Engelli İstihdamına Yönelik Hazırlanan Kamu Spotu Reklamları: Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığı Üzerine İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 409 - 430, 19.12.2019

Mehmet Ali Gazi , Caner Çakı

https://doi.org/10.32331/sgd.658885

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda dünya genelinde engelli bireylerin istihdamına yönelik pek çok yasanın yürürlüğe girildiği görülmektedir. Yürürlüğe giren bu yasalar kapsamında işverenler, engelli bireylerin çalıştırmaları konusunda teşvik edilmektedir. Diğer yandan engelli istihdamına yönelik hazırlanan kamu spotu reklamları ile de engellilerin çalışma hayatına kazandırılması amaçlanmaktadır. Özellikle yakın zamanda Amerika Birleşik Devletleri Çalışma Bakanlığının desteğiyle hazırlanan "What can you do?/Ne yapabilirsin?" isimli reklam kampanyası engelli istihdamı konusunda gerek ulusal gerekse uluslararası alanda farkındalık oluşturulmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışmada "Ne yapabilirsin?" başlıklı reklam kampanyasında, engelli istihdamını arttırma amacıyla engelli bireylerin nasıl ve ne şekilde kamu spotu reklamlarında sunulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada incelenen kamu spotu reklamları, İsviçreli dilbilimci Ferdinand de Saussure'ün Göstergeler Modeli ışığında analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgularda, kamu spotu reklamlarında engellilerin istihdama katkıları olmadığı yönündeki olumsuz mitlerin ortadan kaldırılarak, aksine istihdamın önemli bir parçası oldukları şeklinde olumlu mitlerin inşa edilmeye çalışıldığı ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Engelli, istihdam, engelli istihdamı, kamu spotu, reklam

