-ذاكرة المكان الروائي مرشد سياحي -منذر قباني أنموذجاً

Yıl 2022, Sayı: 12, 153 - 170, 01.01.2022

Majed Hajmohammad

Öz

سَعَت دراستُنا هذه إلى تسليط الضوءَ على دَورِ الرّوايةِ الأدبيّةِ في تَنميةِ السِّياحةِ وترويجها، فَوقَفَتْ عند تعريفِ السِّياحةِ والسِّياحةِ الأدبيّة، وأهميتِها، وأنواعِها، وارتِباطِها بالمَكَانِ، وبيّنت كَيفيّةِ اِهتمامِ الدُّولِ بالجَانبِ الأدبيّ الذي يُعدُّ من أهمِّ عَواملِ جذبِ السُّيّاحِ في العصرِ الحَديثِ، وقدّمتْ أَمثِلَةً مِن روايات عَالَمِيَّة متنوعة ومتعددة لروائيين عالميين كان لهم دور بارز في وضع حجر الزاوية في الجسر الذي يربط السياحة بالأدب، وقد شكّلتْ رواياتهم عامِلَ جَذبٍ لِعشراتِ آلافِ السُّيَّاحِ سَنويّاً لِلبلِادِ التي وُجِدَتْ فيها هذه الأعمالُ، كذلك بيّنتْ بالأدلَّةِ أسبقيّة الغرب وتَفوّقَه على بقيّة الشعوب في هذا المَيدَانِ، واتّخذتْ من رِوايَتَي مُنذِر قَبَّانِي "حُكُومَة الظِّل" و"عَودَة الغَائِب" أُنمُوذَجَاً، بيّنتْ من خِلالِهِمَا الصّورةَ السّياحيّةَ التي قَدَّمَها الكَاتبُ لمدِينةِ إسطنبول؛ فقد صوّرَ أماكِنَها التاريخيّة والأثريّة تصويراً تَفصِيليّاً دقيقاً، وبَيَّنَ عادات سكّانها وتقاليدهم من مئات السِّنين، فبدا كأنّه يُقدِّمُ للقارئّ مطويّةً تحتوي على معلومات تُثيرُ حَمَاسَتهُ وتَدفَعُهُ إلى زيارة المَدينةِ والتعرُّفِ إلى أوصافِها الدقيقةِ على أرض الواقع، وفي النّهايَةِ وصلتِ الدّراسَةُ إلى عِدَّةِ نتائج عُرِضَتْ في الخاتمة

Anahtar Kelimeler

الأدب, الرواية, السياحة, المكان, إسطنبول

The Role of The Novel In The Development And Promotion of Tourism Munther Qabbani Dualism as A Model

Öz

The study highlighted the role of literary fiction in the development and promotion of tourism. It also explored the definition of tourism and literary tourism, its importance, types and relevance to the place, and how the interest of countries in the literary aspect, which is one of the most important factors attracting tourists in the modern era. She gave examples of narratives that attracted tens of thousands of tourists every year to the countries where these works existed. The evidence showed the primacy of the West and its superiority over the rest of the peoples in this field. I have taken the examples of the monuments of Qabbani, “The Government of Shadows” and “The Return of the Absentee,” as a model, showing the tourist image presented by the writer of Istanbul to the city. He depicted her historical and archaeological sites in a detailed way. He showed the habits and traditions inhabited by hundreds of years. It is as if he presents the reader with a leaflet containing information that excites his enthusiasm and drives him to visit the city and learn about its precise descriptions on the ground. At the end, the study reached several conclusions that were presented in the conclusion.

Anahtar Kelimeler

Literature, Development, Fiction, Istanbul, Palace

Turizmin Gelişmesinde ve Yaygınlaşmasında Romanın Rolü: Münzir Kabbani Örneği

Öz

Bu çalışmada edebi romanın, turizmin gelişmesindeki ve yaygınlaşmasındaki rolü vurgulandı. Turizmin ve edebi turizmin tanımı, önemi, türleri, mekanlar ile olan ilişkisi ve modern dönemde ülkelerin turistleri cezbeden faktörlerin başında sayılan edebî tarafa verdikleri önemin ne şekilde olduğu üzerinde duruldu. Bu makalede ülkelere yılda on binlerce turist çeken romanlardan bazı örnekler sunuldu. Bu alanda Batı’nın diğer toplumlara nazaran tecrübesi ve üstünlüğü delillerle gösterildi. Münzir Kabbani’nin ‘gölge hükümet’ ve ‘gaibin dönüşü’ adlı romanlarından örnekler verildi. Kabbani’nin İstanbul’un tarihi ve değerli mekanlarını ayrıntılı ve ince bir şekilde tasvir ederek sunduğu turistik portresi bu iki romanı etrafında incelendi. Yazar, burada yaşayanların yüzlerce yıllık gelenek ve adetlerini söz konusu romanlarında işlemiştir. Öyle ki yazar, okuyucunun onun bu şehri ziyaret edip en ince vasıflarına vakıf olma arzusunu kapçılayan malumatları içeren bir kitap olarak takdim etmiştir. Son olarak bu makale, sonuç bölümünde sunduğu bazı neticelere varmıştır. Bunlardan en önemlileri: Edebiyat turizmi son yıllarda dünyanın birçok ülkesinde büyümüştür; Devletin en önemli finansal kaynaklarından biri olmak. Edebi turizm görsel-işitsel medya (Kitaplar, TV şovları, filmler, tiyatro, sinema) ile ilişkilendirilmiştir. Devlet, ünlü yazarlara ve yazarlara dikkat etmeli, mülklerine dikkat etmeli ve bir turistik yer haline getirmelidir. Bu yerler kurgusal ya da gerçekçi olsun, ülke romanlarında bahsedilen yerleri kurgusal bir dokunuşla yapabilir.

