THE EFFECT OF THE SUBJECT BASED CRITICAL THINKING APPLIED THROUGH 10TH GRADE PHYSICS COURSE ON THE ATTITUDE OF CRITICAL THINKING AND PHYSICS ACHIEVEMENT

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 29 - 55, 15.06.2019

Birsel Aybek , Onur Yalçın Halil İbrahim Öztürk

https://doi.org/10.31798/ses.489889

Cited By: 2

Öz

In this study,
it is investigated that whether there is a significant change in the critical
thinking attitudes and academic achievement of students between the
experimental group and the control group. For experimental group the
subject-based critical thinking strategy is applied and for the control group
current teaching strategies are applied. Pretest-posttest design with control
group is chosen for the study. The study is based on "Electrical and
Magnetism" subjects in the physics course and it lasted for 6 weeks. The
study group consisted of a total of 66 students from the 10th grade of a high
school located in the central Adana province in the academic year 2014-2015.
"Critical Thinking Attitude Scale" developed by Özelçi (2012) and
"Readiness Success Test" developed by Özçifçi (2012) were applied and
also semi-structured interview form was used in the research. In the analysis
of the quantitative data, descriptive values and ANCOVA were applied and in the
analysis of qualitative data content analysis was used. As a result of the
study, the students in the experimental group had a significant increase in
critical thinking attitude scores and the critical thinking attitude scores
were highly correlated with the physical achievement scores. Also, it is concluded
that students have different thoughts about what critical thinking is.

Anahtar Kelimeler

Critical Thinking, attitude, success, electricity and magnetism

10. SINIF FİZİK DERSİNDE KONU TEMELLİ ELEŞTİREL DÜŞÜNME ÖĞRETİMİNİN ÖĞRENCİLERİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME TUTUMUNA VE FİZİK BAŞARISINA ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada konu temelli eleştirel
düşünmeye bağlı fizik öğretimin uygulandığı deney grubu öğrencileri ile mevcut
öğretim programının uygulandığı kontrol grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme
tutumları ve akademik başarılarında anlamlı bir değişiklik olup olmadığı
incelenmiştir. Araştırmada ön test – son test kontrol gruplu deneme modeli
kullanılmıştır. Çalışma fizik dersinin “Elektrik ve Manyetizma” konusunda
yapılmış olup 6 hafta sürmüştür. Çalışma grubunu 2014-2015 eğitim-öğretim yılı
Adana ili merkez ilçesinde bulunan bir ortaöğretim kurumunun 10. sınıfında
öğrenim gören toplam 66 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada Özelçi (2012)
tarafından geliştirilen “Eleştirel Düşünme Tutum Ölçeği” ve Özçifçi (2012)
tarafından geliştirilen  “Hazırbulunuşluk
Başarı Testi” kullanılmıştır. Bununla birlikte araştırmada yarı yapılandırılmış
görüşme formu da kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde
betimsel değerler ve kovaryans analizi (ANCOVA), nitel verilerin analizinde ise
içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada sonucunda deney grubu öğrencilerinde
eleştirel düşünmeye yönelik tutum puanlarının anlamlı bir şekilde arttığı,
eleştirel düşünmeye yönelik tutum puanlarının fizik başarı puanları ile yüksek
düzeyde ilişkili olduğu ve öğrencilerin eleştirel düşünmenin ne olduğuna
yönelik farklı düşüncelere sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel Düşünme, Tutum, Başarı, Elektrik ve Manyetizma

