MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ HİZMET VERİRKEN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR VE BEKLENTİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 2, 220 - 240, 23.06.2023

Ahmet Yanık , Merve Toptan , Ferah Yıldız

Öz

Bu çalışmanın amacı, muhasebe meslek mensuplarının hizmetlerini yerine getirirken karşılaştıkları sorunları ve toplumun çeşitli kesimlerinden olan beklentilerini ortaya koymaktır. Bu amaca ulaşmak için Kocaeli’nde faaliyet gösteren 274 muhasebe meslek mensubuna anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler tanımlayıcı istatistikler ve frekans dağılımı ile analiz edilip sonuçlara ulaşılmıştır. Analiz sonucuna göre elde edilen bulgular muhasebe meslek mensuplarının karşılaştıkları sorunlar ve beklentileri olarak ele alınmıştır. Ulaşılan sonuçlardan meslek mensuplarının beklentileri ise mükellefler, Maliye Bakanlığı, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ve TÜRMOB açısından açıklanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre muhasebe meslek mensuplarının en fazla karşılaştığı sorunları yoğun iş yükü nedeniyle özel hayata yeterli zaman kalmadığı ve mükelleflerin muhasebe ücretlerini ödemelerindeki zorlukların mevcut olduğu biçiminde bulunmuştur. Ayrıca muhasebe meslek mensuplarının toplumun çeşitli kesimlerinden en fazla hangi beklentilerde olduğuna ilişkin bulgular incelendiğinde ise muhasebe meslek mensuplarının mükelleflerden mükellefler sorumluluklarının bilincinde olmalı; Maliye Bakanlığı’ndan vergi mevzuatında yapılacak değişikliklerde muhasebecilerin görüşlerinin de alınması gerekir; Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ve TÜRMOB’ dan mevzuat değişikliklerinin en kısa sürede meslek elemanlarına bildirilmesi gerekir ve meslek mensupları arasında haksız rekabetin önlenmesi gerekir biçiminde beklentilerinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe, Muhasebe Meslek Mensupları, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları, Muhasebe Meslek Mensuplarının Beklentileri

THE PROBLEMS FACED BY ACCOUNTING PROFESSIONALS AND THEIR EXPECTATIONS

Öz

The aim of this study is to reveal the problems faced by accounting professionals while performing their services and their expectations from various segments of the society. To achieve this aim, a questionnaire was applied to 274 accounting professionals working in Kocaeli. The obtained data were analyzed using descriptive statistics and frequency distribution. The findings obtained according to the results of the analysis were handled as the problems faced by the accounting professionals and their expectations. The expectations of the professionals were explained in terms of taxpayers, the Ministry of Finance, the Chamber of Certified Public Accountants and TÜRMOB. According to the findings of the research, it was found that the most common problems faced by accounting professionals are that there is not enough time for private life due to the heavy workload and there are difficulties in paying the taxpayers' accounting fees. In addition, when the findings about what accounting professionals expect from various segments of the society were examined, it was seen that the participants’ expectations were that accounting professionals should be aware of taxpayers’ responsibilities, the Ministry of Finance should receive accountants’ opinions on the changes to be made in the tax legislation, the Chamber of Certified Public Accountants and TÜRMOB should notify the professionals of the legislative changes as soon as possible, and unfair competition among the professionals should be prevented.

Anahtar Kelimeler

Accounting, Accounting Professionals, Certified Public Accountant, Problems of Accounting Professionals, Expectations of Accounting Professionals

Kaynakça

• AKGÜN, B. (2018). Türkiye’de Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları ve Çözüm Önerileri, (Yüksek Lisans Tezi). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• AKPINAR, T. ve KÜÇÜKGÖKSEL, N. Ç. (2020). Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin İş Yaşamlarında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 34-53.
• ARSLAN, İ. (2022). Muhasebe Mesleğinin Temel Sorunları ve Çözüm Önerileri. Erciyes Akademi, 36(1), 1-18.
• DERAN, A. ve BELLER, B. (2017). Muhasebe Meslek Mensuplarının Karşılaştıkları Sorunlar ve Bağlı Bulundukları Meslek Odasından Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, (50), 37-56.
• DERAN, A., ERDURU, İ. ve KELEŞ, D. (2016). Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Sorunları ve Meslek Odalarından Beklentilerinin Demografik Özellikler ve Faaliyet Gösterilen Ekonomik Çevre Açısından Değerlendirilmesi: Ordu Örneği. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (32), 84-109.
• DIZMAN, Ş. ve GÜNEY, S. (2015). Muhasebe Meslek Mensuplarının Sorunları Kamu’da Karşılaşılan Olumsuzluklar ve Beklentiler (Erzincan İli Uygulaması). Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16, 97-110.
• EROL, M. ve KURT T. (2021). Muhasebe Meslek Elemanlarının (SM, SMMM, YMM) Mesleki Faaliyetlerini Yerine Getirmede Karşılaşılan Sorunlar: İstanbul Başakşehir ve Bahçelievler İlçelerinde Bir Anket Çalışması. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 5(1), 18-34.
• GÖKGÖZ, A. ve ZEYTİN, M. (2012). Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Karşılaştıkları Sorunlar ve Beklentileri: Bilecik ve Yalova İlleri Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 477-493.
• İBRAHİMOĞLU, N., KARA, E. ve KARACA, C. (2014). Muhasebe Meslek Mensuplarının Yönetimsel Sorunları Algılamaları Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(3), 589-605.
• İSLAMOĞLU, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (1. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• JACKLİNG, B., COOPER, B.J, LEUNG, P. & DELLAPORTAS, S. (2007). Professional Accounting Bodies' Perceptions of Ethical Issues, Causes of Ethical Failure and Ethics Education. Managerial Auditing Journal, Emerald Group Publishing Limited, 22(9), 928-944.
• JAMNİK, A. (2011). Ethical Code in the Public Accounting Profession. Revista Cultura Económica, 29(81/82), 80-90.
• JUİ, L. & WONG, J. (2013). Roles and Importance of Professional Accountants in Business. https://www.ifac.org/news-events/2013-10/roles-and-importance-professional-accountants-business adresinden edinilmiştir.
• KALAYCI, Ş. ve TEKŞEN, Ö. (2006). Muhasebecilik Mesleğinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Isparta İl Merkezi Uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (31), 90-101.
• KARCIOĞLU, R. ve YAZARKAN, H. (2011). Muhasebe Meslek Mensuplarının Faaliyetleri Sırasında Kamu Kurumlarında Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Ampirik Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 34, 1-12.
• KATKAT ÖZÇELİK, M. (2018). Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Sorunları ve Bu Sorunların Cinsiyet Boyutu: Artvin ve Rize Örnekleri. Karadeniz Araştırmaları XV/58, 99-125.
• KAYIŞ, A. (2006). Güvenilirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde (s. 403-419). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• MARKHAM, S., CANGELOSİ, J. & CARSON, M. (2005). Marketing by CPAs. Services Marketing Quarterly, 26:3, 71-82. SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU. (1989). T.C. Resmi Gazete, 20194, 13 Haziran 1989.
• UZAY, Ş. ve GÜNGÖR TANÇ, Ş. (2004). Muhasebecilerin Sorunları ve Beklentileri: Kayseri ve Nevşehir İlleri Uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (22), 94-104.
• ÜSTÜNTAŞ ARATOĞLU, T. ve KILIÇ, M. (2021). Muhasebe Meslek Mensuplarının Yaşadığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Zonguldak-Bartın-Karabük Örneği. International Journal of Applied Economic and Finance Studies, 6(2), 40-62.