Teknoloji Bağımlılığı ve Dijital Detoks Turizmine Karşı Tutum ve Motivasyonlar: Turizm Akademisyenleri Tarafından Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 1, 357 - 370, 30.04.2024

Feridun Aydınlı , Erkan Akgöz

https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.1453630

Öz

Dijital teknolojiler bireylere daha rahat ve verimli bir ortam sağlarken, diğer yandan psikolojik, fiziksel ve sosyal sorunlara neden olmaktadır. Bu olumsuz etkilerden kurtulmak için bireyler geçici de olsa tatil ve seyahatlerinde dijital teknolojilerden kaçınmak istiyorlar. Konaklama ve turizm endüstrisiyle ilgili işletmeler ise seyahat ederken Bilgi İletişim Teknolojilerinin (BİT) kullanımını azaltmak veya tamamen bırakmak isteyen bireyler için ürünler ve paketler oluşturmaktadır. Bu tür tekliflerin oluşmasıyla da dijital detoks adı verilen bir seyahat türü ortaya çıkmıştır. Nitel yaklaşımla turizm bölümünde görev yapan 16 akademisyenle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılan bu çalışmanın amacı, bireylerin teknoloji bağımlılığını belirlemek ve niş pazar olan dijital detoks turizminin tercih edilebilirliğini ortaya koymaktır. İçerik ve betimsel analizlerle elde edilen çalışma sonuçlarına göre, tatil ve seyahatlerde dijital teknoloji kullanımının genel olarak tatil deneyimini olumsuz etkilediği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, bireylerin uzaklaşma, rahatlama ve yeni deneyimler kazanma amacıyla dijital detoks tatiline katılma eğilimi içinde oldukları belirlenmiştir. Yakın gelecekte BİT’lerin önemini kaybetmesi pek mümkün görünmese de bu araçların tüketimi kontrol edilmelidir. Bu noktada turizm işletmelerinin sahip olduğu bilgi ve farkındalık birey taleplerine karşılık verebilir ve pazar koşullarına esnek uyumu kolaylaştırabilir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Teknolojiler, Teknoloji Bağımlılığı, Dijital Detoks Turizmi

Attitudes and Motivations Towards Technology Addiction and Digital Detox Tourism: An Evaluation by Tourism Academics

Öz

While digital technologies make our lives more comfortable and efficient, they also cause psychological, physical, and social problems. To get rid of these negative effects, individuals want to avoid digital technologies during their vacations and travels, even temporarily. Businesses related to the hospitality and tourism industry are creating products and packages for individuals who want to reduce or completely stop using ICT while traveling. With the emergence of such offers, a type of travel called digital detox has emerged. The aim of this study, which uses a qualitative approach and semi-structured interviews with academics working in the tourism department, is to determine the technology addiction of individuals and to reveal the preferability of digital detox tourism as a niche market. According to the results of the study obtained through content and descriptive analysis, it was revealed that the use of digital technology in vacations and travels generally negatively affects the holiday experience. In addition, it was determined that individuals tend to participate in digital detox vacations to get away, relax and gain new experiences. Although it is unlikely that ICTs will lose their importance soon, the consumption of these tools should be controlled. At this point, the knowledge and awareness of tourism businesses can respond to individual demands and facilitate flexible adaptation to market conditions.

