KORUNMASI GEREKEN BİR YERLEŞİM: MİSİS

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 3, 707 - 737, 24.11.2021

Çiğdem Dikmen , Ferruh Toruk

https://doi.org/10.30692/sisad.969228

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Adana ili Yüreğir ilçesi sınırları içerisinde Misis (Yakapınar) antik yerleşiminin tarihsel süreç içerisinde fiziksel ve mekânsal dokusunun oluşum, gelişim ve değişim sürecine yer verilmiştir. Misis antik kentinin (günümüzde Yakapınar yerleşiminin) büyük bir bölümünü kapsayacak şekilde 176 hektarlık bölümü Kültür Bakanlığı Adana Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 15.07.1992 tarih ve 1256 sayılı kararı ile 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı; 18.09.1996 tarih ve 2593 sayılı kararı ile yaklaşık 1.8 hektar alan 2. Derece Arkeolojik Sit Alanı ve 338 hektar alan ise 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak belirlenmiştir. Bu alanlarda tek yapı olarak korunması önerilen Antik Misis Köprüsü, Misis Havraniye Kervansarayı (27 pafta 706, 708, 709, 710 ve 713 parseller), Misis Havraniye Cami (27 pafta 1003 parsel), tonozlu yapı kalıntısı (28 pafta 662 parsel), tonozlu yapı (cinlik) (26 pafta 652-653 parsel) ve antik sur kalıntısının da taşınmaz kültür varlığı olarak 3386 sayılı kanuna değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu uyarınca tesciline ve parsellerine kültür varlığı şerhinin konulmasına karar verilmiştir. Çalışmanın amacı Misis antik yerleşiminde gerçekleştirilen yüzey araştırmaları ve kazı çalışmaları kapsamında kentin mekânsal yapısını oluşturan anıtsal yapıları sınıflandırılarak incelemek, hazırlanan Koruma Amaçlı İmar Planı’nı değerlendirmek ve antik kentin içerisindeki anıtsal yapılarla birlikte bütünsel boyutlu ve bilinçli bir şekilde korunması için öneriler geliştirmektir.

Anahtar Kelimeler

Misis Antik Kenti, Koruma, Kültür Varlıkları, Yakapınar

A Settlement to Be Protected: Misis

Öz

In this article, the formation, development and change process of the physical and spatial texture of the ancient settlement of Misis (Yakapınar) within the borders of Yüreğir district of Adana province is studied. 176 hectares of Misis Antique City, including most of today’s Yakapınar settlement, has been determined as a 1st Degree archaeological site in accordance with the decision of the Ministry of Culture Adana Cultural and Natural Heritage Preservation Board Directorate dated 15.07.1992 and numbered 1256. The same board declared a 2nd Degree Archaeological Site of approximately 1.8 hectares and a 3rd Degree Archaeological Site of 338 hectares in the settlement with the decision dated 18.09.1996 and numbered 2593. In addition, these areas are among the structures recommended to be preserved as a single structure; Ancient Misis Bridge, Misis Havraniye Caravanserai (27 plot, 706, 708, 709, 710 and 713 parcels), Misis Havraniye Mosque (27 plot 1003 parcel), vaulted structure remains (28 plots, 662 plots), vaulted structure (cinlik) (26 plot 652-653 parcels) and ancient city walls It has been decided to register the ruins as immovable cultural property in accordance with the Law on the Protection of Cultural and Natural Assets No. 2863 amended to the Law No. 3386, and to request that a cultural property annotation be placed on their parcels.The aim of the study is to convey the surveys and excavations carried out in the ancient settlement of Misis, to classify the monumental structures that make up the spatial structure of the city, to evaluate the Conservation Development Plan that is being prepared, and to develop suggestions for the holistic conservation of the ancient city with the monumental structures in it.

