Age of Prophethood in The Context of Tafsīr Sources

Yıl 2023, Sayı: 32, 84 - 108, 15.09.2023

Ayşe Betül Oruç , Sümeyye Sayğın

https://doi.org/10.35415/sirnakifd.1257089

Cited By: 1

Öz

Allah, who offers us sections from the lives of the prophets, shows us their faith, sincerity, patience and efforts to us. In these exemplary life adventures, the periods of their election is also mentioned. The declaration of their prophethood and their assignment with this qualification sometimes take place before their birth or in infancy. Sometimes the difficult struggles of the prophets in their life adventures are told and how they prepare for the prophetic mission is informed. Occasionally, the verses remind us of the struggle the prophets endured while living among their tribes for many years and the suffering they endured in inviting them to tawhid. In addition, their recognition and appreciation by their people is also mentioned in the verses. It is known that there is a general acceptance in Islamic thought that prophethood was given at the age of forty. However, the verses do not mention a specific number as the age of prophethood. However, the age of forty is referred to in the Qur'an and the number forty is mentioned in different contexts. In the hadith sources, while the life of the prophet is mentioned, it is especially mentioned that he was assigned to the prophethood at the age of forty. The verses of the Qurʼān point to different periods of human life and mention these periods without limiting them with certain numerical expressions. Because, with the period in the mother's womb, infancy, childhood and youth periods, then adulthood and finally old age, each stage of human life stands out with its different features. Undoubtedly, it is possible to express these periods not with a certain age, but with a certain age range. Because each person lives their own life experience and experiences different events. The adventure of life is important in terms of the development of both physical strength and reasoning skills, and at this point, a uniform development is not observed for everyone. It is seen that the verses do not specify a temporal limitation for human life by pointing out these truths. The verses bring up the general characteristics and prominent aspects of these different stages. However, it saves the subject from monotony by reminding the exceptional situations and differences. It is seen that in the verses in which the election processes of some of the prophets are mentioned, different periods of the life adventure are pointed out and the selected people are mentioned with certain qualities. The mention of Yahya as a prophet before he was born and the bestowing of valuable features on him at a young age makes it necessary to review the general acceptances and evaluations. On the other hand, Jesus, who proclaimed his prophethood in the cradle, also fulfilled his prophetic mission in a way by inviting the people around him to the truth. Moses, who led a remarkable life with his difficult adventures, is mentioned in the verses together with the preparation period for his prophethood mission. It is reported that he came at the right time for prophethood and was thus assigned. The difficulties that Noah endured in the process of inviting his people are mentioned by pointing to a period of time that is difficult for the mind to comprehend when compared to the age of people today. The recognition of Muhammad by his people and the process of finding value are also discussed in the verses. Thus, attention is drawn to the process of being chosen as a prophet and his situation before. It is seen that the verses about the selection process of the prophets touch on different issues. This election, which is sometimes presented as a miracle, is sometimes conveyed together with the preparation process for the prophethood mission. Sometimes, the mentioned process expresses the problem faced by the prophet concerned. In the study, these issues will be presented in the context of the verses. It is aimed to deal with the general acceptance of the age of prophethood in the tradition of Islamic thought within the framework of tafsir literature and thus to present the reflection of the relevant issue in the field of tafsir and different evaluations on this issue.

