AKTİVİZM VE HALKLA İLİŞKİLER ÜZERİNE ÇARPIŞAN PARADİGMALAR: ANTİ-AKTİVİST SÖYLEMDEN AKTİVİST HALKLA İLİŞKİLERE UZANAN YOLUN HARİTASI

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 63 - 77, 02.01.2022

Halise Karaaslan Şanlı , Elif Bozkurt

https://doi.org/10.33537/sobild.2022.13.1.6

Öz

Türkçe iletişim yazınındaki çalışmalarda “aktivizm” ve “halkla
ilişkiler” kavramlarının bir kesişimsellik noktasında
kullanılmasına birkaç makale dışında ve ayrıntılı bir şekilde ne
yazık ki rastlanmamaktadır. Oysaki sürekli gelişen, yeni
perspektier ve teorilerle zenginleşen iletişim ve halkla ilişkiler
literatüründe özellikle son yirmi yıldır “aktivist halkla ilişkiler”
üzerine yoğun tartışmalar yürütülmektedir. Bu tartışmaların bir
sızma şeklinde Türkçe literatüre de dahil edildiği
görülebilmektedir. Özellikle genç kuşak halkla ilişkiler
akademisyenlerinin dijitallik, dijital aktivizm, dijital kampanyalar
ve halkla ilişkiler odağında gerçekleştirdikleri araştırma ve tez
başlıklarından bu tür bir yönelişin açığa çıktığı görülebilmektedir.
Bununla birlikte, aktivizmin halkla ilişkiler alanı içinde
konumlandırılmasının eksik kaldığı, farklı halkla ilişkiler teorileri
ile aktivizm ilişkisinin tam olarak ifade edilmediği iddia edilebilir.
Daha çok İngilizce halkla ilişkiler literatürüne dayanan bu
makalenin amacı, aktivizmi halkla ilişkileri literatürü içine
yerleştirerek anaakım, birleştirici ve eleştirel halkla ilişkiler
teorilerinin aktivizmle ilişkisini haritalandırmak ve alandaki
boşluğa bir nebze de olsa katkı sunmak olarak tanımlanabilir.
Makale kapsamında, halkla ilişkilerin kurumsal olarak ilk ortaya
çıkışından günümüze kadar aktivist hareketlere yaklaşımı, ana
akım halkla ilişkiler kuramlarından eleştirel halkla ilişkiler
kuramlarına doğru tarihsel bir dönüşüm içinde ve değişen
paradigmalar çerçevesinde ele alınacaktır. Makalede, aktivizm ve
halkla ilişkiler literatürüne dair genel bir çerçeve sunulmasının
ardından, alanın ilk yıllarında yaygın kullanılan işlevsel bakış
açısı, ardından son yirmi yıla damgasını vuran mükemmel halkla
ilişkiler yaklaşımı ve eleştirel/kültürel gelenek başlıklarına yer
verilecektir

Anahtar Kelimeler

Aktivizm, halkla ilişkiler, halkla ilişkiler tarihi.

Kaynakça

• Benedict, B. (2017). Activism and public relations: Then and now. Unpublished Master’s Thesis. Mount Saint Vincent University