Anahtar Kelimeler

Digital Technologies, Technology Addiction, Digital Detox Tourism

Kaynakça

• Akay, B, Ayhan, R., Orhan, R. ve Öçalan, M. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman yönetimi ile teknoloji bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 71-84.
• Aksu, Z. U. ve Işıklı, Ş. (2019). Teknolojik zehirlenme, semptomları ve teknolojik düzen. ISophos: Uluslararası Bilişim, Teknoloji ve Felsefe Dergisi, 2(2), 57-87.
• Anshari, M., Alas, Y. ve Sulaiman, E. (2019). Smartphone addictions and nomophobia among youth. Vulnerable Children and Youth Studies, 14(3), 242-247. https://doi.org/10.1080/17450128.2019.1614709.
• Aslantürk, E. (2021). Teknoloji bağımlılığının turizm deneyimlerine etkisi ve dijital detoks turizminin tercih edilebilirliği. Avrasya Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 54-66.
• Bahar, M., Topsakal, Y. ve Yüzbaşıoğlu, N. (2021, Eylül-Ekim, 30-02). Yeni bir trend olarak teknolojisiz konaklama: Dijital detoks konaklama [Sözlü Sunum]. Uluslararası Turizmde Yükselen Eğilimler Kongresi, Konya, Türkiye.
• Basu, R. (2019). Impact of digital detox on individual performance of the employees. Int. J. Res. Anal. Rev, 6(2), 378-381.
• Buhalis, D. ve O'Connor, P. (2005). Information communication technology revolutionizing tourism. Tourism recreation research, 30(3), 7-16. https://doi.org/10.1080/02508281.2005.11081482.
• Cai, W., McKenna, B. ve Waizenegger, L. (2020). Turning it off: Emotions in digital-free travel. Journal of Travel Research, 59(5), 909-927. https://doi.org/10.1177/0047287519868314.
• Cohen, E. (1979). A phenomenology of tourist experiences. Sociology, 13(2), 179-201. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/003803857901300203.
• Dickinson, J. E., Hibbert, J. F. ve Filimonau, V. (2016). Mobile technology and the tourist experience:(Dis) connection at the campsite. Tourism management, 57, 193-201. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2016.06.005.
• Díaz-Meneses, G. ve Estupinán-Ojeda, M. (2022). The outbreak of digital detox motives and their public health implications for holiday destinations. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(3), 1548.
• Doğan, O. ve Demirel, A. (2021, Ekim, 15-17). Dijital arınma turizmi üzerine bir literatür taraması [Sözlü Sunum]. 21. Ulusal- 5. Uluslararası Turizm Kongresi, Balıkesir, Türkiye.
• Egger, I., Lei, S. I. ve Wassler, P. (2020). Digital free tourism–An exploratory study of tourist motivations. Tourism Management, 79, 104098. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104098.
• Ektiricioğlu, C., Arslantaş, H. ve Yüksel, R. (2020). Ergenlerde çağın hastalığı: Teknoloji bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(1), 51-64. https://doi.org/10.17827/aktd.498947.
• Emek, M. (2014). Digital detox for the holidays: Are we addicted? International Conference on tourism Transport and technology ICTTT 2014, London, England.
• Ertemel, A. V. ve Pektaş, G. Ö. E. (2018). Mobile technology addiction in terms of consumer behaviors in the digitalizing world: A qualitative study on university students. Journal of Yıldız Social Sciences Institute, 2, 18-34.
• Fan, D. X., Buhalis, D. ve Lin, B. (2019). A tourist typology of online and face-to-face social contact: Destination immersion and tourism encapsulation/decapsulation. Annals of Tourism Research, 78, 102757. https://doi.org/10.1016/j.annals.2019.102757.
• Floros, C., Cai, W., McKenna, B. ve Ajeeb, D. (2021). Imagine being off-the-grid: Millennials’ perceptions of digital-free travel. Journal of Sustainable Tourism, 29(5), 751-766. https://doi.org/10.1080/09669582.2019.1675676.
• Gaafar, A. S. M. ve Allah, H. (2021). Digital detox tourism at the Egyptian destination: Attitudes and motivators. Journal of Association of Arab Universities for Tourism and Hospitality, 20(2), 88-107. https://dx.doi.org/10.21608/jaauth.2021.62562.1130.
• Gilkeson, S. (2015). A digital detox at the Westin Paris. https://thefittraveller.com/france-a-digital-detox-at-the-westinparis/.
• Gong, Y., Schroeder, A. ve Plaisance, P. L. (2023). Digital detox tourism: An Ellulian critique. Annals of Tourism Research, 103, 103646. https://doi.org/10.1016/j.annals.2023.103646.
• Göktaş, L. S. ve Ülkü, A. (2021). Dijitalleşme sürecinde ortaya çıkan bir kavram: Dijital detoks tatili. Daha iyi bir dünya için turizm. University of South Florida M3 Center Publishing, 16(1), 281-290. https://doi.org/10.5038/9781955833028.
• Güzel, Ş. (2018). Fear of the age: nomophobia (no-mobile-phone). Journal of Academic Perspective on Social Studies, (1), 20-24. https://doi.org/10.35344/japss.519609.
• Healthouse. (2019). Mobile fasting at the Costa de Sol-digital detox. https://www.healthousenaturhouse.com/en/tratamientos?article_id=274 adresinden 15 Şubat 2024 tarihinde alınmıştır.
