Covid-19 Pandemi Sürecinde Korku, Sağlık Kaygısı ve Diş Sağlığı Bilgi Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 3, 738 - 745, 26.12.2022

Ayşe Toraman , Kübra Karaçam

https://doi.org/10.15311/selcukdentj.992218

Cited By: 1

Öz

Amaç: COVID-19 salgını toplumların hem beden hem de ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, pandemi sürecinde diş hekimine başvuran hastaların COVID-19 korku düzeyi ve diş sağlığı bilgisi ile sağlık kaygısı ilişkisini incelemektir.
Gereç ve Yöntemler:
Çalışma için veriler 2021 yılı Mart ayında Afyonkarahisar Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’ne başvuran 241 hastaya uygulanan anket ile toplanmıştır. Veriler T-testi, ANOVA ve Pearson korelasyon testi ile analiz edildi. İstatistiksel olarak p<0.05 değeri anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların sağlık anksiyetesi (ort = 1.87; SS = 0.59) ve COVID-19 korkusu (ort = 2.56; SS = 0.54) düzeyleri orta düzeyde olarak saptanmıştır. Verilere göre COVID-19 korkusu ve sağlık kaygısı istatistiksel olarak anlamlı korelasyon gösterdi (p = 0.001). COVID-19 korkusu ile ağız ve diş sağlığı konusunda bilgiye dayalı tutum (p = 0.014) ve davranış (p < 0.001) arasında kuvvetli pozitif korelasyon olduğu görüldü. Sağlık anksiyetesi skorları, ağız ve diş sağlığı konusunda bilgiye dayalı tutum ve davranış seviyeleri ile korelasyon sergilemedi (p > 0.05). Sonuçlara göre kadınların COVID-19 korkusu, sağlık anksiyetesi ve ağız ve diş sağlığı konusundaki bilgileri erkeklere göre daha yüksekti.
Sonuç: Pandeminin kadınları daha fazla etkilediği bu sürecin toplumun bir kesiminde diş sağlığının devam ettirilmesi konusunda endişeye yol açtığı gözlenmiştir. Ağız diş sağlığı bilgi düzeyinin COVID-19 korku seviyesini etkileyebildiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, diş hekimliği, sağlık anksiyetesi, ağız sağlığı bilgisi

