TÜRK BASININDA JAPONYA: 1945 AKŞAM 1 GAZETESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 169 - 180, 02.01.2019

Yasemin Yazıcı

https://doi.org/10.33537/sobild.2019.10.1.9

Öz

Japonya'nın, uzun bir kapalılık döneminin ardından girdiği modernleşme sürecinde,
1904-1905 Rus-Japon Savaşı'nda aldığı beklenmedik galibiyet, tüm dünyada olduğu
kadar Türk dünyasında da yankı uyandırmıştır. Asyalı bir milletin ilk kez büyük bir
gücü yenmesi, Türk aydınlarının yazılarında da yer almıştır. Bundan tam 40 yıl sonra
Japonya'nın II. Dünya Savaşı'nda aldığı yenilgi de şüphesiz aynı şekilde Türk
yazınına yansımıştır. Türk aydınlarının yazıları, halkın belleğinde Japonya imajının
oluşmasında oldukça önem teşkil etmiştir.
Bu çalışmada, II. Dünya Savaşı'ndan yenilgiyle çıkan Japonya'nın savaş sürecindeki
durumu, Akşam gazetesi yazarlarından Halide Edip Adıvar, Rek Halit Karay, Vâlâ
Nureddin (Vâ-Nû) ve Macid Arda'nın köşe yazıları üzerinden değerlendirilmiştir.
Çalışmamızın başlıca amacı, bu yazarların 1945 yılında Akşam gazetesinde
yayımlanan köşe yazıları aracılığıyla II. Dünya Savaşı döneminde Japonya'nın nasıl
algılandığı ve Türk halkına nasıl aktarıldığını incelemektir. Bu doğrultuda, öncelikle
Japonya'nın II. Dünya Savaşı'na girme süreci ele alınmış, ardından da dönemin
önemli yazarlarının Akşam gazetesinde yayımlanan Japonya ile ilgili köşe yazıları
incelenmiştir. İncelemeler sonucunda, yazarların özellikle Japon milliyetçiliği, atom
bombası ve Japonya'nın yayılmacı politikaları üzerinde durarak, Japonya karşıtı bir
görüş yansıttıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

II. Dünya Savaşı, Japonya, Akşam gazetesi, Japon militarizmi

Kaynakça

• Akpınar S., (2013), İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’de Japonya Algısı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi