Basın Fotoğraflarında Sanatsal Kaygı / Ölümün ve Şiddetin Kutsanması ve Yüceltilmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 740 - 763, 27.12.2020

Onur Dursun , Filiz Yıldız

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.802935

Öz

Bu çalışma, sanatın, toplumsal olaylarda bilinci, maktul üzerinden inşa ederek iktidar mekanizmalarını/failleri gizlediğini, bu mantığın haber medyası, sinema, televizyon gibi medya araçlarına da yansıdığını somutlaştırmaya amaçlamıştır. Çalışmada basın fotoğrafçılığının, sinema ve televizyon gibi görsel-işitsel eğlence/sanat yapıtları başta olmak üzere zaman zaman sanat alanının genel ilkeleri doğrultusunda hareket ederek maktulü yücelttiği, kutsadığı ve böylece de fail olan büyük ideolojileri görünmez kıldığı tartışılmıştır. Çalışma, World Press Photo’nun ödüllendirdiği fotoğraflar ile Batı heykel, fresk ve resim gibi sanat dalları aracılığıyla ortaya konan ürünleri kıyaslamalı olarak analiz etmiştir ve örnekler ise Rönesans Dönemi’nden seçilmiştir. Çalışmada yargısal örnekleme kullanılarak hem ödüllü fotoğraflar hem de bu fotoğrafların teknik ve anlatım açısından Rönesans Dönemi eserlerindeki benzerleri kıyaslamalı olarak irdelenmiştir. Analiz, Hıristiyan-Batı’nın, sanat ile kitlelerin duygusal yanlarına hitap ederek ve rasyonel bilinci baskılayarak denetim mekanizması oluşturduğunu; bu mekanizmanın basın fotoğrafçılığına da yansıdığını, bu alanda ödül-araç mekanizması ekseninde şiddet ve ölüm gibi durumların sanat yoluyla yüceltildiğini/kutsandığını Platon’un sanat yaklaşımı, özellikle sanatın rasyonel akıl üzerindeki etkileri bağlamında ortaya koymayı amaçlamıştır. Çalışmada foto-muhabirinin, sanatçı olup olmadığı irdelenmiş; sanatsal teknikleri kullanarak ölüm ve şiddet üzerinden sermaye biriktiren foto muhabirliği alanı eleştirel olarak sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

sanat, basın fotoğrafçılığı, medya, rasyonel ve duygusal akıl, görselleştirmenin gücü