• Hoving, K. (2017). Digital Detox Tourism: Why disconnect?: What are the motives of Dutch tourists to undertake a digital detox holiday? [Master’s dissertation, Umea University]. https://www.divaportal.org/smash/get/diva2:1119076/FULLTEXT01.pdf.
• Jiang, Y. ve Balaji, M. S. (2021). Getting unwired: What drives travellers to take a digital detox holiday?. Tourism Recreation Research, 47(5-6), 453-469. https://doi.org/10.1080/02508281.2021.1889801.
• Kuşat, N. (2011). Küreselleşen dünyada turizm sektörü: Bilgi iletişim teknolojileri ve rekabet gücü. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 3(5), 114-138.
• Lee, Y. K., Chang, C. T., Lin, Y. ve Cheng, Z. H. (2014). The dark side of smartphone usage: Psychological traits, compulsive behavior and technostress. Computers in human behavior, 31, 373-383. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.047.
• Lehto, X. Y. ve Lehto, M. R. (2019). Vacation as a public health resource: Toward a wellness-centered tourism design approach. Journal of Hospitality and Tourism Research, 43(7), 935-960. https://doi.org/10.1177/1096348019849684.
• Li, J., Pearce, P. L. ve Low, D. (2018). Media representation of digital-free tourism: A critical discourse analysis. Tourism Management, 69, 317-329. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.06.027.
• Li, J. (2019) No signal here: self-development and an optimal experience from digital-free tourism. [Doctoral dissertation, James Cook University]. https://researchonline.jcu.edu.au/64280/1/JCU_64280_Li_2019_thesis.pdf.
• MacKay, K. ve Vogt, C. (2012). Information technology in everyday and vacation contexts. Annals of Tourism Research, 39(3), 1380-1401. https://doi.org/10.1016/j.annals.2012.02.001.
• Neuhofer, B. (2016). Value Co-creation and Co-destruction in Connected Tourist Experiences. In A. Inversini ve R. Schegg (Eds.), Information and Communication Technologies in Tourism 2016. (pp. 779-792). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-28231-2_56.
• Neuman, L. W. (2007). Basics of social research qualitative and quantitative approaches (2. Baskı). Pearson Education.
• Parlak A. (2005). İnternet ve Türkiye’de internetin gelişimi [Bitirme Tezi, Fırat Üniversitesi]. http://hasanbalik.com/projeler/bitirme/39.pdf.
• Pathak, D. N. K. (2016). Digital detox in India. International Journal of Research in Humanities and Soc. Sciences, 4(8), 60-67.
• Pawłowska-Legwand, A. ve Matoga, Ł. (2021). Disconnect from the digital world to reconnect with the real life: An analysis of the potential for development of unplugged tourism on the example of Poland. Tourism Planning and Development, 18(6), 649-672. https://doi.org/10.1080/21568316.2020.1842487.
• Pearce, P. L. ve Gretzel, U. (2012). Tourism in technology dead zones: Documenting experiential dimensions. International Journal of Tourism Sciences, 12(2), 1-20. https://doi.org/10.1080/15980634.2012.11434656.
• Pekyaman, A., Kılıç, G. ve Yılmaz, H. (2015, Mayıs, 28-30). Teknolojik otellere karşı detoks otelleri: Afyonkarahisar'da uygulanabilirliği üzerine bir araştırma [Sözlü Sunum]. 1. Avrasya Uluslararası Turizm Kongresi Güncel Konular, Eğilimler ve Göstergeler, Konya, Türkiye.
• Pelkonen, T. (2020). Motivations for silence tourism. [Master’s dissertation, University of Eastern Finland]. https://erepo.uef.fi/bitstream/handle/123456789/23232/urn_nbn_fi_uef-20201138.pdf.
• Stäheli, U. ve Stoltenberg, L. (2024). Digital detox tourism: Practices of analogization. New Media and Society, 26(2), 1056-1073. https://doi.org/10.1177/14614448211072808.
• Stankov, U. ve Gretzel, U. (2021). Digital well-being in the tourism domain: mapping new roles and responsibilities. Information Technology and Tourism, 23(1), 5-17. https://doi.org/10.1007/s40558-021-00197-3.
• Smith, M. ve Puczkó, L. (2015). More than a special interest: Defining and determining the demand for health tourism. Tourism recreation research, 40(2), 205-219. https://doi.org/10.1080/02508281.2015.1045364.
• Tiller, C. ve Walorczyk, E. (2017). Unplugged tourism: A growing trend. Omnia, 7, 111-115. https://doi.org/10.23882/OM07-2017-10-08.
• Topsakal, Y. ve Dinç, A. (2022). Çevrimdışı tatil: Dijital detoks için ekoturizm. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 5(1), 1-10.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543–559.
• We Are Social (2023). Digital 2023 GLOBAL OVERVIEW REPORT The Essential Guide to the World's Connected Behaviours, https://wearesocial.com/wp-content/uploads/2023/03/Digital-2023-Global-Overview-Report.pdf adresinden 27 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır.
• Yıldız, S. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme sorunu: Nicel ve nitel paradigmalardan örneklem kuramına bütüncül bir bakış. Kesit Akademi Dergisi, (11), 421-442.