Anahtar Kelimeler

Tafsīr, Qurʼān, Prophethood, Age, Forty

Tefsir Kaynakları Bağlamında Peygamberlik Yaşı

Öz

Peygamberlerin hayatlarından kesitler sunan Yüce Allah, onların imanlarını, samimiyetlerini, sabır ve gayretlerini bize örnek göstermektedir. Bu örneklik serüveni içinde onların elçi seçilme dönemleri de zikredilmektedir. Onların peygamber olarak ilan edilmeleri ve bu vasıfla anılmaları, kimi zaman henüz dünyaya gelmeden önce ya da bebeklik çağlarında gerçekleşebilmektedir. Kimi zaman hayat serüvenlerindeki zorlu mücadeleleri aktarılarak onların peygamberlik görevine hazırlandıkları beyan edilmektedir. Bazen de onların uzun yıllar boyunca kavimleriyle yaşadıkları mücadele ve onları tevhide davet etmek üzere katlandıkları ızdırap hatırlatılmaktadır. Bunun yanı sıra kavimleri tarafından tanınmaları ve değer bulma süreçleri de ayetlerde konu edilmektedir. Peygamberliğin kırk yaşında verildiği şeklindeki genel bir kabulün İslam düşüncesinde var olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte ayetler peygamberlik yaşı olarak belli bir rakam zikretmemektedir. Ancak Kur’an’da kırk yaşına işaret edilmekte ve farklı bağlamlarda kırk sayısına yer verilmektedir. Hadis kaynaklarında ise Allah Resulü’nün hayatından bahsedilirken kırk yaşında risaletle görevlendirildiği özellikle zikredilmektedir. Kur’an ayetleri insan hayatının farklı dönemlerine işaret etmekte ve bu dönemleri belli rakamsal ifadelerle sınırlandırmadan zikretmektedir. Zira anne karnındaki dönemiyle birlikte bebeklik, çocukluk ve gençlik dönemleri ardından yetişkinlik ve nihayetinde yaşlılığıyla insan hayatının her aşaması birbirinden farklı özellikleriyle öne çıkmaktadır. Kuşkusuz bu dönemlerin belli bir yaşla değil de belli bir yaş aralığıyla ifade edilmesi mümkündür. Çünkü her insan kendi hayat tecrübesini yaşamakta ve birbirinden farklı olayları deneyimlemektedir. Hayat serüveni insanın gerek beden gücünün gerekse muhakeme yeteneğinin gelişmesi bakımından önemlidir ve bu noktada herkes için tekdüze bir gelişim gözlenmemektedir. Ayetlerin de bu hakikatlere işaret ederek insan hayatı için bir sınırlama ifadesi belirtmediği görülür. Ayetler, bu farklı aşamaların genel niteliklerini ve öne çıkan yönlerini gündeme getirmektedir. Ancak istisnai durumları ve farklılıkları da hatırlatarak konuyu tekdüzelikten kurtarır. Peygamberlerden kimilerinin elçi seçilme süreçlerinin anlatıldığı ayetlerde hayat serüveninin farklı dönemlerine işaret edildiği ve seçilen kimselerin belli nitelikleriyle zikredildiği görülür. Henüz dünyaya gelmeden önce Hz. Yahya’nın bir peygamber olarak ilan edilmesi ve küçük yaşta değerli özelliklerin kendisine bahşedilmesi genel kabulleri ve değerlendirmeleri gözden geçirmeyi zorunlu kılmaktadır. Diğer yandan beşikte peygamberliğini ilan eden Hz. İsa, etrafında bulunan insanları hakikate davet ederek bir yönden peygamberlik görevini de icra etmiştir. Geçirdiği zorlu serüvenlerle dikkat çekici bir hayat sürdüren Hz. Musa, ayetlerde peygamberlik görevine hazırlık dönemiyle birlikte zikredilmektedir. Onun peygamberlik için uygun vakte geldiği ve böylece görevlendirildiği aktarılmaktadır. Günümüzdeki insan yaşıyla kıyaslandığında aklın kavramakta zorlandığı bir süreye işaret edilerek Hz. Nuh’un kavmini davet sürecinde katlandığı zorluklara yer verilmektedir. Allah Resulü’nün kavmi tarafından tanınması ve değer bulma süreci de ayetlerde ele alınmaktadır. Böylece peygamber olarak seçilme sürecine ve öncesinde yaşanan vakıaya dikkat çekilmektedir. Peygamberlerin seçilme sürecinden bahseden ayetlerin farklı hususlara temas ettiği görülmektedir. Kimi zaman bir mucize olarak sunulan bu seçim kimi zaman elçilik görevi için hazırlık süreciyle birlikte aktarılmaktadır. Bazen de sözü edilen süreç, ilgili peygamberin karşılaştığı problemi beyan etmektedir. Çalışmada, sözü edilen bu hususlar ayetler bağlamında sunulacaktır. İslam düşünce geleneğinde peygamberlerin yaşı konusundaki genel kabulün tefsir kaynakları çerçevesinde ele alınması, böylelikle ilgili meselenin tefsir sahasındaki yansımasının ve farklı değerlendirmelerin sunulması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Kur'an, Peygamberlik, Yaş, Kırk

