KUR’ANCILIK EKOLÜ’NÜN TÜRKİYE TARİHİNE MÜTEVÂZİ BİR KATKI: KALEM DERGİSİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 533 - 554, 30.12.2020

Ahmet Yazıcı

https://doi.org/10.47425/siirtilahiyat.792083

Cited By: 1

Öz

Öz
Kur’ancılık ekolü, menşei hakkında farklı görüşler olmakla birlikte modern dönemde ortaya çıkmış bir harekettir. Dini olan her konuda Kur’an’ı Kerim’i öne çıkaran ekol, sünnete, mezheplere ve gelenek olarak isimlendirilen dini müktesebata mesafeli yaklaşmaktadır. Özünde metin merkezci olan ekol, her şeyi Kur’an’dan çıkarmaya tevessül etmekte ve bu bağlamda te’vil kapısını sonuna kadar açmaktadır. Yakın tarihlerde Hint Alt Kıtası ve Mısır’da ortaya çıkan ekol, zamanla İslam âleminin farklı coğrafyalarında taraftar bulmuş, farklı çevreler tarafından farklı tonlarda seslendirilmiştir.
20. yüzyılın ikinci yarısında ülkemizin de gündemine giren bu ekol, gerek sivil gerek akademik camiadan farklı tonlarda karşılık bulmuştur. Özellikle seksenli yıllarda birçok dergi tarafından dile getirilen bu ekolün savunulduğu dergilerden biri de yayım hayatı iki yıl gibi kısa bir süre devam eden Kalem Dergisi’dir. İşte bu çalışma, iki binli yıllardan sonra ciddi manada ülkemizin gündemini meşgul eden bu ekolün Türkiye tarihinde önemli bir yer tutan Kalem Dergisi’ni tanıtmayı ve dergide savunulan görüşleri tahlil etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur'ancılık, Gelenek, Sünnet, Kalem Dergisi

