Alzheimer Hastalarına ve Bakım Verenlere Yönelik Sosyal Politikalar: Türkiye – Almanya Karşılaştırması

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 45, 93 - 118, 23.12.2019

Ecem Naz Nazlıer Keser

Öz

Yaşlılık
döneminde yaşlıların biyopsikososyal ihtiyaçları artmaktadır. Gelişmiş ve
gelişmekte olan ülkelerde yaşlı nüfus artışının meydana getirdiği ve getireceği
öngörülen sorunlara yönelik çeşitli önlemler alınmaya başlanmıştır. Ancak bu
önlemler yeterli düzeyde değildir. Dünya genelinde yaygınlaşan ve küresel
sorunlara yol açması kuvvetle ihtimal hastalıklardan biri olan Alzheimer
hastalığı bu çalışmanın önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Hastalığın
tedavisinin olmayışı, teşhisinin zorluğu ve giderek kötüleşen seyri hem
hastalar hem de bakım verenler için büyük sorunlara yol açabilmektedir. Bu
çalışmada; yaşlılara yönelik sağlık politikalarını, bakım politikalarını ve
Alzheimer hastalarına yönelik bakım modellerini Almanya ve Türkiye için
karşılaştırmaktadır. Konu hem genel yaşlılık politikaları perspektifiyle hem de
Alzheimer hastalığı özelinde ele alınmaktadır. Çalışmada, Türkiye ve Almanya’da
ki mevcut durum incelendikten sonra uzun ve kısa vadede yapılması gerekenler
üzerine önerilerde bulunulmuştur. Türkiye’nin gelecekteki yaşlılık politikaları
nasıl olmalıdır ve Alzheimer hastalarına yönelik politikalar nasıl
şekillenmelidir gibi sorulara yanıt aranmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Alzheimer, Türkiye Alzheimer Politikaları, Almanya Alzheimer Politikaları