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

Herhangi bir kişi veya kuruma teşekkür bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Abdullah, Aygün. “Kur’an’da Üslup ve Anlam Bakımından Dikkat Çeken Bazı Sayılar”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17 (2020), 126-152. https://doi.org/10.32950/rteuifd.711636
• Aḥmed b. Ḥanbel, Ebû ʿAbdullâh Aḥmed b. Muḥammed b. Ḥanbel eş-Şeybânî. Müsnedü’l-İmâm Aḥmed b. Ḥanbel. thk. Şuʿayb el-ʾArnaʾûṭ - ʿÂdil Murşid v.dğr. 50 Cilt. Beyrut: Muʾessesetu’r-Risâle, 1421/2001.
• Alqahwaji, Bashar. “Kur’an ve Sünnette İnsanın Gelişim Dönemleri”. Universal Journal of Theology 5/2 (2020), 287-308.
• Arık, M. Selim. “Hadislerdeki ‘Kırk’ Sayılarına Genel Bakış”. İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi (İMAD) 1/1 (2014), 136-181.
• Ateş, Süleyman. Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsîri. 12 Cilt. Yeni Ufuklar Neşriyat, ts.
• Bağış, Mehmet. “Kur’ân’da Genç Ve Gençlik İle İlgili Kullanılan Kavramların Semantik Açıdan Tahlili”. Igdır International Social Sciences Congress. 207-215. Iğdır: IKSAD GLOBAL, 2021.
• Begavî, Ebû Muhammed Muhyissünne el-Hüseyn b. Mes‘ûd b. Muhammed el-Ferrâ’. Meʿâlimü’t-tenzîl fî Tefsîri’l-Ḳurʾân. thk. Abdurrezzak el-Mehdî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1420.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. thk. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nâsır. 9 Cilt. Dâru Tavkı’n-Necât, ts.
• Bursevî, İsmail Hakkı b. Mustafa. Rûḥu’l-beyân. 10 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
• Derveze, Muhammed İzzet. et-Tefsîrü’l-ḥadîs̱. 2 Cilt. Kahire: Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye, 1383.
• Ebüssuûd, el-Imâdî Muhammed b. Muhammed b. Mustafa. Tefsîru Ebî’s-Suûd=İrşâdü’l-ʿaḳli’s-selîm ilâ mezâya’l-Kitâbi’l-Kerîm. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-’Arabî, ts.
• Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed. Tehzîbu’l-luğa. thk. ‘Abdusselâm Muhammed Hârûn. 15 Cilt. Mısır: el-Müessetü’l-Mısriyyetü’l-Âmmetü li’t-Te’lîf ve’l-Enbâ’ ve’n-Neşr, ts.
• Fîrûzâbâdî, Ebû’t-Tâhir Mecduddîn. el-Kāmûsu’l-muhît. Beyrut: Müessetü’r-Risâle, 2005.
• Gezer, Süleyman. “Kur’an’da Geçen Sayısal İfadeler Hakkında Bazı Değerlendirmeler”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8/2 (2015), 477-492. https://dx.doi.org/10.17218/husbed.60068
• Hakîm et-Tirmizî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Hasen. Nevâdirü’l-uṣûl fî maʿrifeti aḫbâri’r-Resûl. thk. Abdurrahman Umeyre. Beyrut: Dâru’l-Cîl, ts.
• Ḫalīl b. Aḥmed. Kitâbu’l-‘Ayn. thk. ‘Abdulhamîd Hindâvî. 4 Cilt. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
• Ḫâzin, Ebü’l-Hasen Alâüddîn Alî b. Muhammed b. İbrâhîm. Lübâbü’t-teʾvîl fî meʿâni’t-tenzîl. thk. Muhammed Ali Şâhîn. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, 1415.
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir. et-Taḥrîr ve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnusiyye li’n-Neşr, 1984.
