Farklı Yaş Gruplarında Dua ve Din Eğitimi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 20, 455 - 480, 31.08.2018

Mahmut Dündar

Öz

Bilindiği gibi insanoğlu doğumundan ölümüne dek gelişimini, sırasıyla çocukluk, ergenlik, yetişkinlik ve yaşlılık olarak belirli yaş grupları ve dönemleri halinde sürdürmektedir. Bu dönemlerin birinden diğerine geçişte bedensel, duygusal, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmeler yaşanmaktadır. Bireyler farklı yaş evrelerinde, olgunluğa ulaşma konusunda olumlu etkenlere ihtiyaç duymaktadırlar. Bu etkenlerin en önemlilerinden biri de duadır. Din eğitiminin temel hedef olan bireyin huzur ve mutluluğa kavuşmasında dua önemli bir yere sahiptir. Dua, bireyin kendisine dönük olabildiği gibi başkasına dönük de olabildiğinden hem bireysel hem de toplumsal eğitim boyutunu ifade etmektedir. Bu makalede farklı yaş gruplarında dua konusu din eğitimi açısından incelenecektir. Metin, konunun özüne ulaşmak için gerekli temel bilgiler üzerine inşa
edilmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Dua, eğitim, din eğitimi, farklı yaş grupları

Kaynakça

• Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2010.
• Argyle, Michael. Psychology and Religion (An lntroduction). London and New York: Routledge, 2000.
• Askalânî, İbn Hacer. el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe IV. Kahire 1324.
• Başgil, Ali Fuad. Din ve Laiklik. İstanbul: Yağmur Yayınları, 1962.
• Bayraklı, Bayraktar. “Eğitimin Doğum Öncesi Boyutu”. İslam’da Aile ve Çocuk Terbiyesi-I içinde, 169-177. İstanbul: İlmi Neşriyat, 2005.
• Bayraklı, Bayraktar. “İslami Eğitim ile Batı Eğitim sistemleri Arasındaki Temel Farklar”. Marmara üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 7-8-9-10 (1989-1992): 519-528.
• Bayraklı, Bayraktar. İslam ve Eğitim. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2015.
• Bilgin, Beyza. “Din Eğitiminin Genel Eğitimdeki Yeri”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24 (1981): 469-483.
• Bilgin, Beyza. “Dua”. Ankara Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Dergisi, sy. 2 (1975): 67-70.
• Buber, Martin. Ben ve Sen. Ankara: Kitabiyat Yayınları, 2003.
• Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Câmiu’s-Sahih IV. İstanbul 1979.
• Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail. el-Edebü’l-Müfred. Kahire 1379.
• Canan, İbrahim. “İslam’da Aile Terbiyesi”. İslam’da Aile ve Çocuk Terbiyesi Sempozyumu II Bildirileri içinde, 23-42. Editör: İ. Canan. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2005.
• Canan, İbrahim. Kur’ân’da Çocuk Eğitimi. İstanbul: Nesil Yayınları, 1996.
• Carrel, Alexis. Dua. Çeviri: M. Alper Yücetürk. İstanbul: Yağmur Yayınları, 2001.
• Certel, Hüseyin. Din Psikolojisi. Ankara: Andaç Yayınları, 2003.
• Cevherî, İsmail b. Hammad. es-Sıhah Tâcu’l-Luga ve Sıhahu’l-Arabiyye I. Beyrut: Dâru’l-İlm, 1979.
• Cilacı, Osman. “Dua”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 9: 529-530. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
• Cilacı, Osman. Psiko-Sosyal Açıdan İlahi Dinlerde Dualar. Konya: Arı Matbaası, 1982.
• Daryal, Ali Murat. Dini Hayatın Psiko-Sosyal Temelleri. İstanbul: İFAV Yayınları, 1994.
• Dean Hamer. “Te God Gene”. Amerikan New York Time Dergisi 11, sy. 28 (2007): 10-16.
• Doğan, Mebrure. “Duanın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri”. Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 1997.
• Durkheim, Emile. İntihar. Çeviri: Özer Ozankaya. Ankara: İmge Yayınları, 1992.
• Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed Gazali. İhyau Ulumi’d-Din I. Çeviri: Mehmed A. Müfüoğlu. İstanbul: Tuğra Neşriyat, 1989.
• Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’ân Dili. Sadeleştirenler: İsmail Karaçam v.dğr. İstanbul: Azim Yayınları, 1992.
• Geçtan, Engin. Piskanaliz ve Sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1990.
• Georg Hansemann. Gotteserfahrung und Gottesverlust. Graz: Verlag Styria, 1966.
• Gözütok, Şakir. “İbadet ve Eğitim İlişkisi”. Konya Türk-İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, sy. 4 (2007): 189-197.
• Hökeleklı, Hayati. “Ergenlik Çağı Gençlerinin Dini Gelişimi”. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, 1983.
