatura. Madrid: Gredos.