Modern Bir Kavram Olarak Milliyetçiliğin Psikanalitik Çözümlemesi

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 45, 119 - 144, 23.12.2019

Ergin Ulusoy

Öz

Bu makale milliyetçilik ile sahip olma istenci ve
din arasındaki ilişkileri siyaset bilimi, psikoloji ve sosyoloji bilimlerinin
verileri ışığında açıklamaya çalışan multi disipliner teorik bir çalışmadır.
Çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Bu doğrultuda psikanalitik
kuram, kimlik kuramları ve milliyetçiliğin ideolojik ve tarihsel köklerine
ilişkin argümanlar bir araya getirilmiş ve bütüncül, anlamlı bir sonuç
üretilmeye çalışılmıştır. Makalenin hedefi milliyetçiliğin insan doğasına içkin
kimi özellikleri kontrol altına alan politik bir aygıt olduğunu açıklamaktır.
Bu anlamda insanın ilkel dürtülerinin ve toplumsal arayışlarının modernizm
sonrası yeni bir özne-nesne ilişkisi çerçevesinde ideolojikleştirildiği çalışma
ile ortaya konan temel tez durumundadır. Çalışma milliyetçiliğin kökeninde yer
alan ekonomik agrümanları kapsamamaktadır. Makale, Türkçe literatürde
yayınlanmış olan milliyetçiliğin köklerine ilişkin çalışmalar incelendiğinde
konunun psikolojik ve sosyolojik köklerini siyaset bilimi ile etkileşim
içerisinde açıklamaya çalışan az sayıdaki çalışma arasında yer almaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, milliyetçilik ve din, sahip olma istenci, kimlik ve din

Kaynakça

• Anderson, Benedict (2015), Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, Metis Yayınları, İstanbul
• Anthony, Smith (1994), Milli Kimlik, İletişim Yayınları, İstanbul
• Atak, Hasan (2011), “Kimlik Gelişimi ve Kimlik Biçimlenmesi: Kuramsal Bir Değerlendirme”, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 3(1) http://www.cappsy.org/archives/vol3/no1/cap_03_08.pdf (et: 11.01.2013), s. 163-213.
• Berger, P. L.; Berger, B.; Kellner, H.; (2000), Modernleşme ve Bilinç, Çeviren: C. Cerit, Pınar Yayınları, İstanbul
• Bilgin, Nuri (2001), İnsan İlişkileri ve Kimlik, İstanbul, Sistem Yay
• Canetti, Elias (2014), Kitle ve İktidar, Çeviren: G. Aygen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Cevizci, Ahmet (2012), Felsefe Tarihi: Thales'ten Baudrillard'a, Say Yayınları, İstanbul
• Descartes, Rene (2015), Yöntem Üzerine Konuşma, Çev: Afşar Timuçin, Yüksel Timuçin, Bulut Yayınları, İstanbul
• Erikson, Erikson (1968), Identity: Youth and Crisis, W.W. Norton Company, New York
• Hobsbawn, Eric (1993), 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik: Program-Mit-Gerçeklik, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Horner, Altea (1997), Güç: Güç Sahibi Olma İsteği ve Güce Sahip Olmaktan Korkma, Çev: Semra Kunt, HYB Yayıncılık, Ankara
• Kahraman, Hasan Bülent (2002), Sanatsal Gerçeklikler Olgular ve Öteleri, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları
• Kara, Nuri (2000), Plastik Sanatlarda Matematik, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, Ulusal Tez Tarama Merkezi, Ankara
• Kazgan, Gülten (1997), İktisadi Düşünce, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Keser, Nimet (2005), Sanat Sözlüğü, Ütopya Yayınevi, Ankara
• Nietzsche, Friedrich (2004), Zerdüşt Böyle Buyurdu, Varlık Yayınları, İstanbul
• Sandefur, Timothy (2009), “Özgürlüğün Köşe Taşı: 21. Asır Amerika’sında Mülkiyet Hakları”, Liberal Düşünce Dergisi, Yıl: 14, Sayı: 53-54, Kış-Bahar. ss:43-85
• Schimitz, David (2009), “Mülkiyet Kurumu”, Liberal Düşünce Dergisi. Yıl: 14, Sayı: 53-54, Kış-Bahar. ss: 5-25
• Tol Deniz, E. (2006), Dünden Bugüne Yurttaşlık: 21. Yüzyılda Yurttaşlık, Ulus Devlet ve Küreselleşme, Sosyal Araştırmalar Vakfı İstanbul
• Touraine, Alain (2000), Modernliğin Eleştirisi, Çev., Hülya Tufan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• Uzun, Turgay (2003), “Ulus-Milliyetçilik ve Kimlik Üzerine Bir Değerlendirme”, Doğu-Batı Dergisi, Yıl: 6, Sayı: 23, ss: 131-155
• Ünal, Süheyla, Nesne İlişkileri Kuramı, İnternet Adresi: https://www.researchgate.net/profile/Suheyla_Unal/publication/291521725_Nesne_Iliskileri_Kurami/links/56a3aaeb08aef91c8c12c868/Nesne-Iliskileri-Kurami, Et: 10.06.2018
• Volkan, Vamık (2009), Kimlik Adına Öldürmek: Kanlı Çatışmalar Üzerine Bir İnceleme, Çev.: Medine Banu Büyükdal, Everest Yayınları, İstanbul
• Wallerstein, Immanuel (2010), Modern Dünya Sistemi (I. Cilt), Çeviren: L. Boyacı, Yarın Yayınları, İstanbul
• Yeğen, Mesut (2005), “Yurttaşlığın Diyalektiği, Yurttaşlığın Trajedisi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 38, Sayı 1, s. 69-87
• Yılmaz, Fatma (2008), Avrupa'da Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı, USAK Yayınları, Ankara, ss: 28-29