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Alankuş, S. (2007). Neden Kadın Odaklı Habercilik. İçinde: S. Alankuş (der.), Kadın.
• Aristoteles. (2018). Nikomakhos’a Etik, Saffet Babür (çev.), BilgeSu Yayıncılık, 8. Baskı. Ankara. Atman, R. (2018). Film Türüne Semantik/Sentaktik Bir Yaklaşım (Çev. Onur Dursun). İçinde Edebiyatta, Sinemada, Televizyonda Tür Kuramı/Temel Metinler, (Ed.) Jale Özata Dirlikyapan, Doğu Batı Yayınları, Ankara, ss.1, 2018.
• Baran, A. G., Sarıtaş, C. T., & Kütük, B. Ş. (2017). Medyada kadına yönelik şiddet haberlerinin içerik ve sunum açısından analizi: Beyazgazete. com Örneği. Sosyoloji Konferanslari, (55), 107.
• Berger, J. (2006). Görme Biçimleri, Yurdanur Salman (çev.), Metis Yayınları, 20. Baskı, İstanbul.
• Bolla, P. (2012). Sanat ve Estetik, Kubilay Koş (çev.), Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
• Bourdieu, P. (1986). The forms of Capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education (pp. 241-258), Greenwood Press, New York, USA.
• Bourdieu, P. (1991). Language and Symbolic Power, Gino Raymond and Matthew Adamson (Trans.), Polity Press, Cambridge, UK.
• Bourdieu, P. (1998a). On Television, Priscilla Parkhurst Ferguson (çev.), The New Press, New York, USA.
• Bourdieu, P. (2005). The political field, the social science field, and the joumalistic field. In R. Benson & E. Neveu (Eds.). Bourdieu and the journalistic field (pp. 29-47). Polity Press, Cambridge, UK.
• Bourdieu, P. (2006). Sanatın Kuralları, Necmettin Kamil Sevil (çev). Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Butler, J. (2011). Gender trouble: Feminism and the subversion of identity. Routledge.
• Demirel, G. (2015). Fotoğrafın Manipülasyon ve Gündem Saptama Gücü. International Journal of Social Sciences and Education Research. 1(2): 758-769.
• Dursun, Ç. (2010). Kadına Yönelik Şiddet Karşısında Haber Etiği. Fe Dergi, 2 (1), 19-32.
• Eco, U. (2008). Yorum ve Aşırı Yorum, Tolga Esmer (çev), Can Yayınları, 3. Baskı. İstanbul.
• Eco, U. (2016). Açık Yapıt, Kemal Atakay (çev), Can Yayınları, 4. Baskı. İstanbul. Epiktetos, (1989). Düşünceler ve Sohbetler (Batı Klasikleri). Burhan Toprak (çev.), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul. Erbalaban Gürbüz, Ö. N. (2018). Yusuf ile Kenan Filminde Suça İtilmiş Çocuklara Dair Toplumsal Göstergelerin Çözümlenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , vol.11: 345-351.
• Erbalaban Gürbüz. Ö. N. (2016). Korkuyorum Anne’de Hegemonik Erkekliğin Yapı Sökümü. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi. 3(2): 125-142.
• Freud, S. (2015). Kitle Psikolojisi, Kamuran Şipal (çev.), Say Yayınları, İstanbul. Hegel, G. W. F. (1986). Seçilmiş Parçalar, Nejat Bozkurt (çev. ve der.), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Hegel, G. W. F. (1994). Estetik, Güzel Sanatlar Üzerine Dersler (Cilt I) (T. Altuğ, H. Hünler, Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
• Hegel, G. W. F. (2003). Tarihte Akıl, Önay Sözer (çev), Kabalcı Yayınları, İstanbul.
• Kant, I. (2016). Yargı Yetisinin Eleştirisi, Aziz Yardımlı (çev.), İdea Yayınları. 3. Baskı, İstanbul.
• Kant, I. (2017). Güzellik ve Yücelik Duyguları Üzerine Gözlemler, Ahmet Fethi (çev.) Hil Yayın, 2. Baskı, İstanbul. Kepplinger, H. M., & Weißbecker, H. (1991). Negativität als Nachrichtenideologie. Publizistik, 36(3), 330-342. Kojeve, A. (2015). Hegel Felsefesine Giriş, Selahattin Hilav (çev). Yapı Kredi Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
• Köker, L (2007). Hukuk Reformları Sürecinde Türkiye’nin İnsan Hakları Sorunu: Bir Değerlendirme Çerçevesi. İçinde: S. Alankuş (der), Kadın Odaklı Habercilik, BİA, İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları, 51-79.
• Kracauer, S. (2015). Film Teorisi / Fiziksel Gerçekliğin Kurtuluşu. Çev. Özge Çelik. İstanbul: Metis Yayınları. Leppert, R. (2017). Sanatta Anlamın Görüntüsü / İmgelerin Toplumsal İşlevi, İsmail Türkmen (çev.), Ayrıntı Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