Kaynakça

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2019). Engelli ve Yaşlı Bireylere İlişkin İstatistiki Bilgiler. Ankara: Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://eyh.aile.gov.tr/uploads/pages/engelli-ve-yasli-bireylere-iliskin-istatistiki-bilgiler/bulten-ocak2019.pdf adresinden alındı.Aksu, T. ve Fadıloğlu, Ç. (2010). Yaşlılıkta Evde Bakıma Güncel Yaklaşımlar: “Telefon Zinciri Yöntemi Ve Kurtarıcı Servisler Teknolojisi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 119-125.Bihan, B. ve Martin, C. (2006). A Comparative Case Study of Care Systems for Frail Elderly People: Germany, Spain, France, Italy, United Kingdom and Sweden. Social Policy & Administration, 40(1), 26-46. doi: 10.1111/j.1467-9515.2006.00475.xBrodaty H. (2000). Alzheimer Hastalığında İlaç Tedavisi ve Aileler. Alzheimer Hastalığının Farmakoterapisi. Ankara: Yelkovan Yayıncılık. Çağlar, T. (2015a). Refah Devleti Bağlamında Almanya’da Yaşlılara İlişkin Temel Haklar. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 39(2), 225-243.Çağlar, T. (2015b). Türkiye ve Almanya’da Karşılaştırmalı Yaşlı Bakım Model Ve Uygulamaları (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara. Çayır, Y., Avşar, Ü., Avşar, Ü., Cansever, Z. ve Khan, A. (2013). Evde Sağlık Hizmetleri Alan Hastaların Özellikleri ve Bakım Verenlerin Beklentileri. Konuralp Tıp Dergisi, 5(3), 9-12.Diplomatik Gözlem Web Sitesi. (2019). Almanlar Bitiyor. http://diplomatikgozlem.com/_haber/almanlar-bitiyor- adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 28 Nisan 2019. Eichenhofer, E. (2012). Sosyal hukuk, 8. baskı, Mohr Siebeck, TübingenFink, A. (2015). Dementia and long-term care – an analysis based on German health insurance data. İçinde G. Doblhammer, Health Among the Elderly in Germany (s. 138-156). Verlag Barbara Budrich.German Institute for Human Rights. (2016). Human Rights of Older Persons in Longterm Care: German National Report (s. 2-62). Berlin: German Institute for Human Rights.Hekimler, A. (2017). Yaşlılara Yönelik Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Bakım Sigortası: Federal Almanya Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 235-243.Hell, Wolfgang (2011) Nursing Consultant - A New Professional Image Entseht, in Die Pflegeberatung, Landsberg: ecomed, s. 7-16İstatistiklerle Yaşlılar (2019). Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni.Jakob, A., Busse, A., Riedel-Heller, S. G., Pavlicek, M. ve Angermeyer, M. C. (2002). Prävalenz und Inzidenz von Demenzerkrankungen in Alten- und Altenpflegeheimen im Vergleich mit Privathaushalten. İçinde: Zeitschrift für Gerontologie und Geriatrie 35 (5), s. 474-481. Karahan, A. ve Güven, S. (2002). Yaşlılıkta Evde Bakım. Geriatri, 5(4), 158-162Korkut, G. (2019). Yaşlılık ve Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar. İçinde U. Yanardağ ve M. Zubaroğlu Yanardağ, Yaşlılık ve Sosyal Hizmet (1. bs. s. 147-170). Ankara: Nika Yayınevi.Leira, Arnlaug and Saraceno Chiara (2002), “Care: Actors, relationships and contexts”, içinde B. Hobson, J. Lewis, B. Siim (editör), Contested Concepts in Gender and Social Politics, Cheltenham, UK: Edward Elgar, s.55-83.Nazlıer Keser, E. (2019). Alzheimer Tanısı Konulan Yaşlıların Ailelerinin Sosyal Hizmet Gereksinimleri (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi.Nicholas, P. ve Smith, M. (2006). Demographic Challenges And Health İn Germany. Population Research And Policy Review, 25(5-6), 479-487. doi: 10.1007/s11113-006-9009-2. OECD. (2017). Health at a Glance 2017. Fransa: OECD. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/health_glance-2017 en.pdf?expires=1557589032&id=id&accname=guest&checksum=19308C55F0027DCEE0D1D235B201FF37 adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2019Oğlak, S. (2011). Türkiye’de Yaşlı Bireylerin Bakım Gereksinimlerine Yönelik Yaşadığı Ortamda Sunulacak Bakım Modelleri. İş, Güç. Endüstri İlişkileri Ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(4), 115-130.Özmete, E. (2019). Yeni Yüzyılda Yaşlanma İçin Gündem: Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar. İçinde U. Yanardağ & M. Zubaroğlu Yanardağ, Yaşlılık ve Sosyal Hizmet (1.bs s. 11-30). Ankara: Nika Yayınevi.Sağlık Bakanlığı (2019). Sağlık Bakanlığının Tarihçesi. https://www.saglik.gov.tr/TR,11492/tarihce.html adresinden alındı. Erişim Tarihi: 10 Mayıs 2019. Sargutan, E. (2005). Sağlık Sektörü Ve Sağlık Sistemlerinin Yapısı. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(3), 400-428.Schmahl, W. (2000). Increasing Life Expectancy, Retirement Age, and Pension Reform in the German Context. Journal Of Aging & Social Policy, 11(2-3), 61-70. doi: 10.1300/j031v11n02_07Supan, A. (1992). Saving and consumption patterns of the elderly. Journal of Population Economics, 5(4), 289-303. doi: 10.1007/bf00163062. Statistisches Bundesamt (2010), Population and employment, WiesbadenStatistisches Bundesamt (2019). Population and employment: population update 2019. Wiesbaden. Toprak, D. (2015). Uygulamada Ortaya Çıkan Farklı Refah Devleti Modelleri Üzerine Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 151-171.Türkiye Cumhuriyeti Devleti. (1982). Türkiye Büyük Millet Meclisi 1982 Anayasası. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Devleti.Wolfgang, K. ve Chiara, S. (2009). Balancing elderly care and employment in Germany. WZB Berlin Social Science Center, 1-54. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/57647/1/597774951.pdf adresinden erişildi. Yanardağ, U. ve Zubaroğlu Yanardağ, M. (2019). Editörden. İçinde U. Yanardağ ve M. Zubaroğlu Yanardağ, Yaşlılık ve Sosyal Hizmet (1. bs. s. 8-9). Ankara: Nika Yayınevi.Yılmaz A. ve Turan E. (2008). Alzheimer hastalarının yakınlarında bakımevi tercihini belirleyen faktörler. Kriz Dergisi, 16(2), 11-24. Zıplar, Ü. T. (2015). Dünyada Ve Türkiye’de Yaşlılık Hizmetleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 173-194.