• İbn Atıyye, Ebû Muhammed Abdülhak b. Gālib b. Abdirrahmân b. Gālib el-Muhâribî el-Gırnâtî el-Endelüsî. el-Muḥarrerü’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-ʿazîz. thk. Abdusselâm Abduşşâfî Muhammed. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, 1422.
• İbn Ebî Ḥâtim, Ebû Muhammed Abdurrahmân b. Muhammed b. İdrîs. Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-ʿaẓîm li İbn Ebî Ḥâtim. thk. Es’ad Muhammed et-Tayyib. 10 Cilt. Suud: Mektebetü Nezzâr Mustafa el-Bâz, 3. Basım, 1419.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâîl b. Ömer. Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-ʿaẓîm. thk. Sâmî b. Muhammed Sellâme. 8 Cilt. Dâru Tayyibe li’n-Neşr ve’t-Tevzi’, 1999.
• İbn Manẓûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-‘Arab. thk. ʿAbdullāh ʿAliyyu’l-Kebīr vd. 55 Cilt. Kahire: Dāru’l-Meʿarif, ts.
• İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed el-Bağdâdî. Zâdü’l-mesîr fî ʿilmi’t-tefsîr. thk. Abdurrezzâk el-Mehdî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1422.
• İder, Saadet. “İbadet ve Ruh Sağlığı İlişkisi Yönüyle İbadet Eğitimi.” Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi 22/01 (2022), 38-46.
• Kur’an Yolu Meâli. çev. Hayreddin Karaman vd. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 4. Basım, 2015.
• Kasapoğlu, Abdurrrahman. “Gelişim Psikolojisi Açısından Kur’an’da ‘Bülûğ’ Olgusu”. C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 10/2 (2006), 269-291.
• Ḳurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh. el-Câmiʿ li-aḥkâmi’l-Ḳurʾân=Tefsîru’l-Ḳurtubî. thk. Ahmed el-Berdûnî - İbrahim eṭ-Ṭafeyyiş. 20 Cilt. Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, 2. Basım, 1964.
• Mâlik b. Enes, Ebû ʿAbdullâh Mâlik b. Enes b. Mâlik el-Medenî. el-Muvaṭṭâʾ. thk. Muḥammed Muṣṭafâ el-ʾAʿẓamî. 8 Cilt. Abu Dabi: Muessesetu Zâyid b Sulṭân, 1425/2004.
• Ma‘mer b. el-Müsennâ, Ebû Ubeyde. Mecâzü’l-Ḳurʾân. thk. Muhammed Fuad Sezgin. Kahire: Mektebetü’l-Hânecî, 1381.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd. Tefsîru’l-Mâtürîdî=Teʾvîlâtü Ehli’s-sünne. thk. Mecdî Baslûm. 10 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, 2005.
• Mâverdî, Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Habîb el-Basrî. Tefsîru’l-Mâverdî=en-Nüket ve’l-ʿuyûn. thk. es-Seyyid ibn Abdilmaksûd b. Abdirrahim. 6 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, ts.
• el-Baqri, Mehmet Mâhir. “Sayıların Kur’an-ı Kerim’de Kullanımına Yönelik Dilbilimsel Bir İnceleme”. çev. Türkmen Dursun Ali. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 22 (2006), 205-229.
• Merâgī, Ahmed Mustafa. Tefsîrü’l-Merâġī. 30 Cilt. Mısır: Şirketü Mektebeti ve Matbaatı Mustafa el-Bâbî el-Halebî ve Evlâdihî, 1946.
• Mevdûdî, Ebu’l-Al’â. Tefhimu’l-Kur’an. 7 Cilt. İstanbul: İnsan Yayınları, 2. Basım, 1991.
• Mukātil b. Süleymân, Ebü’l-Hasen. Tefsîru Muḳātil b. Süleymân. thk. Abdullâh Mahmûd Şehâte. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâs, 1423.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyn el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-’Arabî, ts.
• Nesefî, Ebü’l-Berekât Hâfızüddîn Abdullah b. Ahmed b. Mahmûd. Tefsîru’n-Nesefî=Medârikü’t-tenzîl ve ḥaḳāʾiḳu’t-teʾvîl. thk. Yusuf Ali Bedîvî. 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1998.
• Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer. Mefâtîḥu’l-ġayb=et-Tefsîrü’l-kebîr. 32 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-’Arabî, 3. Basım, 1420.
• Reşîd Rızâ, Muhammed. Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-ḥakîm. 12 Cilt. Mısır: el-Hey’etü’l-Mısriyyetü’l-Âmme li’l-Kitâb, 1990.
• S̱a‘lebî, Ebû İshâk Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm. el-Keşf ve’l-beyân ʿan tefsîri’l-Ḳurʾân. thk. Ebû Muhammed b. ’Âşûr. 10 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-’Arabî, 2002.
• S̱eâlibî, Ebû Zeyd Abdurrahmân b. Muhammed b. Mahlûf. el-Cevâhirü’l-ḥisân fî tefsîri’l-Ḳurʾân. thk. Muhammed Ali Muavvız - Âdil Ahmed Abdulmevcûd. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-’Arabî, 1418.
• Sem‘ânî, Ebü’l-Muzaffer Mansûr b. Muhammed b. Abdilcebbâr et-Temîmî el-Mervezî. Tefsîrü’l-Ḳurʾân. thk. Yâsir b. İbrahim, Ğanîm b. Abbâs b. Ğanîm. 6 Cilt. Riyad-Suud: Dâru’l-Vatan, 1997.
• Seyyid Kutub, İbrahim Hüseyin. Fî Ẓılâli’l-Ḳurʾân. 6 Cilt. Beyrut-Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 17. Basım, 1412.
• Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî. ed-Dürrü’l-mens̱ûr. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
• Şehristânî, Ebu’l-Fetḥ Muḥammed b. ʿAbdu’l-Kerîm eş-Şehristânî. el-Milel ve’n-Niḥal. 3 Cilt. b.y.: Muessesetu’l-Ḥalebî, ts.
• Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî. Câmiʿu’l-beyân fî teʾvîli’l-Ḳurʾân. thk. Ahmed Muhammed Şâkir. 24 Cilt. Müessesetü’r- Risâle, 2000.
• Tahânevî, Muḥammed b. ʿAlî b. el-Ḳâḍî Muḥammed Ḥâmid b. Muḥammed Ṣâbir el-Fârûḳî el-Ḥanefî. Keşşâfu Iṣṭılâḥâti’l-Funûn ve’l-ʿUlûm. thk. ʿAlî Daḥrûc. 2 Cilt. Beyrut: Mektebetu Lubnân Nâşirûn, 1996.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd). el-Câmiʿu’l-Kebîr - Sünenü’t-Tirmizî. thk. Beşâr Ivâd Ma’rûf. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ğarb el-İslâmî, 1998.
• Vâḥidî, Ebü’l-Hasen Alî b. Ahmed b. Muhammed en-Nîsâbûrî. el-Vasîṭ fî tefsîri’l-Ḳurʾâni’l-mecîd. thk. Âdil Ahmed Abdulmevcûd vd. 4 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, 1994.
• Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi. Hak Dîni Kur’an Dili. 10 Cilt. İstanbul: Eser Neşriyat ve Dağıtım, 1979.
• Yıldız, Fahreddin. “İslâmî İlimler, Divan Edebiyatı ve Tasavvuf Geleneğindeki Yeriyle Tarihten Günümüze Popüler Hadis Kitapları: Kırk Hadisler”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 11/21 (2013), 407-455.
• Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm b. es-Serî. Meʿâni’l-Ḳurʾân ve iʿrâbüh. thk. Abdülcelîl Abduh Şelebî. 5 Cilt. Beyrut: Âlemü’l-Kütüb, 1988.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî. el-Keşşâf ʿan ḥaḳāʾiḳı ġavâmiżi’t-tenzîl. 4 Cilt. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 3. Basım, 1407.
• Zemahşerî, Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed el-Hârizmî. Esâsü’l-belâġa. thk. Muhammed Bâsum Uyûnussûd. 2 Cilt. Beyrut-Lübnan: Dâru’l-Kütübi’l-’İlmiyye, 1998.