Kur’ân’da Kadının Kavramsal İfadesi

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 13, 7 - 28, 15.04.2016

Mehmet Nurullah Aktaş

Öz

Bu makalenin amacı, cemiyetin yarısını oluşturan kadınlar ile ilgili Kur’ân’da geçen kavramsal ifadeleri çözümlemektir. Çalışmamızda “nisâ”, “ümm” ve “bint” gibi kadınlara yönelik isimlendirmelerin kavramsal boyutu işlenmiştir. Yirmi dört lafızdan oluşan bu kavramlar, belli başlıklar altında tasnif edilmiş ve bağlamlarıyla birlikte ele alınmıştır. Kadınları ifade eden lafızların yoğun kullanılması, Kur’ân’ın Arap dilinin bütün inceliklerini ve lafızlardaki mana zenginliğini esas aldığını ortaya koyar.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân, Mu’cize, Kavram, Kadın, İnsan Hakları

Kaynakça

• Abdulbâkî Muhammed Fuad, el-Mu’cemu’l-Mufehres li Elfâzi’l-Kur’ân’l-Kerîm, 2. Baskı, (Beyrût: Dâru’l-Ma’rife, 1411/1991).
• Aişe, Abdurrahmân, el-İ’câzu’l-Beyânî li’l-Kur’ân, (Kahire: Dâru’l-Meârif, trs).
• Âlûsî, Şihâbuddîn, Rûhu’l-Me’ânî, XXII, 2, (Beyrût: Dâru İhyâi’t-turâsi’l-‘Ârabî, trs).
• Atar, Fahrettin, “Mükâtebe”, DİA, XXXI.
• Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usûlü, (Ankara 1993).
• Curcânî, Ali b. Muhammed, et-Ta’rifât, (Beyrût: Dâru’s-Surûr, 1306).
• Dâmağânî, Huseyn b. Muhammed, el-Vucûh ve’n-Nazâir li Elfâzi’l-Kur’âni’l-‘Azîz, thk: Arabî Abdulhamîd ‘Alî, (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye trs).
• Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, (İstanbul: Eser Neşriyat ve Dağıtım, 1979), (I-X).
• Herevî, Ahmed b. Muhammed, el-Ğarîbeyn fi’l-Kur’ân ve’l-Hadîs, Tk: Ahmed Ferîd elMezîdî, (Rıyâd: Mektebetu Nizâr Mustafa el-Bâz, 1419/1999).
• İsfehânî, Râğib, el-Mufredât fî Ğarîbi’l-Kur’ân, Tk: Muhammed Seyyid Kîlânî, (Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, trs).
• İbn Manzûr, Lisânu’l-‘Arab, (Kahire: trs).
• Kavak, Fadime, Arap Dilinde Ezdâd Olgusu, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: XXI, (2012/2), s. 121-139.
• Kurtubî, Muhammed b. Ahmed, el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, (Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1995), (I-XI).
• Mustafa, İbrâhîm, v.dğr., el-Mu’cemu’l-Vasît, (Kahire: Mektebetu’ş-Şurûkı’d-Duveliyye, 4. Tab’, 1425/2004).
• Şimşek, M. Sait, Günümüz Tefsir Problemleri, (Konya: Kitap Dünyası, 11. Baskı, 2013).
• Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmi’u’l-Beyân ‘an Te’vîl ‘Âyi’l-Kur’ân, (Beyrût: Dâr İbn Hazm ve Dâru’l-A’lâm, 1423/2002), (I-XV).
• Zeydan, Abdulkerim, el-Mufassal fî Ahkâmi’l-Mer’a ve Beyti’l-Müslim, (Beyrut: Muessesetu’r-Risâle, 3. Baskı, 1420/2000), (I-X).
• Zerkeşî, Bedruddîn Muhammed b. Abdullah, el-Burhân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân, thk: Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm, (Dâru’l-Fikr, 1980), (I-IV)