Covid-19 İle Mücadelede Sosyal Belediyeciliğin Rolü

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 18, 103 - 125, 27.06.2023

Yeliz Karadeniz

https://doi.org/10.25306/skad.1256467

Öz

COVID-19 olarak bilinen pandemi ile, Mart 2020 tarihinden itibaren tüm dünya mücadele etmektedir. Covid-19 pandemisinin sosyal, siyasal, ekonomik ve psikolojik açıdan bireylere yansımaları da kaçınılmaz olmaktadır. Pandeminin tüm boyutları ile mücadelesi hükümetler, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları işbirliğiyle sürdürülmektedir. Dünya nüfusunun dağılımına bakıldığında çoğunluğun kentlerde yaşadığı görülmektedir. Bu yüzden kentsel alanda vatandaşlarla iç içe olan yerel yönetimlerin de bu salgınla mücadelede önemi artmaktadır. Küresel ölçekteki bu soruna en hızlı en pratik çözümlerin yerel yönetimler tarafından gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Yerel yönetim denildiğinde akla ilk gelen nüfusun büyük bir kısmını barındıran belediyeler olmaktadır.
Bu çalışmada cevabı aranan başlıca soru; Dünyada ve Türkiye’de büyükşehir belediyelerinin salgınla mücadele sürecinde hangi hizmetlerle destek verdikleri olmuştur. Çalışmanın konusu, COVID-19’un etkisinde kalan ülkelerdeki ve Türkiye’de bulunan 30 büyükşehir belediyesinin yapmış olduğu hizmetlerdir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, tüm dünyada etkisi hala devam eden salgınla mücadelede belediyeler tarafından sunulan hizmetlerin araştırılması ve belediyelerin öneminin tartışılmasıdır.
Betimletici metodun uygulandığı çalışmada ulaşılan başlıca sonuç, merkezi idarenin yetişemediği alanlarda hızlı etki gösteren yerel yönetimlerin o boşluğu doldurduğudur. Türkiye’de belediyeler tarafından maske üretiminden, sosyal yardımlara, dijital araçlarla evde sosyal-kültürel faaliyetlere kadar yaratıcı hizmetlerin sunulduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Belediye, Hizmet

