Öz
Anadolu’da Lidyalılar tarafından M.Ö 7. asrın ortalarından itibaren kullanılmaya başlanılan sikke, devletlerin garantisi altında ve ayarı önceden belirlenmek suretiyle ticaretin ve ekonominin temelini oluşturmuştur. Ait olduğu dönemin sosyal yaşantısına, ekonomik yaşantısına ve tarihine ışık tutmanın yanı sıra hükümdarların saltanat gücünün göstergesi niteliğindedir.
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kuruluşunun ilk evrelerinde, kaliteli Bizans altın paraları başta olmak üzere tedavüldeki diğer sikkeler kullanılmıştır. I. Rükneddin Mesud (1116-1155) zamanında Konya’da kendilerine ait sikkeler darp edilmeye başlanmıştır.
Bu çalışmada, Burdur Müzesi’nde bulunan Anadolu Selçuklu Dönemi sikkelerinden müze idaresinin uygun gördüğü miktardaki örneklerin ölçüleri alınıp tartılarak üzerlerindeki yazılar okunmuştur. Kronolojik hazırlanan katalog sonrasında gelişim değişim aşamaları ortaya konmaya çalışılmıştır.
Araştırmada Anadolu Selçuklu Dönemi sikke örneklerinden Süleyman Şah, I. Gıyaseddin Keyhüsrev, I. İzzedin Keykavus, I. Alaeddin Keykubat, II. Gıyaseddin Keyhüsrev, II. İzzedin Keykavus, Üç Kardeşler Müştereken, III. Gıyaseddin Keyhüsrev, II. Gıyaseddin Mesud dönemine ait sikkeler bulunmaktadır. Çalışmada en erken tarihli sikke Süleyman Şah bin Kılıç Arslan H. 592/3-600/1 (M.1195/6-1203/4) zamanına aittir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akkaya, N. (2011). Mardin Müzesindeki İslami Dönem Sikkelerinden Örnekler, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Artuk, İ. ve Artuk, C. (1970). İstanbul Arkeoloji Müzeleri Teşhirdeki İslami Sikkeler Kataloğu (Cilt 1) İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Aydoğdu, G. (2012). Kahramanmaraş Müzesi’ndeki İslami Dönem Sikkeleri (Osmanlı Dönemine Kadar), Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
- Aykut, Ş. N. (2000). Türkiye Selçuklu Sikkeleri I. (I. Mesuddan I. Keykubada Kadar 510-616/1116-1220), İstanbul: Eren Yay.
- Teoman, B. (2008). Konya Darplı Anadolu Selçuklu Sikkeleri. Konya Kitabı XVI. Konya Ticaret Odası Yeni İpek Yolu Dergisi Özel Sayısı, ss.154.
- Cecıle M. (2002). Antik Sikkeler Bilimi Nümizmatik Genel Bir Bakış, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
- Çaycı A. (2002). Anadolu Selçuklu Sanatında Gezegen ve Burç Tasvirleri, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Çaycı A. (2008). Selçuklularda Egemenlik Sembolleri, İstanbul: İz Yayıncılık.
- Damalı, A. (2001). 150 Devlet 1500 Sultan İslam Sikkeleri, İstanbul: Nilüfer Damalı Eğitim Kültür ve Çevre Vakfı Yayınları.
- Ekinci, Y. (2016). Burdur Kültürü, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Erkiletlioğlu, H. Ve Güler, O. (1996). Türkiye Selçuklu Sultanları ve Sikkeleri, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları.
- Kayacan, H. (2008). Sultan I. Alaeddin Keykubad Döneminde Devlet Sembolleri Ve Gelenekleri. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- İzmirlier, Y. (2011). Anadolu’da Paranın Tarihi. Bülent Arı (Ed.), Anadolu Selçuklu Sikkeleri(s.94). Ankara: T.C. Merkez Bankası Yay.
- Merçil, E. (2007). Selçuklular’da Hükümdarlık Alametleri, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Parlar, G. (2001). Anadolu Selçuklu Sikkelerinde Yazı Dışı Figüratif Öğeler, Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay.
- Sözen, M. ve Tanyeli U. (1992). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Tekin, O. (2009). Sikke. (Cilt 37). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
- Tekin, O. (2005). “Devletler, Hükümdarlar ve Sikkeleri”. Altının İktidarı, İktidarın Altınları, İstanbul: Yapı-Kredi Para Koleksiyonu Altın Sikke Sergisi, ss. 246.
- Turan O. (2014). Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul: Ötüken Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Temmuz 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Nisan 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |