TÜRKİYE’NİN REFAH REJİMİNİN DÖNÜŞÜMÜ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 66 - 76, 10.03.2022

Yavuz Selim Kaymaz

Öz

Ülkeler vatandaşların refah seviyelerini artırmak için refah hizmetlerini uygularken belli başlı yollar tercih etmektedirler ve bu durum ülkeler arasında benzerlikler ve farklılıklar doğururken ülkelerin belli gruplar halinde değerlendirilmesini de sağlamaktadır. Refah rejimleri olarak da tabir edilen ülke grupları sosyal politikaların uluslararası düzeyde karşılaştırılmasına ve rejimlerin hareketinin analizine yardımcı olmaktadır. Türkiye olgunlaşmamış model olarak tabir edilen Güney Akdeniz modeline girdiği genel kabulken temel özellikleri bakımından farklı rejimlere ait özellikleri bünyesinde barındırdığından dolayı eklektik bir yapıya sahip olduğu görülmektedir. Küreselleşme, neoliberalizm gibi dinamiklerin ve aynı zamanda AB, DB, ILO gibi kuruluşların dünya çapında da etkili olması Türkiye’nin sunmuş olduğu refah hizmetlerini değişime uğratmıştır, refah hizmetlerinde yaşanan değişim itibariyle belirli gruplar arasında yakınlaşma(benzeşme) sonucunu doğurmaktadır. Eğitim hizmetleri, sağlık, hizmetleri, konut politikaları, emek piyasası politikaları, sosyal güvenlik politikaları gibi hizmetlerin kapsamı, sağlanış biçimleri belirlenerek söz konusu yaşanan değişimin yönünü bütüncül yaklaşım kullanarak ortaya koymak çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Refah, Rejim, Türkiye, Küreselleşme, Piyasalaşma

TRANSFORMATION OF TURKEY’S WELFARE REGIME

Öz

Countries suplly wellfare services to their citizens by using some ways in order to increase their well being status therefore the ways selected by governments reveal similaraties or differences among countries also supplies to evulate welfare clusters by gathering countries in groups. These groups called welfare regimes helps making comparisons social polices at international level and analyse the movement of regimes. Consediring Turkey’s cluster is significant part of study also is way to understand the transformation of Turkey’s welfare regime. Turkey has an eclectic structure, containing the features of lots of countries, also accepted as an element of Southern Mediterranean group, called immature model. Dynamics such as globalization and neoliberalism and also instutitons like EU, WB and ILO has profound influence around the world , also transformed the welfare services and the movement of Turkey’s wellfare regime. The aim of the study is to determine the scope of wellfare services, education, health care, housing ,labour market, social security polices and to reveal the direction of Turkey’s transformation by using holistic approach.

Anahtar Kelimeler

Welfare, Regime, Turkey, Globalisation, Marketisation

Kaynakça

• Abrahamson, P., “The Welfare Modelling Business”, Social Policy and Administration, c.33, S.4, 2002, ss.394-415. Achterberg, P. & Yerkes, M., “One Welfare State Emerging? Convergence versus Divergence in 16 Western Countries”, Journal of Comparative Social Welfare, C.25, S.3, 2009, ss.189-201. Aspalter, C., “The Development of Ideal-Typical Welfare Regime Theory”, International Social Work, c.54, S.6, 2011, ss.735–750.
• Buğra, A., Keyder, Ç., Yeni Yoksulluk ve Türkiye’nin Değişen Refah Rejimi, UNDP, Ankara, 2003, s.17.
• Çelik, A., Avrupa Birliği Sosyal Politikası ve Türkiye, Kitap Yayınevi, 2014, s.20.
• Delican, M., “Uluslararasılaşma ve Küreselleşme Bağlamında Karşılaştırmalı Endüstri İlişkileri: Gelişmeler ve Teorik Yaklaşımlar”, Sosyal Siyaset Konferansları, S.72, 2017, ss.1-33.
• Dorlach, T., “The Akp Between Populism And Neoliberalism: Lessons From Pharmaceutical Policy”, New Perspectives on Turkey, c.55, 2007, ss.55-83.
• Ferrera, M., “The “Southern Model” of Welfare in Social Europe”, Journal of European Social Policy, c.6 s1, 1996, ss.17-37.
• Harvey, D., A Brief History of Neoliberalism, OUP Oxford, 2007, s.64.
• Heper, M., “Islam, Conservatism, and Democracy in Turkey: Comparing Turgut Özal and Recep Tayyip Erdoğan”, Insight Turkey, C.15, S.2, 2013., ss.141-156.
• Işıklı, E., The Role of Private Employment Agencies in the Making of Employability in Turkey, Doktora tezi, 2016, ss.59-60.
• Kaufmann, F.-X. Thinking About Social Policy, German Social Policy 1, Springer-Verlag Berlin Heidelberg Kaufmann, F.-X., European Foundations of The Welfare State, Berghahn Books, New York, Oxford, 2012 Knill, C., “Introduction: Cross-National Policy Convergence: Concepts, Approaches and Explanatory Factors”, Journal of European Public Policy, C.12, S.5, 2005, ss.764-774.
• Okçabol,R. AKP İktidarında Eğitimin Piyasalaşması ve Gericileşmesi, Ütopya Yayınevi, 2013.
• On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Konut Politikaları, Özel İhtisas Komisyonu Raporu
• Orloff, A. “Gender in the Welfare State”, Annual Review of Sociology, C.22, 1996, ss.51-78.
• Rakıcı, C., Ela, M., “Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemine Yönelik Vergisel Teşvikler”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016, C.16, S.3, ss. 89-110.
• Spicker, P., Social Policy: Theory and Practice Third Edition, Policy Press, 2014, s.167. Ulutaş, Ünlütürk, Ç. “Türkiye Refah Rejiminin Dönüşüm Sürecinde Sosyal Yardım Sistemi”, Emek Araştırma Dergisi, C.8, S.12, 2017, ss.27-48.
• Walker, A., “Social Policy, Social Administration and the Social Construction of Welfare”, Sociology, c.15, s.2 ,1982, ss.225-250.
• Yılmaz, K., Özmen Yılmaz, D., “AKP ve İnşaata Dayalı İstihdam”: İnşaat Sektörünün İstihdam ve Büyüme Bağlamında Karşılaştırmalı Bir Analizi,1923-2015”, Çalışma ve Toplum: Ekonomi ve Hukuk Dergisi, S.61, 2019, ss.1287-1320.
• Yılmaz, Volkan, The Politics of Healthcare Reform in Turkey, Palgrave Macmillan, 2017.