Kaynakça

• Adana Büyükşehir Belediyesi (2022). Çiftçilere ve balıkçılara nakdi hibe yardım desteği. https://www.adana.bel.tr. (Erişim Tarihi: 03.04.2022).
• Akdoğan, Y. (2006). Sosyal Belediyecilik. Yerel Siyaset, Sayı:3, s.29-37.
• Alert Swiss. Coronavirus-all of Switzerland. https://www.alert.swiss/. (Erişim Tarihi: 04.04.2022).
• Amerika'nın Sesi. Sokaktan beş yıldızlı otele. https://www.amerikaninsesi.com/a/sokaktan-bes-yildizli-otele-new-york-evsizler-korona-corona-abd-metro/5413134.html. (Erişim Tarihi: 04.04.2022).
• Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/cumhurbaskani-erdogan-biz-bize-yeteriz-turkiyem-kampanyasini-baslatiyoruz/ (Erişim Tarihi: 04.04.2022)
• Ankara Büyükşehir Belediyesi. 6 milyon tek yürek oldu tüm su faturaları ödendi. https://www.ankara.bel.tr/haberler. (Erişim Tarihi: 04.04.2022)
• Ankara Büyükşehir Belediyesi. Başkan Yavaş’tan çocuklara eğitim desteği. https://www.ankara.bel.tr/haberler/. (Erişim Tarihi: 04.04.2022).
• Arslan, M. (2013). Yerel Yönetimlerde Sosyal Belediyecilik Faaliyetleri: Arnavutköy Belediyesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Atik, E., & Genç F. (2022). Covid-19 Pandemi Sürecinde Büyükşehir Belediyelerinin Gerçekleştirdiği Çalışmalar. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 5(1), s.49-83.
• Aydın Büyükşehir Belediyesi. Aydın Büyükşehir Belediyesi hallerde hijyeni sağlıyor. http://aydin.bel.tr/. (Erişim Tarihi: 04.04.2022).
• Balıkesir Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir, üreticilere desteği artırdı. https://www.balikesir.bel.tr/haberler. (Erişim Tarihi: 04.04.2022).
• Barcelona. Cat, Extraordinary contribution of 2.5 million euros for rent payments.https://www.barcelona.cat/infobarcelona/en/tema/information-about-covid-19/extraordinary-contribution-of-2-5-million-euros-for-rentpayments_952286.html. (Erişim Tarihi: 19.04.2022)
• Başaran, M., vd. (2020). Koronavirüs (Covıd-19) Pandemi Sürecinin Getirisi Olan Uzaktan Eğitimin Etkililiği Üzerine Bir Çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), s. 368-397.
• Bayraktar, U. (2022) Pandemide ve sonrasında yerel yönetimler için politika önerileri. İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü: https://www.istanpol.org/ (Erişim Tarihi: 19.04.2022)
• Beki, A. (2009). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik (Ümraniye Belediyesi Örneği). Sena Ofset.
• Bursa Büyükşehir Belediyesi. Bursa Büyükşehir Belediyesi COVID -19 normalleşme eylem planı: 1 Haziran-30 Eylül. http://www.skb.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 19.04.2022).
• Bursa Büyükşehir Belediyesi. Evde konser zamanı. https://www.bursa.bel.tr/. (Erişim Tarihi: 19.04.2022)
• Capital İnitiatives for COVID-19. (2020). Capital İnitiatives for COVID-19. https://www.capitalsinitiative.org/tr. (Erişim Tarihi: 19.04.2022)
• City of Helsinki. Helsinki offers free warm meals for the homeless. https://www.hel.fi/uutiset/. (Erişim Tarihi: 10.05.2022).
• Cnnturk. https://www.cnnturk.com/turkiye/ankara-buyuksehir-belediyesi-kiracilarinin-borclari-2-ay-ertelendi. (Erişim Tarihi: 10.05.2022)
• Coronavirus: More universities halt teaching and exams. https://www.bbc.com/news/education. (Erişim Tarihi: 19.04.2022)
• Denizli Büyükşehir Belediyesi. 23 Nisan coşkusu Büyükşehir Bandosu ile yaşanacak. https://www.denizli.bel.tr. (Erişim Tarihi: 10.05.2022)
• Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir Belediyesi evde çekilen en iyi fotoğrafları ödüllendiriyor. http://www.diyarbakir.bel.tr/haberler/1799-spordaire.html. (Erişim Tarihi: 10.05.2022)
• Enstitü İstanbul. Dünya Kentlerinde Yerel Yönetimlerin COVID-19 Önlemleri. https://enstitu.ibb.istanbul/covid19/yerel-yonetimler/. (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Enstitü İstanbul COVID-19 Araştırmaları, (2020) “Dünya Kentlerinde Yerel Yönetimlerin COVID-19 Önlemleri” https://enstitu.ibb.istanbul/covid19/yerel-yonetimler/ (Erişim Tarihi: 16.05.2022).
• Erzurum Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir denetime yoğunlaştı. https://www.erzurum.bel.tr/GuncelHaber-buyuksehir-denetime yogunlasti/29/829727.html. (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Eskişehir Büyükşehir Belediyesi. Eskişehir Büyükşehir COVID-19 eylem planını kararlılıkla uyguluyor. http://cepte.eskisehir.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Gaziantep Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir işbirliğinde kurulan çağrı merkezi için eğitimlere başlandı. https://gaziantep.bel.tr/tr/haberler. (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Genç, F. N. (2021). Kriz Yönetimi. Covid-19 Pandemisi. Nobel Yayınevi
• Hatay Büyükşehir Belediyesi. Hatay Büyükşehir, korona virüs denetimlerini sürdürüyor. https://www.haberturk.com/hatay-haberleri. (Erişim Tarihi: 16.05.2022)
• Hürriyet. Kayseri'de Spor A.Ş.'den vatandaşlara canlı spor eğitimi. https://www.hurriyet.com.tr/sporarena. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Askıda fatura. https://askidafatura.ibb.gov.tr/. (Erişim Tarihi: 12.05.2022)
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi. İstanbul Bülteni: İBB dört koldan koronavirüs ile mücadele ediyor. https://www.ibb.istanbul/. (Erişim Tarihi: 12.05.2022)
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Pandemi döneminde İBB’den Halk sağlığına psikolojik destek. https://www.ibb.istanbul. (Erişim Tarihi: 12.05.2022)
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi. Haberler. https://www.ibb.istanbul/: https://www.ibb.istanbul/. (Erişim Tarihi: 12.05.2022).
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. Haberler. https://www.izmir.bel.tr/tr/HaberArsivi/. (Erişim Tarihi: 12.05.2022).
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. İzmir Büyükşehir Belediyesi COVID-19 dirençlilik eylem planı. https://www.izmir.bel.tr/ (Erişim Tarihi: 12.05.2022).
• İzmir Büyükşehir Belediyesi. İzmir’in metro istasyonlarında maskematik dönemi. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler (Erişim Tarihi: 12.05.2022)
• Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir’den meydanlara dezenfekte hizmeti. https://kahramanmaras.bel.tr/haber. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Kap, D. Yerel Yönetimlerin Pandemiyle Mücadelesi (1) “İYKM Eşgüdüm ve Koordinasyon Sağlıyor”. https://www.sivilsayfalar.org. (Erişim Tarihi: 29.05.2022).
• Kap, D. Yerel Yönetimlerin Pandemiyle Mücadelesi (4) Salgınla Mücadelede Bütünlüklü Bir Politika Gerekli. https://www.sivilsayfalar.org. (Erişim Tarihi: 29.05.2022).
• Kayseri Büyükşehir Belediyesi. Sokak hayvanlarımızı da unutmadık. https://www.tbb.gov.tr/birligimiz/mudurlukler/proje-ve-finansman-birimi. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Kesgin, B. (2012). Kentsel Yoksulluğa Yönelik Yerinden ve Yerel Müdahale: Sosyal Belediyecilik. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 169-180.
• Kesgin, B., & Kalaycı S. (2017). Sosyal Hizmetin Yerelleşmesi Sürecinde Büyükşehir Belediyelerinin Rolü Üzerine Bir Araştırma. Social Sciences Studies Journal, 3(12), 2269-2276.
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi barınma merkezinde sağlık taraması yaptı. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Konya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü. Konya Büyükşehir'den Koronavirüs tedbirler. https://www.koski.gov.tr/haber. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Konya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü. Konya Büyükşehir'den Koronavirüs Tedbirleri. https://www.koski.gov.tr/haber. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Konya Büyükşehir Belediyesi. https://yardimbasvurusu.com/konya-buyuksehir-belediyesi-yardim-basvurusu/ (Erişim Tarihi: 03.04.2022)
• Kron4. San Francisco ups access to WiFi hotspots to support distance learning during pandemic. https://www.kron4.com/news/. (Erişim Tarihi: 29.05.2022)
• Malatya Büyükşehir Belediyesi. 600 bin maske Büyükşehir Belediyesine teslim edildi. http://m.malatya.bel.tr. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Mardin Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir Belediye zabıtasından HES kodu denetimi. https://www.mardin.bel.tr/tr-tr/haber. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Medyabar. Taburcu Olan Hastalara Büyükşehir'den ulaşım desteği. https://medyabar.com/haber. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Mersin Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir’den personele “ebeveyn farkındalık eğitimi”. https://www.mersin.bel.tr/haber. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Daily Mail Online. More than 1,000 of London's homeless off the streets to self-isolate in hotels or safe locations during lockdown. https://www.dailymail.co.uk/news/article-8217315/1-000-homeless-people-London-self-isolating-hotels-amid-coronavirus-lockdown.html . (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Muğla Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir, sosyal hizmetleriyle ihtiyaç sahibi vatandaşların yanında. https://www.mugla.bel.tr/haber. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• My Paris. 2,000 Protective visors for city officials. https://www.paris.fr/pages/2000-visieres-de-protection-pour-les-agents-de-laville. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• My Paris. Paris at home: videos to stay in shape! Erişim Adresi: https://quefaire.paris.fr/104557/paris-chez-vous-des-videos-pour-rester-en-forme. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• OECD. (2020). Cities policy responses. (Erişim Tarihi: 25.05.2022)