Anahtar Kelimeler

Misis Antique City, Yakapınar, Protection, Tangible Cultural Heritage

Kaynakça

• Belazüri, (1987). Fütûhu’l-Büldan. (Çeviren: Mustafa Fayda). ss. 234-243. Ankara.
• Bilir, A. (2014). Roma Dönemi Doğu Akdeniz Deniz Ticaretinde Kıyı Kilikya Bölgesi’nin Yeri ve Önemi (Basılmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ss. 83-85.
• Bossert H, (1956). 1956 Yaz Mevsiminde Misis’te Yapılan Kazı Hakkında Rapor. ss. 40-41. TAD VII-1.
• Bossert H, (1958). 1958 Misis Hafriyatı Hakkında Rapor. TAD IX-1. ss.11-20. Ankara.
• Bossert H, (1959). Misis Çalışmaları. TAD X-1. s.15 Ankara.
• Çam, N. (2010). Türk Kültür Varlıkları Envanteri (Adana). Sayı: 27, s. 166-177, 308. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara.
• Çulpan C. (1975). Türk Taş Köprüleri (Selçuklu ve Osmanlı Dönemi). 23-24. İstanbul.
• Davis E. J. (1879). Life in Asiatic Turkey; A Journal of Travel in Cilicia, Londra.
• Demir, M. (2017). 13. Yüzyıl Doğu Akdenizi’nin (Antalya-Alanya-Misis-Tarsus-Anazarba-Lazkiye-Süveydiye) Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Tarihi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Demirkent, I. (2005). Misis. İslam Ansiklopedisi Cilt: 30. ss.178-180. İstanbul.
• Erat, A. (1989). Mitoloji Sözlüğü. S. 227. İstanbul.
• Evliya Çelebi. (1985).Tam Metin Seyahatname. (Çeviren: Mümin Çevik). C. 9-10. s.43-45, 338-340. İstanbul. Üçdal Neşriyat.
• Freely, J. (2008). Türkiye Uygarlıklar Rehberi 4 Akdeniz Kıyıları. (Çev. Tuncay Birkan, Gürol Koca, Aslı Biçen). Ss. 172-173. İstanbul. Yapı Kredi Yayınları.
• Girginer, Ö. (2006). Orta ve Geç Tunç Çağlarında Çukurova ve Batı Anadolu’ya Genel Bir Bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15(3), ss.107-109. Adana.
• Honigmann, E. (1957). Misis. İslam Ansiklopedisi. Cilt: 7. İstanbul. TDV Yayınları. ss: 364-373.
• İbnül Adim, (1976). Bugyetü’t-tTaleb fı̂ Tarihi Haleb, (Çev: Ali Sevim), s. 23, 132, 156. Ankara.
• Koch, G. (2001). Roma İmparatorluk Dönemi Lahitleri, (Çeviren: Zühre İlkgelen). S. 570, 608. İstanbul. Kanaat Basımevi.
• Langlois, V. (1861). Voyage Dans la Cilicie et Dans Les Montagnes Du Taurus Execute Pendant Les Annees 1852-1853. p.70. Paris.
• Laz, H.(2016). Adana Su Yapıları.(Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Erciyes Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. ss. 44-45. Kayseri.
• Marjory, V. and Williams S. (1954). Clician Survey (Kilikya Araştırmaları), Anatolian Studies, IV. pp. 121-174. İstanbul.
• Ramsey W.M. (1960). Anadolu’'nun Tarihi Coğrafyası. (Tercüme: Mihri Pektaş). 68, 94. İstanbul.
• Salman, İ. (2000). Adana’nın Antik Kentleri [(Ed. Erman Altun-M. Sabri Koz)]; Efsaneden Tarihe, Tarihten Bugüne Adana: Köprü Başı, ss. 179-200. İstanbul Yapı Kredi Yayınları.
• Salman, İ. (2008). Mopsuhestia-Misis Antik Kenti Adana Valiliği, Adana İlçeleri Kültür Envanteri II. s. 110, 173. Adana. Ulusoy Ofset Yayınları.