DEPREM STRESİ İLE BAŞ ETME STRATEJİLERİ BALIKESİR ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 88 - 103, 18.11.2020

Ceren Nur Erdoğan , Özay Nuri Aksoy

https://doi.org/10.38004/sobad.704072

Cited By: 10

Öz

Deprem riskleri bulunan coğrafi bölgelerin, deprem kaynaklı sorunlara karşı hazır bulunması ve doğal afetlerle ilgili toplumsal duyarlığın oluşturulması gerekir. Doğal afetler içinde olan depremler can kaybının yanı sıra bireylerin psikolojik durumunu da olumsuz etkiler. Bu etki çoğu zamanda hayat boyu devam edebilir.
Balıkesir ve civarında önümüzde ki 40 yıl içerisinde 5,5 ve daha büyük deprem ihtimalini %99, tekrarlanma zamanını ise 8,6 yıl olarak hesaplanması çevrede risk oluşturan alanlar nedeniyle bölge yaşayanlarının deprem ve depremsellik ile ilgili olarak bilinçlendirilmesi gerekliliği vardır.
Depremin çokça gerçekleştiği coğrafyamızda, insanların deprem hakkında bilinçlendirilmesi, gerçekleşmesi mümkün olan psikolojik etkilere yönelik ön bilgi edinilmesi beraberinde de eğitilmesi ruh sağlığı açısından önem taşımaktadır. Depremden kaynaklanan psikolojik sorunlara karşı hazırlıklı olmak ve doğal afetler konusunda psikolojik ve toplumsal duyarlılık oluşturmak önemlidir.
Konunun, Balıkesir örnekleminde çalışılmamış olması Balıkesir hakkında deprem stresi ile baş etme stratejileri hakkında ön bilgi vermesi bölgemiz açısından önem teşkil etmektedir.
Deprem Stresi ile Baş Etme Stratejileri Ölçeği ile veriler toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programıyla analiz edilmiştir. DBSÖ ölçeğinin alt boyutlarından aldıkları puanların cinsiyet, medeni durum, yakınlarından can kaybı olanlar boyutunda, deprem sarsıntıları sırasında yaşanılan korkunun cinsiyet boyutunda, olabilecek depremi düşünerek yaşanılan korkunun cinsiyet boyutunda çeşitli düzeylerde anlamlı farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışma sonunda olumlu katkı yapacak şekilde çeşitli öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deprem Stresi, Başetme Stratejileri, Psikoloji, Balıkesir

Kaynakça

• Adiyoso, W., & Kanegae, H. (2012). The effect of different disaster education programs on tsunami preparedness among schoolchildren in Aceh, Indonesia. Disaster Mitigation of Cultural Heritage and Historic Cities, 60, 165-172.
• (tarih yok). Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi, Bayındırlık ve Iskan Bakanlığı. Ankara.
• Alkan, N. U. (1999). 1995 Dinar Depremi. Türk Psikoloji Bülteni, 5(14), 59-60.
• Bulut, S. (2009). Depremden Sonra Çocuklarda Görülen Travma Sonrası Stres Tepkilerinin Yaş ve Cinsiyetler Açısından Karşılaştırılması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 43-51.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Cohen, L., Manion, L. Research methods in education. London: Routledge Taylor & Francis Group.
• Erkal, T., & Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de Afet Yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(22), 147-164.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel Araştırma Sarmalı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Folkman, S. (1982). An approach to measurement of coping. Paper presented at workshop entitled current issues in occupational stress. Theory, research and intervention, 14-16.
• Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An Analysis Of Coping in a Middle-Aged Community Sample. Journal of Health and Social Behavior, 219-239.
• Gülen, A. R. (2008). Deprem Risk Analizi ve Şehirleşmede Balıkesir Kent Merkezi Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gündüz, B., & Gökçakan, Z. (2003). Hemşirelerde Tükenmişliği Yordamada Stresle Başaçıkma Biçimleri, Eğitim Düzeyi ve Hizmet Süresi Değişkenleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10-17.
• Kalafat , D., & Pınar, A. (1997). Anadolu’nun Sismotektonik Özelliklerinin Küçük ve Orta Büyüklükteki Depremlerle İrdelenmesi Aktif Tektonik Araştırma Grubu Birinci Toplantısı. İstanbul: İTÜ.
• Karaca, S., & Aşkın, R. (1995). Depresyonla Başaçıkma Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Düşünen Adam Dergisi, 8(3).
• Karakuş, U. (2013). Depremi Yaşamış ve Yaşamamış Öğrencilerin Deprem Algılarının, Metafor Analizi İle İncelenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29), 97-116.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Keefe , F. J., Caldwell, D. S., Queen , K. T., Giil, K. M., Martinez, S., & Crisson, S. (1987). Pain coping strategies in osteoartriritis patients. Journal of Counsulting and Clinical Psychology, 55(2), 208- 212.
• Kline, R. B. (2011). Principles And Practice of Structural Equation Modeling ( Third Edition). New York: The Gouilford Press.
• Murphy, B., Falkiner, L., McBean, G., Dolan, H., & Kovacs, P. (2005). Ienhancing Local Level emergency Management: The Influence of Disaster experience and the Role of Households and Neighbourhoods. Institute for Catastrophic loss Reduction, 12-25.
• Öcal, A. (2007). İlköğretim Okullarında Deprem Hazırlıkları: Kırıkkale ili Örneği. Kastamonu Egitim Dergisi, 15(1), 1-12.
• Özçetin, A., Maraş, A., Ataoğlu, A., & İçmeli, C. (2008). Deprem Sonucu Gelişen Travma Sonrası Stres Bozukluğu ile Kişilik Bozuklukları Arasındaki İlişki. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, 2, 8-18.
• Öztürk, M. K. (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Deprem Deneyimleri Üzerine Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 308-319.
• Selye, H. (1977). Stress Without Distress. London: Teach Yourself Books.
• Spurrell, M. T., & McFarlane, A. C. (1993). Posttraumatic stress disorder and coping after a natural disaster. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 28(4), 194-200.
• Şahin, C., & Sipahioğlu, Ş. (2002). Doğal Afetler ve Türkiye. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Tağıl, Ş. (2004). Balıkesir Ovası ve Yakın Çevresinin Neotektonik Özellikleri ve Depremselliği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(1), 73-92.
• Turner, R. H., Nigg, J., & Paz, D. H. (1986). Waiting for Disaster: Earthquake Watch in California.
• Yöndem, Z. D., & Altay, E. (tarih yok). Deprem Stresi İle Bahşetme Stratejileri Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışmaları. Türk Psikolojik Danısma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 60-75.