• Official website of the Mayor of Moscow. Coronavirus: Official information. https://www.mos.ru/city/projects/covid-19. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Öner, Ş., & Çam, B. (2021). Covid-19 Sürecinde Yükselen Sosyal Belediyecilik: Büyükşehir Belediyesi Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 19, 137-163.
• Özgün, C. (2021). Koronavirüs Salgınının Belediye Hizmetlerine Etkisi: Trabzon Örneği. Karadeniz Araştırmaları, 18(71), 571-589.
• Pektaş, E. K. (2010). Türkiye’de Sosyal Belediyecilik Uygulamaları ve Temel Sorunlar. Akademik İncelemeler Dergisi, 2(16), 1-22.
• Samsun Büyükşehir Belediyesi. Samsun Büyükşehirden 'tıbbi atık' seferberliği!. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin/covid-19. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Signorelli, C., vd. (2020). The spread of COVID-19 in six western metropolitan regions: a false myth on the excess of mortality in Lombardy and the defense of the city of Milan. Acta Biomed, 91(2), s.23-30.
• Sivil Sayfalar. Yerel yönetimlerin pandemiyle mücadelesi (2): İzmir’de kriz belediyeciliği. https://www.sivilsayfalar.org. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Sivil Sayfalar. Yerel yönetimlerin pandemiyle mücadelesi (4): Salgınla mücadelede bütünlüklü bir politika gerekli. https://www.sivilsayfalar.org. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Sözen, N. (2020). Covid-19 Sürecinde Uzaktan Eğitim Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(12), 302-319.
• Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir ilçelere dezenfekte istasyonları kuruyor. https://www.sanliurfa.bel.tr/. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• T.C. Ankara Büyükşehir Belediyesi. Ankara Büyükşehir Belediyesi olarak dünya basınını tarıyoruz, belediye olarak hem kendimiz bilgileniyoruz hem de sizi bilgilendiriyoruz. http://www.ankara.bel.tr/haberler/. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• T.C. İçişleri Bakanlığı. 81 İl Valiliği'ne koronavirüs tedbirleri konulu ek genelge gönderildi. https://www.icisleri.gov.tr/. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• T.C. İçişleri Bakanlığı. Yardım toplama hususuna ilişkin kamuoyu bilgilendirmesi. https://www.icisleri.gov.tr. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Sağlık çalışanlarına ücretsiz ulaşım ve konaklama ile ilgili düzenleme yapıldı. https://yhgm.saglik.gov.tr/TR,64663/saglik-calisanlarina-ucretsiz-ulasim-ve-konaklama-ile-ilgili-duzenleme-yapildi.html. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir Belediyesi kovid-19'la etkin mücadelesini sürdürüyor. http://www.tekirdag.bel.tr/haber/. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• The Governing Mayor of Berlin. (2020). Coronavirus Information (COVID-19). https://www.berlin.de/corona/en/testing-facilities/ (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Trabzon Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir’den sosyal yardım atağı. https://www.trabzon.bel.tr/haber. (Erişim Tarihi: 30.05.2022)
• Türkiye Belediyeler Birliği. Antalya Büyükşehir Belediyesi'nden halkı bilinçlendirme çalışması. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Türkiye Belediyeler Birliği. Manisa'da Koronavirüs seferberliği. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin/covid-19/. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Türkiye Belediyeler Birliği. Mardin’de İlköğretim öğrencilerine kitap hediye ediliyor. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin/covid-19/. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Türkiye Belediyeler Birliği. Ordu Büyükşehirden online satranç turnuvası/satrançseverler bu turnuvayı kaçırmayın. https://www.tbb.gov.tr/basin-ve-yayin/covid-19. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Türkiye Psikayatri Derneği. Koronavirüs hastalığı salgını sırasında ruh sağlığı ve stresle baş etme. https://www.psikiyatri.org.tr/. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Urhan, G., & Arslankoç, S. (2021). COVID-19 Pandemi Sürecinde Sosyal Politika ve Yerel Yönetimler: İstanbul İlçe Belediyeleri Örneği. Çalışma ve Toplum, 2, 945-980.
• Van Büyükşehir Belediyesi. Büyükşehir Belediyesi’nden yoğun hasta nakil mesaisi. https://van.bel.tr/HaberDetay/buyuksehir-belediyesindenyogun-hasta-nakil-mesaisi18042020181145.html. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• World Health Organization. COVID-19 hastalığında maske kullanımı. https://www.ttb.org.tr/ WHO-maske.pdf. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Wyndhamcity. COVID 19-council services. https://www.wyndham.vic.gov.au/COVID19. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)
• Yeni Haber. Ankara Büyükşehir Belediyesinden evlere temizliğe giden kadınlara gıda ve nakit desteği. https://www.yenihaberden.com/ankara-buyuksehir-belediyesinden-evlere-temizlige-giden-kadinlara-gida-ve-nakit-des1484631h.htm. (Erişim Tarihi: 01.06.2022)