Anahtar Kelimeler

Edebiyat, Roman, Turizm, İstanbul, Tanıtım

Kaynakça

• المصادر والمراجع ابن منظور، محمد بن مكرم الإفريقي المصري، لسان العرب، دار صادر، بيروت، ط1.
• أحمد، مرشد، البنية والدلالة في روايات إبراهيم نصر الله، المؤسسة العربية للدراسات والنشر، بيروت، 2005، ط1.
• بوشكين، ألكسندر، القصائد الشرقية، ت: طارق مردود، منشورات دار علاء الدين، دمشق، 1999.
• جردات، محمد سليمان، معراج، هواري، السياحة أثرها في التنمية الاقتصادية العالمية "حالة الاقتصاد الجزائري"، مجلة الباحث، 2004، ع1، (21-28).
• صليبا، جميل، المعجم الفلسفي، دار الكتاب اللبناني، بيروت، 1982، ط1.
• عباس، إبراهيم، الرواية المغاربية "تشكل النص السردي في ضوء البعد الإيديولوجي"، دار الرائد للكتاب، الجزائر، 2005، ط1.
• قباني، منذر، حكومة الظل، الدار العربية للعلوم ناشرون، بيروت، 2007، ط2.
• قباني، منذر، عودة الغائب، الدار العربية للعلوم ناشرون، بيروت، 2008، ط1.
• لومونوف، ك، صفحات مجهولة من حياة تولستوي، ت: ماجد علاء الدين، محمد بدرخان، مطابع الصباح، 1986.
• مجموعة من المؤلفين، دوستويفسكي، "دراسات في أدبه وفكره"، ت: نزار عيون السود، منشورات الهيئة العامة السورية للكتاب، دمشق، 2012.
• مرتاض،عبدالمالك، في نظرية الرواية، سلسة عالم المعرفة، الكويت، 1998، ع240.
• مصطفى، إبراهيم، وآخرون، المعجم الوسيط، دار الدعوة، مجمع اللغة العربية، مادة ساح.
• Aliağaoğlu, Alparslan; Narlı, Mehmet. Edebî Miras Turizmi ve Türkiye’de Edebî Mekânlar. Sayı: 60, ss. 1-18, 2012.
• Bhardwaj, D. & CO. International Tourism: Issues and Challenges. New Delhi: Kanishka Publisher. pp. 104-105, 2006.
• Demir, Arif. Türk-Arap Müziğinde Etkileşim ve Müşterek Unsurlar, Folklor/Edebiyat, Cilt. 22, Sayı:86, ss. 127-140, 2016.
• Ghetau, L. & Esanu, V. Literary Tourism As a Promoter of Cultural Heritage Transactions on Ecology and the Environment. Vol. 150, WIT Press. 2011.
• Hahn, D. & Robins, N. The Oxford Guide to Literary Britain and Ireland. London: Oxford Unitersity Press,2008.
• Herbert, D. Literary Places, Tourism and The Heritage Experience. Annals of Tourism Research. Vol. 28, No. 2, pp. 312–333, 2001.
• Hoppen, A. & Fyall, L. A. Literary Tourism: Opportunities and Challenges for The Marketing and Branding of Destinations. Journal of Destination Marketing & Management 3, pp.37-47, 2014.
• Light, D. The undead and dark tourism: Dracula tourism in Romania’, in G. Hooper; and J.J. Lennon (eds) Dark Tourism: Practice and Interpretation, Routledge, Abingdon, PP121-133, 2017.
• Madalina, L. & Ana, P. Dımensıons Of Relıgıous Torurısm. Amfiteatru Economic,pp 242-253, 2008.
• Mansfield, C. Researching Literary Tourism. Bideford: Shadows Books & Media, 2015.
• Ousby, I. Blue Guide to Literary Britain and Ireland. London: A&C Black, 1990.
• Özdemir, Nebi. Turizm ve Edebiyat. Millî Folklor, Sayı: 82, ss. 32- 49, 2009.
• Struthers, J. & Coe, J. Literary Britain and Ireland: A Guide to The Places That Inspired Poets, Playwrights and Novelists. London: New Holland, 2005.
• Tırıl, Alpay. Bir Özel İlgi Turizmi Olarak Edebiyat Turizmi ve Türkiye’nin Edebiyat Turizmi Potansiyeli, IJSHS, Sayı: 2 (2), ss. 161-184, 2018.
• Wolfe, M. (Ed.). One Thousands Roads to Mecca. New York: Grove Press, 1997.
• Yahya Kaçar, Gülçin. Türk Musikisinde Makam, İstem, Sayı: 11, ss. 145-158, 2008.
• Katalugu, Türkiye ve İstanbul Bölgesi'nde Turizm, S:18, www.istka.org.tr/media.