Kaynakça

• Akbıyık, C. (2002). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Akbıyık, C. & Seferoğlu, S. S. (2006). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(32), 90-99.
• Akınoğlu, O. (2001). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen bilgisi öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Altun, S. & Alcı, B. (2007). Lise öğrencilerinin matematik dersine yönelik özdüzenleme ve bilişüstü becerileri, cinsiyete, sınıfa ve alanlara göre farklılaşmakta mıdır? Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(33-44).
• Aşılıoğlu, B. (2008). Bilişsel öğrenmeler için eleştirel okumanın önemi ve onu geliştirme yolları. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 1-11.
• Aybek, B. (2006). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Aycan, Ş., Aycan, N., Genç, M., & Özkaya, M. (2000). Manisa Demirci Lisesi’nde fizik dersinin içeriği ve öğrencilerin ilgisi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.
• Başoğlu, N. & Mutlu, B. (2012). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin eleştirel düşünme eğitimine uygunluğu, Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 983-998.
• Bozdemir, S. (1993). Fizik öğreniminin günümüzdeki durumu ve bazı öneriler. Fizik Dergisi, (3), 20-24.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cengiz, E. G. (2004). Üniversite öğrencilerine yönelik eleştirel düşünme etkinliklerinin eleştirel düşünme eğilimi ve becerileri açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Cevher Ö. (2008), 2006 Türkçe programının ilköğretim 6. sınıf düzeyinde eleştirel düşünme becerisine etkililiği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112 (1), 155-159.
• Çalışkan, S. & Sezgin Selçuk, G. (2010). Üniversite öğrencilerinin fizik problemlerinde kullandıkları özdüzenleme stratejileri: Cinsiyet ve üniversite etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 50-62.
• Çekiç, S. (2007). Matematik öğretmenliği lisans öğrencilerinin eleştirel düşünme gücü düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Çetin, A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme gücü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Demir, R. ve Aybek, B. (2014). Lise öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 122-140
• Ennis, R. H. (1985). A logical basis for measuring critical thinking skills. Dispositions, skills, structure training and metacognitive monitoring, American Psychologist Educational Leadership, 43(2), 449-455.
• Facione, N.C.,Facione, P. A., & Sanchez, C. A. (1994). Critical thinking dispozition as a measure of a compenent clinical judgement: The development of the california critical thinking disposition inventory. Journal of Nursing Education, (33), 345-350.
• Feuerstein, M. (1999). Media literacy in support of critical thinking. Journal of Educational Media, 24(1), 43-54. doi: 10.1080/1358165990240104.
• Gök, T. & Sılay, İ. (2008). Fizik eğitiminde işbirlikli öğrenme gruplarında problem çözme stratejilerinin öğrenci başarıları üzerindeki etkileri. HÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, (34), 116-126.
• Gündoğdu, H. (2009). Eleştirel düşünme ve eleştirel düşünme öğretimine dair bazı yanılgılar. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 57-74.
• Gürkaynak, İ., Üstel, F. & Gülgöz, S. (2003). Eleştirel düşünme, İstanbul: Sabancı Üniversitesi Eğitim Reformu Girişimi.
• Güzel, S. (2005), Eleştirel düşünme becerilerini temele alan ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler öğretiminin öğrenme ürünlerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Halpern, D. F. (1998). Thought and knowledge: An introduction to critical thinking, New Jersey-London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Irani, T., Rudd, R., Gallo, M., Ricketts, J., Friedel, C. & Rhoades, E. (2007). Critical thinking instrumentation manual. Erişim tarihi: 10.01.2015, from http://aec.ifas.ufl.edu/abrams/step/ctmanual.pdf
• Karadeniz, A. (2006). Liselerde eleştirel düşünme eğitimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kataoka-Yahiro, M.,&Saylor, C. (1994). A critical thinking model for nursing judgment. Journal of nursing Education, 33(8), 351-356.
• Kaya, H. (1997). Üniversite öğrencilerinde eleştirel akıl yürütme gücü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kılıç, H. E. ve Şen, A. İ. (2014). Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine ve Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fizik Öğretiminin Öğrenci Tutumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 13-30.
• Kondakçı E. & Aydın, Y. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Bilişüstü Özdüzenleme Becerileri ve Kimya Özyeterlikleri ile Yordanması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,13(1), 661-670.
• Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M. & Presley, A. İ. (2007). Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelli fen laboratuarı uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
