Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında Dinleme Becerisi Alanında Kullanılan Alıştırmaların Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Sayı: 42, 197 - 212, 25.12.2019

Bayram Özbal , Ayten Genç

https://doi.org/10.21497/sefad.675165

Cited By: 6

Öz

Yabancı dil öğretimi ders kitaplarında beceri alanlarına göre belirlenen hedef davranışlar, alıştırmalar yoluyla öğrencilere kazandırılmaya çalışılır. Öğrencilere beceri alanlarında belirlenen hedef davranışları da kazandırmanın yolu da farklı türde ve yeterli miktarda alıştırma yapmaya dayanır. Bu nedenle ders kitaplarında kullanılan alıştırmaların temel ve alt beceriler açısından dengeli bir dağılım göstermesi kadar kullanılan alıştırma türlerinde de çeşitliliğin sağlanması önemlidir. Bu çalışmanın amacı da yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yaygın olarak kullanılan dört öğretim setinin temel seviye (A1-A2) ders kitaplarında dinleme becerisi alanında kullanılan alıştırmaların diğer beceri alanlarına göre oranlarını, kullanılan alıştırma türlerini ve kullanım sıklıklarını tespit etmektedir. “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe”, “Yedi İklim Türkçe”, “Gazi Yabancılar İçin Türkçe” ve “Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe” setlerinin temel seviye (A1-A2) ders kitaplarından doküman incelemesi yoluyla veriler toplanmış ve tümevarımsal içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Çalışma sonuçları, incelenen yabancı dil olarak Türkçe temel seviye (A1-A2) ders kitaplarında dört temel dil becerisi arasında en az alıştırmaya dinleme becerisi alanında yer verildiğini ve dinleme-anlamaya yönelik alıştırma çeşitliliğinin artırılması gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe, ders kitapları, dinleme becerisi, alıştırmalar

Evaluation of Exercises Used in Listening Skill Area in Teaching Turkish as a Foreign Language Textbooks

Öz

The target behaviors determined according to skill areas in foreign language teaching textbooks are to be transmitted to students through the exercises. The way target behaviors determined in the skill areas are transmitted to students is also based on doing an adequate number of various exercises. Therefore, it is important that the exercises used in the textbooks show a balanced distribution in terms of basic and sub-skills as well as the diversity in the types of exercises used. The aim of this study is to determine the proportions of the exercises used in the listening skill relative to other skills, the types of exercises and the frequency of their use in the basic level (A1-A2) textbooks of the four teaching sets commonly used in teaching Turkish as a foreign language. Data were gathered through document analysis from the basic level (A1-A2) of the teaching sets of “Istanbul Turkish for Foreigners”, “Yedi İklim Turkish”, “Gazi Turkish for Foreigners”, “Yeni Hitit Turkish for Foreigners” textbooks and evaluated by inductive content analysis. The results of the study indicate that the listening skill area included the least amount of exercises in the four skills and the diversity of listening-understanding exercises should be increased in the examined Turkish as foreign language (A1-A2) textbooks.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreign language, textbooks, listening skill, exercises

Kaynakça

• Brown, H. D. (2001). Teaching by Principles, An Interactive Approach to Language Pedagogy (2. bs.). White Plains: Longman.
• Cavkaytar, S. (2009). Dengeli Okuma Yazma Yaklaşımının Türkçe Öğretiminde Uygulanması: İlköğretim 5. Sınıfta Bir Eylem Araştırması. Basılmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Demirel, Ö. (2016). Yabancı Dil Öğretimi (9. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Eken Tuzcu, D. (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe ve İngilizce Öğretiminde Temel Düzey Dinleme-Anlama Etkinliklerinin Karşılaştırılması. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Field, J. (2002). The Changing Face of Listening. J. C. Richards ve W. A. Renandya (Ed.), Methodology in Language Teaching An Anthology of Current Practice içinde (1. bs., ss. 242–247). New York: Cambridge University Press.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (4. bs.). Ankara: Seçkin.
• Scrivener, J. (2005). Learning Teaching. A Guidebook for English Language Teachers (2. bs.). Oxford: Macmillan.
• Şimşek, R. (2016). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarının Temel Dil Becerileri Bağlamında Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
• Tabak, G. ve Göçer, A. (2017). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde A1-C1 Düzey Dinleme Etkinliklerinin İncelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 6(3), 400–411.
• Tüm, G. (2016). Yabancılara Türkçe Ders Kitaplarındaki Dinleme Etkinliklerinin Avrupa Ortak Başvuru Metnine Uygunluğu Üzerine Bir Çalışma. International Journal of LanguagesEducation and Teaching Education and Teaching, (2), 125–142.
• Ur, P. (2012). A Course in English Language Teaching (2. bs.). Cambridge: Cambridge University Press.
• Yavuz, G. (2016). Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Dinleme Etkinliklerinin İncelenmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. gen. bs.). Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, F. ve Babacan, G. (2015). Dinleme Eğitimi ve Dinleme Becerisini Geliştirmeye Yönelik Etkinlikler. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 905–923.