Kaynakça

• 1. Spagnuolo G, De Vito D, Rengo S, Tatullo M. COVID-19 Outbreak: An Overview on Dentistry. Int J Environ Res Public Health 2020;17.
• 2. Velavan TP, Meyer CG. The COVID-19 epidemic. Trop Med Int Health 2020;25:278-280.
• 3. World Health Organization, Coronavirus (COVID-19) Situtiation Report-114. In: World Health Organization 13 May 2020.
• 4. Ornell F, Schuch JB, Sordi AO, Kessler FHP. "Pandemic fear" and COVID-19: mental health burden and strategies. Braz J Psychiatry 2020;42:232-235.
• 5. Lin C-Y. Social reaction toward the 2019 novel coronavirus (COVID-19). Social Health and Behavior 2020;3:1-2.
• 6. Kumar P DA, Grupta V, Singh H, Sargaşyan V. Cross sectional evaluation of awareness of prevention of dental caries among general paediatricians in Ghaziabad district, India. Annals of Medical and Health Sciences Research 2014;4:302-306.
• 7. Genco RJ, Borgnakke WS. Risk factors for periodontal disease. Periodontol 2000 2013;62:59-94.
• 8. Ahamed S, Moyin S, Punathil S, Patil NA, Kale VT, Pawar G. Evaluation of the Oral Health Knowledge, Attitude and Behavior of the Preclinical and Clinical Dental Students. J Int Oral Health 2015;7:65-70.
• 9. Jagan P, Fareed N, Battur H, Khanagar S, Manohar B. Conceptual knowledge of oral health among school teachers in South India, India. Eur J Dent 2018;12:43-48.
• 10. Abu-Gharbieh E, Saddik B, El-Faramawi M, Hamidi S, Basheti M, Basheti M. Oral Health Knowledge and Behavior among Adults in the United Arab Emirates. Biomed Res Int 2019;2019:7568679.
• 11. ATALAY F, SARAÇLI, S. Bireylerin Ağız ve Diş Sağlığına İlişkin Tutum ve Davranışlarının İstatistiksel Yöntemlerle İncelenmesi: Afyonkarahisar İli Örneği. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2020;10:172-180.
• 12. Lee AM, Wong JG, McAlonan GM, et al. Stress and psychological distress among SARS survivors 1 year after the outbreak. Can J Psychiatry 2007;52:233-240.
• 13. Ozdin S, Bayrak Ozdin S. Levels and predictors of anxiety, depression and health anxiety during COVID-19 pandemic in Turkish society: The importance of gender. Int J Soc Psychiatry 2020;66:504-511.
• 14. Torales J, O'Higgins M, Castaldelli-Maia JM, Ventriglio A. The outbreak of COVID-19 coronavirus and its impact on global mental health. Int J Soc Psychiatry 2020;66:317-320.
• 15. Garcia R. Neurobiology of fear and specific phobias. Learn Mem 2017;24:462-471.
• 16. Boorin MR. Anxiety. Its manifestation and role in the dental patient. Dent Clin North Am 1995;39:523-539.
• 17. Asmundson GJG, Abramowitz JS, Richter AA, Whedon M. Health Anxiety: Current Perspectives and Future Directions. Curr Psychiat Rep 2010;12:306-312.
• 18. Kılıçarslan MA ÇŞF, Özcan M. Assessment of dental care during the COVID-19 pandemic in Turkey and future projections. Braz Dent Sci 2020;23:1-7.
• 19. . Available at: https://saglik.gov.tr/TR,468484/covid-19-pandemisinde-saglik-kurumlarinda-calisma-rehberi.html.
• 20. Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The Fear of COVID-19 Scale: Development and Initial Validation. Int J Ment Health Addict 2020:1-9.
• 21. Haktanir A, Seki T, Dilmac B. Adaptation and evaluation of Turkish version of the fear of COVID-19 Scale. Death Stud 2020:1-9.
• 22. Salkovskis PM, Rimes KA, Warwick HMC, Clark DM. The Health Anxiety Inventory: development and validation of scales for the measurement of health anxiety and hypochondriasis. Psychol Med 2002;32:843-853.
• 23. AYDEMİR Ö, KIRPINAR, İ., SATI, T., UYKUR, B., CENGİSİZ, C. Sağlık Anksiyetesi Ölçeği’nin Türkçe için Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Nöropsikiyatri Arşivi Dergisi 2012;50:325-331.
• 24. Wu KK, Chan SK, Ma TM. Posttraumatic stress after SARS. Emerg Infect Dis 2005;11:1297-1300.
• 25. Wang C, Pan R, Wan X, et al. Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China. Int J Environ Res Public Health 2020;17.
• 26. OVALIOĞLU Z, BOZKURT, D.A., AKMAN, M. Covid-19 Pandemi Sürecinde Endodonti Kliniğine Gelen Hasta Anksiyete Düzeyi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Dergisi 2021;2.
• 27. Evren C, Evren B, Dalbudak E, Topcu M, Kutlu N. Measuring anxiety related to COVID-19: A Turkish validation study of the Coronavirus Anxiety Scale. Death Studies 2020.
• 28. Team CC-R. Severe Outcomes Among Patients with Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) - United States, February 12-March 16, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:343-346.
• 29. Peloso RM, Pini NIP, Sundfeld Neto D, et al. How does the quarantine resulting from COVID-19 impact dental appointments and patient anxiety levels? Braz Oral Res 2020;34:e84.
• 30. Faccini M, Ferruzzi F, Mori AA, et al. Dental Care during COVID-19 Outbreak: A Web-Based Survey. Eur J Dent 2020;14:S14-S19.
• 31. Ashok N, Rodrigues JC, Azouni K, et al. Knowledge and Apprehension of Dental Patients about MERS-A Questionnaire Survey. J Clin Diagn Res 2016;10:ZC58-62.
• 32. GEDUK G, SAĞLAM, G., BİLTEKİN, H. Koronavirüs Hastalığı 2019 (COVID-19) Pandemisi Sırasında Diş Hekimine Başvuran Hastalarda Bilgi ve Endişe Düzeyinin Değerlendirilmesi: Anket Çalışması. Batı Karadeniz Tıp Dergisi 2021;5:232-239.
• 33. Asmundson GJG, Taylor S. How health anxiety influences responses to viral outbreaks like COVID-19: What all decision-makers, health authorities, and health care professionals need to know. J Anxiety Disord 2020;71:102211.