Kaynakça

• Aakvik, A. (2003). Estimating the Employment Effects of Education for Disabled Workers in Norway. Empirical Economics. 28(3). 515-533. doi: 10.1007/s001810200143.
• Akova, S. (2017). Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma’’ Sloganlı Kamu Spotları Örneklemlerinin Alımlama Analizi Yöntemi ile İncelenmesi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1(2). 15-36. doi: 10.30692/sisad.362259
• Arpa, M. & Çakı, C. (2018). İş Kazalarını Konu Alan İş Güvenliği Reklamlarında Duygusal Çekiciliklerin Kullanımı: Avustralya ve Singapur İş Güvenliği Reklamları Üzerine İnceleme. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi. 8(2). 153-172. doi: 10.32331/sgd.493020.
• Arpa, M. (2018). İş Güvenliğini Konu Alan Kamu Spotu Reklamlarında Korku Çekiciliği Kavramının Kullanılması. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 1(2). 105-115.
• Aytekin, H. (2016). Görsel-İşitsel Medyada Sağlık - Güvenlik Halleri: Tartışılması Gereken Bir Alan Olarak Kamu Spotu. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi. 9(3). 249-275. doi: 10.18094/si.37556
• Bayraktaroğlu, G. ve İlter, B. (2007). Sosyal Pazarlama: Engeller ve Öneriler. Ege Akademik Bakış. 7(1). 117-132.
• Bara, M. A. (2013). Educational and Career Counseling to People with Disabilities. Polish Journal of Management Studies. 133-139.
• Bound, J. & Waidmann, T. (2002). Accounting for Recent Declines in Employment Rates Among Working-Aged Men and Women with Disabilities. The Journal of Human Resources. Vol. 37. No. 2 (Spring, 2002). pp. 231-250. doi: 10.2307/3069646
• Burchardt, T. (2005). The Education and Employment of Disabled Young People: Frustrated Ambition (Vol. 565). The United Kingdom: Policy Press.
• CDE (2018). Amerikan Çalışma Bakanlığının Engelli İstihdamına Yönelik Kamu Spotu Reklamları. [ https://www.whatcanyoudocampaign.org/ ]. (Erişim: 13.02.2019).
• Csikszentmihalyi, M.,& Csikszentmihalyi, I. (1975). Beyond Boredom and Anxiety (Vol. 721). The United States of America: Jossey-Bass.
• Çakar, C. (2017). İdeolojik Bir Alan Olarak Kamu Spotu ve İktidar. İstanbul Bilgi Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Çakı, C. & Gülada, M. (2018). The Representation of Muslims in Public Spot Advertisements Against Islamophobia: The Case of USA. Canada and the Netherlands. Medya ve Din Araştırmaları Dergisi. 1(2). 243-254.
• Çavuş, Ö. H. & Tekin, A. (2015). Türkiye’de Engellilerin İstihdam Yöntemi Olarak Korumalı İşyeri. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 30(1). 145-165. De Saussure, Ferdinand. (2014). Genel Dilbilim Yazıları. (Çev., Savaş Kılıç). İstanbul: İthaki Yayınları.
• DOL (2018). 2018 ABD Engelli İstihdamı İstatistiği. [https:// www. dol. gov/ odep/ topics/ Disability Employment Statistics.htm]. (Erişim: 01.08.2019).
• DOL (2019a). ABD Çalışma Bakanlığı Verilerine göre ABD'deki Engelli İstihdam Oranlı. [https://www.dol.gov/odep/topics/disabilityemploymentstatistics.htm]. (Erişim: 16.02.2019).
• DOL (2019b). ABD Çalışma Bakanlığı Verilerine Göre Gazi İstihdam Oranı. [https://www. dol. gov/ vets/]. (Erişim: 17.02.2019).
• DOL (2019c). ABD Çalışma Bakanlığı Verilerine Göre Siyahi Bireylerin İstihdam Oranı. [ https:// www. bls. gov/ careeroutlook/ 2018/ article/ blacks -in-the- labor- force.htm. ]. (Erişim: 17.02.2019).
• Dooley, D., Fielding, J., & Levi, L. (1996). Health and Unemployment. Annual Review of Public Health, 17(1). 449-465.
• EYH (2018). Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatiksel Bilgiler. [https://eyh. aile. gov. tr/uploads/ pages/ engelli- ve- yasli- bireylere -iliskin- istatistiki- bilgiler ]. (Erişim: 05.02.2019).
• Fidan, F, Yeşil, Y. (2018). Engelli Çocukların Eğitimi ve İstihdama Katılımı: Nilüfer İş Okulu Örneği. Journal of Current Researches on Educational Studies. 8(2). 1-10.
• Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. (Çev:, Süleyman İrvan). 5. Basım. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gazi, M. & Çakı, C. (2018). Siyahi Ayrımcılığa Karşı Hazırlanan Kamu Spotu Reklamları. International Journal of Labour. Life and Social Policy. 1(2). 48-62.
• Genç, Y., & Çat, G. (2013). Engellilerin İstihdamı ve Sosyal İçerme İlişkisi. Akademik İncelemeler Dergisi. 8(1). 363-393.
• Güngör, N. (2013). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar. 2. Baskı. İstanbul: Siyasal Kitapevi
• Hüseyinli, N., Göçmen, S., Nasibov, D. (2017). Çalışma Hayatında Engelli Haklarına İlişkin Yasal Düzenlemeler ve Engellilerin Haklara İlişkin Farkındalıkları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6(6). 138-152.
• ISKUR (2018). Engelli Bireylerin İstidam İstatiksel Bilgileri. [https://www.iskur.gov.tr/isveren/engelli-istihdami/ ]. (Erişim: 06.02.2019).
• Kalkan Kocabay, H. (2008). Tiyatroda Göstergebilim. İstanbul: E Yayınları
• Lee, N. R., & Kotler, P. (2011). Social Marketing: Influencing Behaviors for Good. The United States of America: Sage Publications.
• Köksal, A. (2010). Türkiye'de Engelli İstihdamı ve Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul.
• Uslu, A. O., & Güneş, M. (2017). Engelsiz Kentler-Herkes İçin Erişilebilir Kentler”. Uluslararası Peyzaj Mimarlığı Araştırma Dergisi. 30-36.
• Rifat, M. (2013). Açıklamalı Göstergebilim Sözlüğü: Kavramlar, Yöntemler, Kuramcılar, Okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• RTÜK (2012). Kamu Spotları Yönergesi. [https://www.rtuk.gov.tr/kamu-spotlari/5029/3985/kamu-spotlari-yonergesi.html]. (Erişim: 06.02.2019).
• Rudgers (2016). Workforce Policies for Disadvantaged Populations. [http:// heldrich. rutgers. edu/ research/ products/ research- publications-eports? tid_2% 5B%5D= 41&tid_1 =All&keys =&keys_1 =&tid% 5B%5 D=25]. (Erişim: 03.02.2019).
• Schur, L.(2002). The Difference a Job Makes: The Effects of Employment Among People with Disabilities. Journal of Economic Issues. 36(2). 339-347. doi: 10.1080/00213624.2002.11506476.
• Seyyar, A. (2000). Uluslararası Boyutuyla Özürlü Kota Sistemi. Kamu-İş Dergisi. S 1.
• Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim Uygulamaları, Metinleri, Görselleri ve Olayları Okuma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şen, D. (2018). Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesinde Kamu Spotları. International Anatolia Academic Online Journal / Social Science Journal. 4(1). 58-75.
• Talas, C. (2015). Çalışma Hakkı ve Türkiye'deki Durum. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 46(1). 407-421.
• Tekinalp, Ş. & Uzun, R. (2013). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. 4. Baskı. İstanbul: Derin Yayınları.
• Zaim Gökbay, İ., Ergen, A., Özdemir, N. (2012). Engelli Bireylerin İstihdamına Yönelik Bir Vaka Çalışması: Engelsiz Eğitim. Öneri Dergisi. 9(36). 1-8.