ÖZ
Günümüzde
işletmelerin rekabetçi üstünlük ve ortalamanın üzerinde getiri elde etmelerinde
göstermiş oldukları performans, önem arz etmektedir. İşletmelerin performansını
belirleyen en önemli ölçütlerden birisi verimlilik artışıdır. Verimlilik
artışıyla işletmelerin amaçlarına ulaşabilmeleri ve kârlılık hedeflerini
tutturabilmeleri mümkün hale gelmektedir. Bu bağlamda işletmelerin
faaliyetleriyle ilgili olarak sürekli etkinlik ve verimlilik ölçümleri yaparak
mevcut durumu ölçümlemeli, verimsizlik söz konusu ise verimsizliğe neden olan
hususları iyileştirmelidir. İşletmelerin verimlilik ölçümlerinde
kullanabilecekleri çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Söz konusu bu yöntemlerden
birisi Veri Zarflama Analizi (VZA) Temelli Malmquist Toplam Faktör Verimliliği
(TFV) Endeksidir. Üretim sürecinde yer alan tüm üretim faktörlerinin
verimliliklerinin toplamını ifade eden Toplam Faktör Verimliliğindeki değişmeyi
ölçen Malmquist-TFV endeksi, işletmelerin verimliliklerinin kaynaklarının
belirlenmesi ve başarı düzeylerinin tespit edilmesinde önemli bir yöntem olarak
değerlendirilmektedir. Malmquist-TFV
endeksinde işletmelerin teknik etkinlik değişimleri ve teknolojik etkinlik
değişimlerine göre toplam faktör verimliliği hesaplanmaktadır. Böylece
verimliliğin zaman içerisindeki değişimi, teknik etkinlik değişiminden mi yoksa
teknolojik etkinlik değişimden mi kaynaklandığının tespiti yapılmış olmaktadır.
Çalışmada tekstil sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin verimliliklerinde
meydana gelen değişim ve değişimin kaynakları VZA çıktı odaklı CCR modeli
temelli Malmquist- TFV endeksi yöntemi kullanılmak suretiyle analiz edilmiştir.
Çalışma kapsamında incelenen tekstil işletmelerinin göreceli olarak etkin
olarak yönetilip yönetilmediği ve yıllar bazındaki verimlilik değişimini ortaya
koymak amacıyla üç adet girdi bileşeni (çalışan sayısı, toplam aktifler, öz
sermaye) ve üç adet çıktı bileşeni (net satışlar, net kâr ve ihracat)
kullanılmıştır. Çalışmada işletmelerin 2014-2016 dönemi Toplam Faktör
Verimliliği ayrı ayrı değerlendirilmiş ve dönemler bazında değişimin kaynakları
tespit edilmeye çalışılmıştır. Analize ilişkin hesaplamalar DEAP 2.1yazılımı
ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öncelikle işletmelerin 2014-2016 yılları
arası Teknik Etkinlik Değişimleri (TED) ve Teknolojik Değişimleri (TD) analiz
edilerek Toplam Faktör Verimlilikleri belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda
işletmelerin Toplam Faktör Verimlilikleri’nde azalış olduğu tespit edilmiştir.
Bulgular değerlendirildiğinde, işletmelerin TFV’lerindeki azalışın teknolojik değişimleri
zamanında gerçekleştirememelerinden kaynaklandığı, işletmelerin teknik
etkinliklerindeki olumlu duruma rağmen toplam faktör verimliliğindeki azalışa
engel olamadığı sonucuna ulaşılmıştır.
The performance which the firms demonstrate to have returns more
than average with competitive advantageous is quite important today. One of the
most important indicators defining the performance of the firms is the increase
in the efficiency. It becomes possible to reach the objectives and to achieve
the targets for profitability with the increase in the efficiency for the
firms. In this context, the firms continuously measure the efficiency and
productivity in relation with their activities for the current status and if
there is any inefficiency, the matters resulting with such inefficiency should
be improved. There are various methods to be used for the measurements of the
efficiency. One of those methods is Malmquist Total Factor Productivity (TFP)
Index on the basis of the Data Envelopment Analysis (DEA). Malmquist-TFP index
that measures the change in the Total Factor Productivity which means the sum
of the efficiency of all the factors in the production process, is assessed as
an important method for the determination of the sources of the efficiency of
the firms and detection of the level of their achievements. In Malmquist-TFP
index, total factor productivity of the firms is calculated with reference to
the technical efficiency change and technological efficiency change. Thus, it
can be found if the change in the time is resulted from technical efficiency
change or technological efficiency change. In the study, the change in the efficiency
of the firms in the textile industry and the sources of this change was
analysed by using Malmquist-TFP index on the basis of CCR model focusing on DEA
output. In order to figure out the change in the efficiency with reference to
the years and whether the firms to be considered in the textile industry are
relatively managed well or not, three input components (number of employees,
total actives, equity) and three output components (net sales, net profit and
export) were used in the study. In the study, Total Factor Productivity of the
firms for the period between 2014 and 2016 were assessed separately and the
sources of the change were tried to be figured out as periods. The calculations
in relation with the analysis were done with DEAP 2.1 software. First of all,
the Technical Efficiency Change (EFFch) and Technological Change (TECHch) of
the firms for the period 2014-2016 were analysed and the Total Factor
Productivity (TFP) was determined. As a result of the analysis, it was found
that there was decrease in the Total Factor Productivity of the firms. When the
findings are considered, the decrease in TFP of the firms were resulted from
non-achievement of technological changes on time and despite the positive
situation in the efficiency of the firms, the decrease in the total factor
productivity could not be prevented.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2018 |
Gönderilme Tarihi | 15 Mart 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 21 Sayı: 1 |
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.