TÜRKİYE’DE ÜRETİCİ FİYATLARI İLE TÜKETİCİ FİYATLARI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: 2005-2016

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 16, 01.06.2017

Cem Saatçioğlu , Orhan Karaca

Öz

Bu çalışmada Türkiye’deki
üretici ve tüketici fiyatları arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmıştır.
Çalışmanın örneklem periyodu Ocak 2005-Aralık 2016 dönemidir. Bu iki değişken
arasındaki nedensellik ilişkisi üzerine literatürdeki geleneksel görüş, üretici
fiyatlarından tüketici fiyatlarına doğru tek yönlü nedensellik olduğu
şeklindedir. Bu çalışmanın sonuçları, geleneksel görüşe uygun bir biçimde, Türkiye’de
üretici fiyatlarından tüketici fiyatlarına doğru tek yönlü nedensellik olduğunu
göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Üretici Fiyatları, Tüketici Fiyatları, Enflasyon, Nedensellik

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. ve Korkmaz, Ö. (2012). Tüketici ve üretici fiyat endekslerinde fiyat geçişkenliği: Alt sektörler, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(2), 65-81.
• Akçay, S. (2011). The causal relationship between producer price index and consu-mer price index: Empirical evidence from selected European countries, Internatio-nal Journal of Economics and Finance, 3(6), 227-232.
• Akdi, Y., Berument, H. ve Cilasun, S. M. (2006). The relationship between different price indices: Evidence from Turkey, Physica A, 360(2), 483-492.
• Alemu, Z. G. (2012). Causality links between consumer and producer price inflation in South Africa, Applied Economics Letters, 19(1), 13-18.
• Caporale, G. M., Katsimi, M. ve Pittis, N. (2002). Causality links between consumer and producer prices: Some empirical evidence, Southern Economic Journal, 68(3), 703-711.
• Clark, T. E. (1995). Do producer prices lead consumer prices?, Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, 80(3), 25-39.
• Colclough, W. G. ve Lange, M. D. (1982). Empirical evidence of causality from con-sumer to wholesale prices, Journal of Econometrics, 19(2-3), 379-384.
• Cushing, M. J. ve McGarvey, M. G. (1990). Feedback between wholesale and con-sumer price inflation: A reexamination of the evidence, Southern Economic Jour-nal, 56(4), 1059-1072.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distributions of the estimators for autoregres-sive time series with a unit root, Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427-431.
• Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
• Erdem, H. F. ve Yamak, R. (2014). Üretici fiyat endeksi ve tüketici fiyat endeksi arasındaki geçişkenliğin derecesi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), 1-13.
• Gang, F., Liping, H. ve Jiani, H. (2009). CPI vs. PPI: Which drives which?, Frontiers of Economics in China, 4(3), 317-334.
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating causal relations by econometric models: Cross spectral methods, Econometrica, 37(3), 424-438.
• Granger, C. W. J. ve Newbold, P. (1974). Spurious regressions in econometrics, Jo-urnal of Econometrics, 2(2), 111-120.
• Guthrie, R. S. (1981). The relationship between wholesale and consumer prices, Sout-hern Economic Journal, 47(4), 1046-1055.
• Jones, J. D. (1986). Consumer prices, wholesale prices and causality: More empirical evidence for the U.S., 1947-1983, Empirical Economics, 11(1), 41-55.
• Kennedy, P. (2008). A guide to econometrics (6th ed.). Malden, MA: Blackwell.
• Kwiatkowski, D., Phillips, P. C. B., Schmidt, P. ve Shin, Y. (1992). Testing the null hypothesis of stationarity against the alternative of a unit root: How sure are we that economic time series have a unit root?, Journal of Econometrics, 54(1-3), 159-178.
• Saraç, T. B. ve Karagöz, K. (2010). Türkiye’de tüketici ve üretici fiyatları arasındaki ilişki: Yapısal kırılma ve sınır testi, Maliye Dergisi, 159, 220-232.
• Sidaoui, J., Capistran, C., Chiquiar, D. ve Ramos-Francia, M. (2009). On the predic-tive content of the PPI on CPI inflation: The case of Mexico, Monetary policy and the measurement of inflation: Prices, wages and expectations içinde (249-257. ss.). Bank for International Settlements, BIS Papers, No: 49.
• Silver, J. L. ve Wallace, T. D. (1980). The lag relationship between wholesale and consumer prices: An application of the Hatanaka-Wallace procedure, Journal of Econometrics, 12(3), 375-387.
• Stock, J. H. ve Watson, M. W. (2012). Introduction to econometrics (3rd ed.). Bos-ton: Pearson.
• Tarı, R., Abasız, T. ve Pehlivanoğlu, F. (2009). Frekans alanı yaklaşımı ile TEFE (ÜFE)-TÜFE arasındaki nedensellik ilişkisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempoz-yumu, Palandöken, Erzurum, 27-29 Mayıs 2009.
• Tarı, R. ve Bozkurt, H. (2006). Türkiye’de istikrarsız büyümenin VAR modelleri ile analizi (1991.1-2004.3), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İsta-tistik Dergisi, 4, 1-16.
• Tiwari, A. K. (2012). An empirical investigation of causality between producers' price and consumers' price indices in Australia in frequency domain, Economic Model-ling, 29(5), 1571-1578.
• Tiwari, A. K., Suresh K. G., Arouri, M. ve Teulon, F. (2014). Causality between con-sumer price and producer price: Evidence from Mexico, Economic Modelling, 36, 432-440.
• Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes, Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2008). Fiyat endeksleri ve enflasyon, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
• Ülke, V. ve Ergun, U. (2014). The relationship between consumer price and producer price indices in Turkey, International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 3(1), 205-222.
• Zortuk, M. (2008). Türkiye’de tüketici ve toptan eşya fiyat indeksleri arasındaki ne-densellik ilişkisi: 1986-2004, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 181-190.