Bireylerin Sanal Sosyalleşme ve Serbest Zaman Yönetim Düzeylerinin İncelenmesi: Sosyal İzolasyon Sürecinde Evde Kalan Bireyler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 48, 18 - 30, 30.06.2021

Dilara Kurnaz , Pınar Güzel Gürbüz , Kadir Yıldız , Melike Esentaş

Öz

Bu çalışmada, sosyal izolasyon gereksiniminde olan bireylerin sanal ortamdaki yalnızlık düzeyleri ve serbest zaman yönetim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel ve ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 251 gönüllü birey oluşturmaktadır. Araştırma verileri; Kişisel Bilgi Formu, Wang ve ark., (2011) tarafından geliştirilen, Akgül ve Karaküçük (2015) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan bireylerin serbest zamanlarını yönetme becerilerine yönelik “Boş Zaman Yönetimi Ölçeği(BZYÖ)” ve Korkmaz, Usta ve Kurt (2014) tarafından sanal ortamlarda hissedilen yalnızlık düzeylerini ölçmeye yönelik geliştirilen “Sanal Ortam Yalnızlığı Ölçeği(SOYÖ)” ile toplanmıştır. Analizlerde betimsel istatistik tekniklerinin yanı sıra, verilerin normal dağılım göstermesi sebebiyle parametrik testlerden Independent T test, Pearson Korelasyon analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizinden yararlanılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre Bağımsız Gruplar T Testi sonucuna göre sanal paylaşım da erkeklerin, programlama alt boyutunda ise kadınların lehine anlamlı farklılık tespit edildiği görülmektedir. Korelasyon testi neticesinde Sanal ortam yalnızlık ve boş zaman yönetimi ölçeği alt boyutları arasında düşük ve orta düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca Sanal ortam yalnızlık ölçeği alt boyutlarının boş zaman yönetimi ölçeği alt boyutları üzerinde yordayıcı bir etkisi olduğu görülmüştür. Bireylerin serbest zaman yönetim ile sanal ortam yalnızlık düzeyleri arasında bir ilişkinin olduğu bireylerin, serbest zaman yönetim algılarının arttıkça sanal ortam yalnızlık düzeylerinin de azalabileceği ifade edilebilir. Bu durum serbest zaman yönetiminin gerekliliğini ve önemini işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Serbest zaman yönetimi, sanal ortam, sosyal yalnızlık