• McGregor, J. (2002, July). “Restating news values: Contemporary criteria for selecting the news.” In Refereed articles from the Proceedings of the ANZCA 2002 Conference, Coolangatta. Communication: Reconstructed for the 21st Century.
• Nietzsche, F. (2017). Ahlakın Soykütüğü Üzerine, Ahmet İnam (çev).Say Yayınları. İstanbul.
• Östgaard, E. (1965). Factors influencing the flow of news. Journal of Peace Research, 2(1), 39-63.
• Platon. (2016). Diyaloglar, Tacettin Ünal (çev.), Remzi Kitabevi, 3. Baskı. İstanbul.
• Platon. (2017). Devlet, Sebahattin Eyüboğlu – M. Ali Cimcoz (çev.), İşbankası Yayınları, 33. Baskı, İstanbul.
• Rotha, P. (1995). Belgesel Sinema. Çev. İbrahim Şener. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Sancar, S. (2014). Türk modernleşmesinin cinsiyeti: erkekler devlet, kadınlar aile kurar. İletişim Yayınları.
• Shin, B., & Namkung, G. (2008). Films and cultural hegemony: American hegemony "Outside" and "Insıde" the "007". Movie Series. Asian Perspective, 32(2), 115-143.
• Shiner, L. (2004). Sanatın İcadı, İsmail Türkmen, (çev.), Ayrıntı Yayınları, 5. Baskı, İstanbul.
• TGC, (2016). Kadın ve Medya / Toplumsal Cinsiyet Eşitlikçi Haber Klavuzu, İstanbul: TGC Akademi.
• Uzun Aydın, D. (2017). Benzer ve Farklı Yönleriyle Resim ve Sinema İlişkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 56, 393-408.
• Wilkins, K. G. (1995). Middle Eastern women in Western eyes: A study of US press photographs of Middle Eastern women. The US media and the Middle East: Image and perception, 50-61.
• Williams, R. (1961). The Long Revolution, Penguen Books, UK. Bolla, P. (2012). Sanat ve Estetik. Çev. Kubilay Koş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. 2. Baskı.
• Yıldız F., & Aydoğmuş Ö. Ö. (2018). Childhood Ideology in The Early Turkish Republican Era. Journal of Politics and Law, 11, 82-97.
• Zizek, S. (2011a). Olumsuzla Oyalanma, Hakan Gür (çev.), İmge Kitapevi, İstanbul. Zizek, S. (2011b). Kırılgan Temas, Bülent Somay, Tuncay Birkan (Hazırlayanlar), Tuncay Birkan (çev.), Metis Yayınları, 3. Baskı, İstanbul.
• VADS (The Online Resourse for Visual Art), https://vads.ac.uk/large.php?uid=243954&sos=0.
• The National Gallery, Erişim Tarihi: 25.10.2019, https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/annibale-carracci-the-dead-christ-mourned-the-three-maries)
• Thirty-Two Minutes, 6.4.2012, Erişim Tarihi: 27.10.2019. https://32minutes.wordpress.com/2012/04/06/looking-at-giottos-the-lamentation/.
• Smyth, Diane. 2018. “Q&A: Patrick Brown, World Press Photo of the Year nominee”, British Journal of Photography. Erişim Tarihi: 20.10.2019, Söyleşi için bkz. https://www.bjp-online.com/2018/02/qa-patrick-brown-world-press-photo-of-the-year-nominee/. World Press Photo, Erişim Tarihi: 09.09.2019, https://www.worldpressphoto.org/collection/photo%20contest.
• Çakır, A. VoA, 27.11.2017. “Ödüllü Foto Muhabiri Özbilici: ‘Tek Düşüncem İşimi Yapmaktı’”, Erişim Tarihi: 27.04.2020, https://www.amerikaninsesi.com/a/odullu-foto-muhabiri-ozbilici-world-press-photo-odulu/4138887.html
• Safarov, F. Sputnik, 13.02.2017, Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020, https://tr.sputniknews.com/haberler/201702131027191190-andrey-karlov-world-press-photo-burhan-ozbilici/
• Franklin, Guardian, 25.11.2020, Erişim Tarihi: 28.04.2020, https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/feb/13/world-press-photo-year-turkey-russian-assassination
• BBC Türkçe, 13.02.2017, ‘Büyükelçi Karlov suikastı: Yılın Fotoğrafı ödülü jüriyi böldü’, Erişim Tarihi; 01 Mayıs 2020, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-38955110
• TGC, 2019. ‘Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’, Erişim Tarihi: 02.05.2020, https://www.tgc.org.tr/bildirgeler/t%C3%BCrkiye-gazetecilik-hak-ve-sorumluluk-bildirgesi.html