Acil Serviste Spontan Pnömotoraks Tanısı Alan Hastaların Demografik Verilerinin Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 9 - 14, 22.03.2021

Canan Akman , Murat Çetin

https://doi.org/10.31832/smj.790812

Öz

Amaç: Pnömotoraks, plevral boşlukta hava bulunmasıdır. Pnömotoraks tanılarının yarıdan fazlası herhangi bir travma durumu söz konusu olmadan ortaya çıkmaktadır. Bu durum spontan pnömotoraks (SP) adını almaktadır. Aynı zamanda pnömotoraks vakaları ile acil serviste sıkça karşılaşılmaktadır. Tanı ve tedavisinin anında hızlı olarak yapılması gereken ve önem taşıyan bir plevra hastalığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada acil servise başvuran SP hastalarının demografik özellikleri, risk faktörleri, klinik özellikleri, tanı ve tedavi yaklaşımlarının farkındalığının ortaya konulması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Ocak 2018-Haziran 2020 tarihleri arasında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi acil servisine başvuran SP tanısı alan hastalar retrospektif olarak tek merkezli incelenmiştir. Hastalarda yaş, cinsiyet, acil servise geliş şekilleri, şikayetleri, alta yatan hastalık durumları, sigara öyküsü, daha önce pnömotoraks şikayeti varlığı, nüks ve sayısı, fizik muayene bulguları, eşlik eden durumlar, tansiyon pnömotoraks varlığı, tüp torakostomi tedavisi ve tedavinin sonuçları belirlenmiştir.
Bulgular: Acil servise başvurup SP tanısı alan 53 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastaların %92,5 (n=49) erkektir. %92,5’ine (n=49) tüp torakostomi işlemi uygulanmıştır. Bu hastaların %84,9’u (n=45) göğüs cerrahi servisine, %11,3’ü (n=6) yoğun bakıma ve %2’si (n=3,8) dış merkeze sevk edilmiştir. Tedavinin sonuçlarına bakıldığında ise %88,7’si (n=47) spontan pnömotoraks hastası şifa ile taburcu edilmiştir.
Sonuç: Spontan pnömotoraks zamanında müdahale edilmediğinde hayati tehlike oluşturabilecek bir klinik durumudur.

Anahtar Kelimeler

Spontan pnömotoraks, Acil servis, Tüp torakostomi

Kaynakça

• Özkan S, Yazıcı Ü,Erkmen SŞ, Taştepe Aİ, Karaarslan K, Aydın S, Şahin MF. Spontan Pnömotoraksta Tedavi Yaklaşımlarımız: 48 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Acil Tıp Dergisi - Turk J EmergMed 2011;11(1):20-24.
• Durceylan E, İliklerden DM. Spontan Pnömotoraksta Klinik Deneyimlerimiz. Osmangazi Tıp Dergisi. 2019; 41(2): 147-152.
• Çelik B, Furtun K, Demir H, Yılmaz MA. Spontan pnömotorakslı olgularımızın klinik özellikleri. Gülhane Tıp Dergisi 2009; 51: 71-74.
• De Vries WC, Wolfe WG: The management of spontaneous pneumothorax in emphysema. Surg Clin North Am. 1981; 60:851.
• Henry M, Arnold T, Harvey J. BTS guidelines for the management of spontaneous pneumothorax. Thorax 2003; 58: ii39–52.
• Kuzucu A, Soysal Ö, Ulutaş H. Optimal timing for surgical treatment to prevent recurrence of spontaneous pneumothorax. Surg Today 2006; 36: 865–868.
• Şengül AT, Büyükkarabacak BY, Yetim DT, Çelik B, Sürücü P, Başoğlu A. Spontan Pnömotoraksta Tedavi Seçenekleri. J Kartal TR 2014;25(1):27-33.
• Yıldıran H, Şahinoğlu T. Devlet hizmet yükümlülüğü süresinde spontan pnömotorakslara yaklaşım. Ortadoğu Tıp Dergisi 2019; 1: 1-5.
• Hallifax JR, McKeown E, Sivakumar P et al. Ambulatory management of primary spontaneous pneumothorax: an open-label, randomised controlled trial. Lancet 2020;396:39–49.
• Soysal S, Topaçoğlu H, İtil O et al. Acil Serviste Erişkin Spontan Pnömotorakslı Hastaların Özellikleri. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005; 5(1): 14-17.
• Eken KY, Güleç E, Atasoy S, Gücü A. Primer Spontan Pnömotoraksta Klinik Deneyimlerimiz. Akciğer Arşivi: 2003; 4: 138-140.
• Karasu S, Tokat AO, Kısacık E, Çakmak H, Karakaya J, Aydın E, Gülhan E, Kaya S. Spontan Pnömotoraks: 260 Hastanın Analizi. J Clin Anal Med 2012;3(2): 174-7.
• Tözüm H, Sarıtekin E, Hoşgün D, Kul C, Erdem Ş. Her pnömotoraks, primer spontan pnömotoraks değildir. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXV, Sayı 3, 2011
• Fry WA, Paape K. Pneumothorax. In: Shields TW, LoCicero III J, Ponn RB, Rusch VW (eds). General Thoracic Surgery. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams &Wilkins, 2005: 794–805.
• Beauchamp G, Ouellette D. Spontaneous pneumothorax and pneumomediastinum In: Pearson FG, Cooper JD, Deslauriers J (eds). Thoracic Surgery. 2nd ed. Philadelphia: Churchill Livingstone, 2002: 1195–1213.
• Metin M. Pnömotoraks. Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi 2018; 6 (2): 7-15.
• Leigh-Smith S, Harris T. Tension pneumothorax-time for a re-think? EmergMed J 2005; 22: 8-16.
• Kaneda H, Nakano T, Taniguchi Y, et al. Three-step management of pneumothorax: time for a re-think on initial management. Interact Cardiovasc Thorac Surg 2013; 16: 186-92
• Chan SS. The role of simple aspiration in the management of primary spontaneous pneumothorax. J Emerg Med 2008; 34:131e8.
• Miller A. Spontaneous pneumothorax. In: Light RW, Lee YCG, eds. Textbook of pleuraldiseases. 2nd edn. London: Arnold Press, 2008: 445-63.
• De Leyn P, Lismonde M, Ninane V, Noppen M, Slabbynck H, Van Meerhaeghe A, et al. Guidelines Belgian Society of Pneumology. Guidelines on the management of spontaneous pneumothorax. Acta Chir Belg 2005;105:265-7.
• Tschopp JM, Rami-Porta R, Noppen M, Astoul P. Management of spontaneous pneumothorax: state of the art. Eur Respir J 2006;28:637-50.
• Göktekin MÇ. Acil serviste spontan pnömomediastinum tanılı hastaların değerlendirilmesi. Cukurova Med J 2019;44(4):1155-1159.)