Kaynakça

• Arslan, S. (2011). Serbest zaman kullanımı: Sıradan serbest zaman etkinlikleri ve sistemli serbest zaman etkinlikleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 1-10.
• Ataman Yengin, D. (2016). Sosyal Medya ve akıllı mobil teknoloji: akıllı sosyal yaşamlar. TOJDAC / The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 6(2), 105-113. DOI: 10.7456/10602100/004.
• Akdeniz, Ö. (2010). Uluslararası İşletmelerde Yüzyüze İletişim Ve İkna. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Anabilim Dalı, Halkla İlişkiler Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi .
• Aksoy, A. (2019). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Boş Zaman Yönetimi, İşkoliklik Ve İş Yaşam Dengesi Açısından İncelenmesi (Antalya Merkezi Örneği). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Ayan, G. (2016). Tüketim Kültürü Bağlamında Kimlik İnşasının Sosyal Medyada Kullanımı: Instagram Örneği. Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Ve Tanıtım Anabilim Dalı, Tezli Yüksek Lisans Programı.
• Çeçen, A. R. (2007). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve yaşam doyumu düzeylerine göre sosyal ve duygusal yalnızlık düzeylerinin incelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 180-190.
• Çelik, T. (2019). Sosyal medya bağımlılığından kurtulma yöntemleri. Bilinçli Sosyal Medya Kullanımı İçin Paydaşlarla El Ele (s. 97-99). Ankara: Pegem Akademi.
• Çimen, L. K. (2018). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı İle Sanal Ortam Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1431-1452.
• Demir, A., & Tarhan, N. (2001). Loneliness and social dissatisfaction in Turkish adolescents. The Journal of Psychology, 135(1), 113-123.
• Duran Okur, H., & Özkul, M., (2015). Modern İletişimin Arayüzü Sanal İletişim Sosyal Paylaşım Sitelerinin Toplumsal İlişki Kurma Biçimlerine Etkisi Facebook Örneği. Sdü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 0(21), 213-246.
• Faruk, A. Y., & ÖZGÜN, G. B. (2020) Yaşlı Bireylerde Sanal Ortam Yalnızlığı, İnternet Bağımlılığı ve Yaşam Doyumu. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 13(1), 27-35.
• Güleryüz, S., Esentaş, M., Yıldız, K., & Güzel, P. (2020). Sosyal İzolasyon Sürecindeki Bireylerin Serbest Zaman Değerlendirme Biçimleri: Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi. FOCUSS Spor Yönetimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 31-45.
• Gökler, M. E., & Turan, Ş. (2020). Covıd-19 pandemisi sürecinde problemli teknoloji kullanımı. Estüdam Halk Sağlığı Dergisi, 5(COVID-19 Özel Sayısı), 108-114. DOI:10.35232/estudamhsd.767526
• Gümüşgül, O., & Aydoğan, R. (2020). Yeni Tip Koronavirüs-Covid 19 Kaynaklı Evde Geçirilen Boş Zamanların Ev İçi Rekreatif Oyunlar ile Değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 107-114.
• Karakoç, E. ve Taydaş, O (2013) Bir Serbest Zaman Etkinliği Olarak Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanımı İle Yalnızlık Arasındaki İlişki: Cumhuriyet Üniversitesi Örneği, Selçuk İletişim, 7(4), 33-45.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kaye, B. K. ve Johnson, T. J. (2002). Online and in the know: uses and gratifications of the web for political information. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 46(1), 54-71.
• Kaymak, G. (2012). Sanal Topluluklardaki Sosyal Ağlarda Sosyalleşme Ve Güven Sorunsalı Ereğli Örneği. Yüksek Lisans Tezi.
• Kocaman Karoğlu, A., & Atasoy, B. (2018). Sosyal Medya Kullanımı ile Serbest Zaman Tatmini Arasındaki İlişki. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 14(2), s.826-839.
• Körler, Y. (2011). Loneliness Levels of Middle School Students in Terms Of Various Variables And The Relationship Between Loneliness And Social Emotional Learning Skills (Master’s thesis, Anadolu University, Eskişehir). Unpubished master’s thesis, Anadolu University, Eskişehir.
• Moody, E. J. (2001). Internet use and its relationship to loneliness. CyberPsychology & Behavior, 4(3), 393-401.
• Nowland, R., Necka, E. A., & Cacioppo, J. T. (2018). Loneliness and social internet use: Pathways to reconnection in a digital world? Perspectives on Psychological Science, 13(1), 70-87
• Özdemir, S., Akçakanat, T., & İzgüden, D. (2017). İnternet Çağında Sanal Ortam Yalnızlığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8 (19) , 125-136 . DOI: 10.21076/vizyoner.338155
• Suler, J. (2004). “Computer and Cyberspace “Addiction””, International Journal of Applied Psychoanalytic Studies, 1(4), s.359-362.
• Ünal, A. T., Deniz, L., & Moon, M. K. (2011). A comparative study of problematic internet use and loneliness among turkish and korean prospective teachers. Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(4), 14-30.
• Özen, Ü. & Sarıcı, M. B. K. (2010). Yalnızlık Olgusu Ve Sanal Sohbetin Yalnızlığın Paylaşımına Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 24(1), 149-159.
• Yerlisu Lapa, T. ve Ardahan, F. (2009), “Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Etkinliklerine Katılım Nedenleri ve Değerlendirme Biçimleri”, Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), s.132-144.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112) 11-15.
• Yıldırım Beceri̇kli̇, S. (2013). Kuşaklararası İletişim Açısından Yeni İletişim Teknolojilerinin Kullanımı: İleri Yaş Grubu Üzerine Bir Değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty Of Communication Journal , 1 (44) , 19-31.
• Zeybek, İ. (2002). Yeni Bir İletişim Dizgesi: “Chat Dili.” İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty of Communication Journal, 0(14), 417–434.