• Koray, Ö., Yaman, S. & Altunçekiç A. (2004, Temmuz). Yaratıcı ve eleştirel düşünmeye dayalı laboratuar yönteminin öğretmen adaylarının akademik başarı, problem çözme ve laboratuar tutum düzeylerine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya. Korkmaz, Ö. (2009). Eğitim fakültelerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeyine etkisi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 879-902.
• McKendree, J. Small, C., & Stenning, K. (2002). The role of representation teaching and learning critical thinking. Educational Review, 54(1), 57-67.
• MEB, (2009). Ortaöğretim (9., 10., 11., ve 12., sınıflar) fizik öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB, (2013). Ortaöğretim Fizik 10, 11 ve 12 ders kitabı. Ankara: Evren yayıncılık
• Miles, B., M. & Huberman, A., M.(1994). Qualitative data analvsis. London: SagePub.
• Nosich, G. M. (2013). Eleştirel düşünme ve disiplinlerarası eleştirel düşünme rehberi. (B. Aybek, Çev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Obay, M. (2009). Problem çözme yoluyla eleştirel düşünme becerilerinin gelişim sürecinin incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özçifçi, S. (2012). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin elektrik ve manyetizma ünitesine hazır bulunuşluk düzeylerini tespit edecek ölçme aracı geliştirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özdemir, E. (2007). Eleştirel okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özden, Y. (2005). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özelçi, S.Y. (2012). Eleştirel düşünme tutumunu etkileyen faktörler: Sınıf öğretmeni adayları üzerine bir çalışma (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Özyürek, A. & Eryılmaz, A. (2001). Factors affecting students’ attitudes towards physics. Eğitim ve Bilim / Education and Science, 26(120), 21-28.
• Paul, R. & Elder, L. (2008). Minik eleştirel düşünme kılavuzu: Kavramlar ve araçlar, (M. B. Fidan, Çev.), Foundation for Critical Thinking, www.criticalthinking.org/resources/international/Turkish.cfm (10.01.2015).
• Phan, H. P. (2010). Students’ academic performance and various cognitive processes of learning: An integrative framework and empirical analysis. Educational Psychology, 30(3), 297–322.
• Pintrich, P. R., Smith, D. A. F., Garcia, T., & McKeachie, W. J. (1991). A manual for the use of the motivated strategies for learning questionnaire (MSLQ). AnnArbor, MI: National Center for Research to Improve Postsecondary Teaching and Learning, University of Michigan.
• Saracaloğlu, A. S. & Yılmaz, S. (2011). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumları ile denetim odaklarının incelenmesi, İlköğretim Online E-Dergi, 10(2), 468-478.
• Schreglmann, S. (2011). Konu temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının akademik başarı, eleştirel düşünme eğilimine ve düzeyine olan etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Semerci, Ç. (2003). Eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim / Education and Science, 28 (127), 64-70.
• Şen, Ü. (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi, Journal of World Turks, 1(2), 69-89.
• Şengül, C. 2007. Fizik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri ve düzenledikleri etkinliklerde eleştirel düşünmenin yeri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Şengül C. & Üstündağ T. (2009). Fizik öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimi düzeyleri ve düzenledikleri etkinliklerde eleştirel düşünmenin yeri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(36), 237-248.
• Şenlik, N.Z., Balkan, Ö. Ve Aycan, Ş. (2011). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerileri: Muğla üniversitesi örneği. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), 67-76.
• Tokyürek, T. (2001). Öğretmen tutumlarının öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Tufan, D. (2008). Critical thinking skills of prospective teachers: Foreign language education case at the middle east technical university (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Türnüklü, E.B. (2005). Problem, Problem Çözme ve Eleştirel Düşünme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (3), 107-123.
• Yıldırım, C. (1997). Bilimsel düşünme yöntemi, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Yıldırım, H. İ. & Yalçın, N. (2008). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının problem çözme becerilerine etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 165-187.
• Yıldız, N. (2011). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Yiğit, N., Alev, N., Turat, G. & Bülbül, M.Ş. (2012). Fen bilgisi I. sınıf öğretmen adaylarının elektrik konusundaki problemleri anlama ve çözme durumları üzerine bir araştırma. Cumhuriyet International Journal of Education, (2), 18-36.