• Hökeleklı, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları, 1998.
• Isfahani, Râğıb. Müfredatü Elfazi’l-Kuran. Dımaşk: Daru’l-Kelam, 2002.
• Izutsu, Toshihiko. God and Man in the Quran. Tokyo 1964.
• İbn Hanbel, Ahmed. Müsned I-II. Beyrut: el-Mektebu’l-İslami, 1993.
• İbnManzûr, Ebu’l-Fadl Cemâluddin Muhammed İbn Mükerrem. Lisânu’l-Arabi’l-Muhît. Beyrut ts.
• Kanad, Halil Fikret. Deneysel Pedagoji. Ankara: Örnek Matbaası, 1951.
• Karacoşkun, M. Doğan. “Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Dua”. Cumhuriyet Üniversitesiİlahiyat Fakültesi Dergisi 9, sy. 1 (2005): 101-124.
• Kayıklık, Hayati. Ortayaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler. Adana: Baki Kitabevi, 2003.
• Kettani, Muhammed Abdulhay. et-Teratibu’l-İdariyye III. Çeviri: Ahmet Özel. İstanbul: İz Yayınları, 1990.
• Koç, Mustafa. “ Dua ve İbadetin Ergenlerin Ruh Sağlıklarına Etkileri Üzerine Teorik Bir Yaklaşım”. Diyanet İlmi Dergi (Ekim-Kasım-Aralık) 41, sy. 4 (2005): 63-90.
• Koç, Mustafa. “Ergenlik Döneminde Dua ve İbadet Psikolojisi Üzerine Teorik Bir Yaklaşım”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7, sy. 1 (2003): 373-397.
• Koç, Mustafa. “Ergenlik Döneminde Dua ve İbadete Yönelik Tutum ve Davranışlar Üzerine Bir Saha Araştırması”. Çorum Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3, sy. 6 (2004): 147-178.
• Komisyon. Din Eğitimi. Editör: Recai Doğan-Remziye Ege. Ankara: Grafiker Yayınları, 2013.
• Köylü, Mustafa. Gelişimsel Basamaklara Göre Din Eğitimi. Anakara: Nobel Yayınları, 2010.
• Kula, Naci. Kimlik ve Din: Ergenler Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: Ayışığı Kitapları, 2001.
• Mary JoMeadow, Richard D. Kahone. Psychology of Religion. New-York: Harper and Row Publishers, 1984.
• Maslow, Abraham. Te Further Reaches of Human Nature. New York 1971.
• Muhammed Kutub. İslam Terbiye Metodu. Çeviri: Ali Özek. İstanbul 1977.
• Münavi, Muhammed Abdurrezak. Feyzu’l-Kadir Şerhu’l-Camiu’s-Sağir min Ehadisi’l-Beşiri’n-Nezir I. Kahire: Daru’l-Fikir li’t-Tıbaati ve’n-Neşri ve’t-Tevzi‘, 1357.
• Nahalâvî, Abdurrahman. Usulu’t-Terbiyeti’l-İslamiyye ve Esalibiha fi’l-Beyti ve’l-Medreseti ve’l-Müctemi. Dımaşk: Daru’l-Fikir, 1979.
• Oğuzkan, A. Ferhan. Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1981.
• Pazarlı, Osman. Din Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1982.
• Peker, Hüseyin. Din Psikolojisi. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2003.
• Pirre Marinier. Dua Üzerinde Düşünceler. Çeviri: Sadık Kılıç. İzmir: Nil Yayınları, 1991.
• Saygılı, Sefa. Strese Son. İstanbul: Elit Yayınları, 2002.
• Selçuk, Mualla. “Çocuk Eğitiminde Dini Motifler”. İslami Araştırmalar Dergisi 4, sy. 2 (1990): 105-117.
• Selçuk, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dini Motifler. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
• Semenoğlu, Nuray. Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Spot Matbaacılık, 1997.
• Soysaldı, Mehmet. Kur’ânı Kerim’e Göre Dua. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbul 1996.
• Şahinler, Necmettin. Duayı Yaşamak. İstanbul: Pınar Yayınları, 1996.
• Şener, Sami. Türkiye ve Gençlik. İstanbul: Suffe Yayınları, 1997.
• Şentürk, Habil. Din Psikolojisi. İstanbul: Esra Yayınları, 1997.
• Tekin, Mustafa. Ziyaret Fenomeni Çerçevesinde Dua ve Sosyal Sorunlar. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2012.
• Tirmizi, Ebu İsa Muhammed bin İsa. Sünen V. Daru’l-Fikr, ts.
• Tosun, Cemal. “Dua Öğretimi”. Dini Araştırmalar Dergisi 2, sy. 6 (2000): 1-22.
• Tosun, Cemal. Din Eğitimi Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2010.
• Tunç, Cihad. “İslam Dininde Zikir ve Dua”. Erciyes Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi (1988): 31-42.
• Ulusoy, İ. Turgut. Din Psikolojisi. İstanbul: Hisar Cilt ve Yayınevi, 1970.
• Vergote, Antoine. Din, İnanç ve İnançsızlık. Çeviri: Veysel Uysal. İstanbul: İFAV
• W. H. Clark. “Ergenlik ve Gençlikte Din-III”. çev. Mehmet Dağ. Eğitim Hareketleri Dergisi (1977): 260-261, 16-22.
• Yalçın, Cavit. Kur’ân’da Dua. İstanbul: Vural Yayınları, 1998.
• Yavuzer, Haluk. Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1994.
• Yazıcı, Seyfettin. İnsanların Güç Kaynağı Olarak Dua. Ankara: Diyanet Yayınları,1999.