Kaynakça

• Altınsu, Lütfi. “Ne Yapmak İstedik”. Kalem Dergisi 19-24 (1989), 18.
• Altınsu, Lütfi. “Türkiye’de Müslümanlaşma ve Sorunları”. Kalem Dergisi 9 (1988), 13-16.
• Bigiyef, Musa Carullah. Kur’an ve Sünnet İlişkisine Farklı Bir Yaklaşım: Kitabu’s-Sünne. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2009.
• Bigiyef, Musa Carullah. “Oruçta Kefâret Meselesi”. Kalem Dergisi 4 (1988), 6-8.
• Birışık, Abdülhamit. Hind Altkıtası Düşünce ve Tefsir Ekolleri. İstanbul: İFAV Yayınları, 2019.
• Bulut, Zübeyir. “Kur’an’ın Okunmasına Dair”. Kalem Dergisi 2 (1988), 16.
• Büyükkara, Mehmet Ali. Çağdaş İslami Akımlar. Klasik Yayınları, 8. Basım, 2019.
• Çaha, Ömer. “Fakat Güzel Olmayan Bir Şey Vardı”. Kalem Dergisi 3 (1988), 15.
• Ersin, Mehmet Akif. “İlmin Kaynağı Üzerine”. Kalem Dergisi 1 (1988), 10-11.
• Ersin, Mehmet Akif. “Kur’an’ın Beyana İhtiyacı Var mı?” Kalem Dergisi 3 (1988), 6-7.
• Hâcir, Cemal b. Muhammed b. Ahmed. el-Kur’âniyyûne’l-Arab ve mevkıfuhum mine’t-tefsir : dirâse nakdiyye. Cidde: Daru’t-Tefsir, 2015.
• Hansu, Hüseyin. Mutezile ve Hadis. Ankara: Otto, 3. Basım, 2018.
• Hüseyin Çöloğlu. “Akıl ve Dinamizm Bütünlüğündeki İnsan”. Kalem Dergisi 6 (1988), 16.
• İlahibahş, Hadim Hüseyin. el-Kur’âniyyun ve şübühatuhum havle’s-sünne. Taif: Mektebetü’s-Sıddik, 2000.
• İmâre, Muhammed (ed.). el-A’malü’l-kamile li-İmam eş-Şeyh Muhammed Abduh. 5 Cilt. Beyrut-Kahire: Daru’ş-Şurûk, 1993.
• Kalem Dergisi. “12 Ayın Ardından Bir Değerlendirme”. Kalem Dergisi 12 (1988), 2.
• Kalem Dergisi. “Bir Değerlendirme”. Kalem Dergisi 18-24 (1989), 24.
• Kalem Dergisi. “Kalem’den Allah’a Dayanarak”. Kalem Dergisi 1 (1988).
• Kalkan, Süleyman. “Kur’an’ın Hedeflediği İnsan”. Kalem Dergisi 2 (1988), 1.
• Kalkan, Süleyman. “Kur’ânî İzler”. Kalem Dergisi 12 (1988), 1.
• Kalkan, Süleyman. “Paylaşmak”. Kalem Dergisi 6 (1988), 1.
• Karakoç, Sezai. İslam’ın Şiir Anıtlarından. İstanbul: Diriliş Yayınları, 1985.
• Kaya, İlhan. “Bilgi ve Haberde Güvenilirlik Sorunu”. Kalem Dergisi 3 (1988), 16.
• Kırbaşoğlu, M. Hayri. İslam Düşüncesinde Sünnet: Eleştirel Bir Yaklaşım. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 15. Basım, 2018.
• Mansûr, Ahmed Subhî. el-Kur’an ve kefâ masdaran li’t-teşrii’l-İslâmî. Beyrut: Müessesetü’l-İntişari’l-Arabi, 2005.
• Mertoğlu, M. Suat. İslam’ın Anlaşılmasını Kur’an İle Sınırlandırma Eğilimini Ortaya Çıkaran Temel Dinamikler. ed. Cengiz Kallek. İstanbul: İSAM Yayınları, 2010.
• Metin, Hüseyin Avni. “Hangi Dönemlerde Şekillenen Kur’an’a İman Ediyoruz”. Kalem Dergisi 3 (1988), 8-9.
• Öz, Mustafa. “Seyyid Ahmed Han”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 2/73-75. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.
• Öztürk, Mustafa. “İslami Köktenciliğin Bir Tezahürü: Mealcilik”. İslamiyat Dergisi 10/1 (2007), 117-138.
• Sıddıkî, Mazharuddin. İslam Dünyasında Modernist Düşünce. çev. Murat Fırat - Göksel Korkmaz. İstanbul: Dergah Yayınları, 1990.
• Soyalan, Mehmet Yaşar. “Hikmet Üzerine Farklı Bir Yaklaşım (1)”. Kalem Dergisi 12 (1988), 7-8.
• Soyalan, Mehmet Yaşar. “Hikmet Üzerine Farklı Bir Yaklaşım (2)”. Kalem Dergisi 13-14 (1989), 7-9, 15.
• Soyalan, Mehmet Yaşar. “Kur’an’da Her Şey Yazılıdır Öyle mi?” Kalem Dergisi 11-12 (1988), 12-13.
• Soyalan, Mehmet Yaşar. “Kur’an’ın Gerekliliği ve Yeterliliği Üzerine”. Kalem Dergisi 9 (1988), 6-7.
• Soyalan, Mehmet Yaşar. “‘Mealcilik’ Tartışmalarına Katkı veya Geç Kalmış Bir Cevap”. Söz ve Adalet 8-9 (2008), 96-112.
• Şen, Ercan. “1980 Sonrası Dergilerde ‘Kur’ancılık’ ve ‘Mealcilik’ Tartışmaları”. “Bir Başka Hayata Karşı” 1980 Sonrası İslamcı Dergilerde Meseleler, Kavramlar ve İsimler. ed. Lütfi Sunar. Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2019.
• Timurtaş, Abdulhadi. “Bir Şehir Mersiyesi Örneği: Ebu’l-Bekâ Er-Rundî’nin Endülüs Mersiyesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 8/36 (2015), 217-229.
• Yelken, Ramazan. “Abese Sûresi”. Kalem Dergisi 10-11 (1988), 4.
• Yelken, Ramazan. “Anlamadan Kur’an Okumak”. Kalem Dergisi 3 (1988), 13-14.
• Yelken, Ramazan. “Değişmeyen Tepki: Atacılık”. Kalem Dergisi 8 (1988), 12-13.
• Yelken, Ramazan. “İnananlar İçin Hala Vakit Gelmedi mi?” Kalem Dergisi 1 (1988).
• Yelken, Ramazan. “Kellelerini Uçuruyordum Muhaliflerimin”. Kalem Dergisi 7 (1988), 16.