FENOLİK BİLEŞİKLER, EKSTRAKSİYON METOTLARI VE ANALİZ YÖNTEMLERİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 27, 39 - 48, 24.12.2018

Eylem Atak Mehmet Emin Uslu

Öz

Doğada
bitkilerin savunma mekanizması olarak ürettiği 30.000’den fazla fenolik bileşik
bulunmaktadır. Bu fenolik bileşikler sahip oldukları aromatik halkaların
yapısına, sayısına, -OH grubunun yerine ve sayısına, diğer organik bileşiklerle
yaptıkları bağlara göre farklılıklar gösterirler. Bu fenolik bileşiklerin
5.000-10.000 kadarını günlük olarak besinlerden almaktayız. Yapılan
araştırmalar fenolik bileşiklerin antienflamentuar, antidiyabetik, antialerjik,
antimikrobiyal, antiviral, antipatojenik ve antitrombotik olmak gibi sağlık
üzerinde birçok yararının olduğunu bize göstermiştir. Fenolik bileşikleri
endüstride veya araştırmalarda kullanmak için öncelikle bitkilerden ekstrakte
edilmesi gerekir. Birçok ekstraksiyon yöntemi vardır. Bu yöntemler fenolik
maddenin yapısına göre değişiklik gösterir. Ekstraksiyon işlemi etanol,
metanol, aseton, etil ester gibi çözücüler kullanılarak gerçekleştirilmektedir.
Her bitki farklı miktarlarda fenolik bileşik üretir. Farklı bitkilerdeki total
fenolik bileşikleri tanımlamak ve miktarlarını tayin etmek için çeşitli analiz
yöntemleri kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fenolik bileşikler, Ekstraksiyon metotları, Analiz yöntemleri

Kaynakça

• Atak, E ,Yıldız, E ,Uslu, M . (2017), "FENOLİK BİLEŞİKLERİN ENKAPSÜLASYONU". Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi 2 (2017): 82-92
• Büyüktuncel, E. (2012). Gelişmiş ekstraksiyon teknikleri I. Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 32(2), 209-242. Cong-Cong, X. U., Bing, W. A. N. G., Yi-Qiong, P. U., Jian-Sheng, T. A. O., & ZHANG, T. (2017). Advances in extraction and analysis of phenolic compounds from plant materials. Chinese journal of natural medicines, 15(10), 721-731.
• Çolak, N., & Tülek, Y. (2003). Süperkritik Akışkan Ekstraksiyonu. GIDA/THE JOURNAL OF FOOD, 28(3).
• Dai, J., & Mumper, R. J. (2010). Plant phenolics: extraction, analysis and their antioxidant and anticancer properties. Molecules, 15(10), 7313-7352.
• Ergezer, H., & Çam, M. (2008). Tanenler: sınıflandırma, yapıları ve sağlık üzerine etkileri, Türkiye 10. Gıda Kongresi Kitabı, Ankara: Gıda Teknolojisi Derneği, Yayın No, 37.
• Fang, Z., Bhandari, B. (2010). Encapsulation of polyphenols–a review. Trends in Food Science& Technology, 21(10), 510-523.
• Garcia-Salas, P., Morales-Soto, A., Segura-Carretero, A., & Fernández-Gutiérrez, A. (2010). Phenolic-compound-extraction systems for fruit and vegetable samples. Molecules, 15(12), 8813-8826.
• Güven, E. Ç., Otkun, G. T., & Boyacıoğlu, D. (2010). Flavonoidlerin biyoyararlılığını etkileyen faktörler. Gıda Dergisi, 35(5).
• Ignat, I., Volf, I., & Popa, V. I. (2011). A critical review of methods for characterisation of polyphenolic compounds in fruits and vegetables. Food chemistry, 126(4), 1821-1835.
• Ignat, I., Volf, I., & Popa, V. I. (2011). A critical review of methods for characterisation of polyphenolic compounds in fruits and vegetables. Food chemistry, 126(4), 1821-1835.
• Karabulut, A. B. (2008). Resveratrol ve Etkileri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(6), 166-169.
• Khoddami, A., Wilkes, M. A., & Roberts, T. H. (2013). Techniques for analysis of plant phenolic compounds. Molecules, 18(2), 2328-2375.
• Kolaç, T., Gürbüz, P., & Yetiş, G. (2017), DOĞAL ÜRÜNLERİN FENOLİK İÇERİĞİ VE ANTİOKSİDAN ÖZELLİKLERİ, İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 5(2).
• Lykken, L., Treseder, R. S., & Zahn, V. (1946). Colorimetric Determination of Phenols. Application to Petroleum and Allied Products. Industrial & Engineering Chemistry Analytical Edition, 18(2), 103-109.
• Manach, C., Scalbert, A., Morand, C., Rémésy, C., & Jiménez, L. (2004). Polyphenols: food sources and bioavailability. The American journal of clinical nutrition, 79(5), 727-747.
• Naczk, M., & Shahidi, F. (2006). Phenolics in cereals, fruits and vegetables: Occurrence, extraction and analysis. Journal of pharmaceutical and biomedical analysis, 41(5), 1523-1542.
• NİZAMLIOĞLU, N. M., & Sebahattin, N. A. S. (2010). Meyve ve sebzelerde bulunan fenolik bileşikler; yapıları ve önemleri. Electronic Journal of Food Technologies, 5(1), 20-35.
• Ozcan, E. (2006). Ultrasound assisted extraction of phenolics from grape pomace. Middle East Technical University, The graduate School of Natural and Applied Sciences, Ph. d., Chemical Engineering, Ankara.
• Stalikas, C. D. (2007). Extraction, separation, and detection methods for phenolic acids and flavonoids. Journal of separation science, 30(18), 3268-3295.
• Stratil, P., Klejdus, B., & Kubáň, V. (2006). Determination of total content of phenolic compounds and their antioxidant activity in vegetables evaluation of spectrophotometric methods. Journal of agricultural and food chemistry, 54(3), 607-616.
• YAMAN, T., & KULEAŞAN, Ş. (2016). Uçucu Yağ Elde Etmede Gelişmiş Ekstraksiyon Yöntemleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (1), 78-83.
• Birman, H. (2012). Bioactivities of plant flavonoids and the possible action mechanisms. Journal of İstanbul Faculty of Medicine, 75, 46-49.
• Cong-Cong, X. U., Bing, W. A. N. G., Yi-Qiong, P. U., Jian-Sheng, T. A. O., & ZHANG, T. (2017). Advances in extraction and analysis of phenolic compounds from plant materials. Chinese journal of natural medicines, 15(10), 721-731.