KENDİLİĞİNDEN YANMA KAVRAMI İLE İLGİLİ LİTERATÜR ÇALIŞMASI VE KENDİLİĞİNDEN YANMA TESTLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 37, 1 - 14, 31.07.2024

Mustafa Gündoğar

https://doi.org/10.47118/somatbd.1493739

Öz

Kömürün kendiliğinden yanma olayını ‘’kömür ve oksijen bir araya geldiğinde ısı veren bir tepkime oluşur. Açığa çıkan ısı uzaklaştırılmadığında kömür sıcaklığında artış meydana gelir. Bu işlem kömür kendiliğinden tutuşmaya başlayana dek devam eder.’’ Şeklinde açıklamak mümkündür.
Çalışmada ılgın kömürünün kendiliğinden yanması ile alakalı güncel literatür taraması yapılmış ve yapılan kendiliğinden yanma testleri incelenmiştir. Yapılan testlerin karşılaştırılması yapılmış farklı kaynaklar aracılığı ile kendiliğinden yanma konusu hakkında bilgiler verilmiştir. Yapılan kendiliğinden yanma testlerinin taraması yapılmış aynı zamanda bu testler karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kömür, yanma, maden, kaynak

Kaynakça

• 1. Yörük, B., 2021. Kömürün Kendi Kendine ısınmasının ve Tutuşmasının Modellenmesi, Simülasyonu ve Deneysel İncelenmesi, İstanbul Teknik Üniveristesi, Doktora Tezi.
• 2. Axundov, G., 2021. Bir Yeraltı Kömür Madeninde Kömürün Kendi Kendine Yanmasına Etki Eden Parametrelerin Analizi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 49s.
• 3. Kam, A.Y., Hixson, A.N., Perlmutter, D.D., 1976a. The Oxidation of Bituminous Coal-1. Chemical Engineering Science, 31, 815-819.
• 4. Kam, A.Y., Hixson, A.N., Perlmutter, D.D., 1976b. The Oxidation of Bituminous Coal-2. Chemical Engineering Science, 31, 821-834.
• 5. Karsner G.G., Perlmutter D.D., 1982. Model for Coal Oxidation Kinetics. 1. Reaction Under Chemical Control. Fuel,61(1):29–34.
• 6. Arısoy, A., Akgün, F., 1994. Modelling of Spontaneous Combustion of Coal with Moisture Content Included. Fuel, 73,2, 281-286.
• 7. Itay M., Hill C.R., Glasser D., 1989. A Study of the Low Temperature Oxidation of Coal. Fuel Processing Technology, 21, 81–97.
• 8. Carras, J.N., Young, B.C., 1994. Self-heating of Coal and Related Materials: Models, Application and Test Methods. Progress in Energy and Combustion Science, 20, 1-15.
• 9. Zhu, J., He, N., Li, D., 2012. The Relationship Between Oxygen Consumption Rate and Temperature During Coal Spontaneous Combustion. Safety Science, 50, 842-845.
• 10. Li, Z., Zhang, Y., Jiang, X., Zhang, Y., Chang, L., 2016. Insight into the Intrinsic Reaction of Brown Coal Oxidation at Low Temperature: Differential Scanning Calorimetry Study. Fuel Processing Technology, 147, 64–70.
• 11. Zhou, C., Zhang, Y., Wang, J., Xue, S., Wu, J., Chang, L., 2017. Study on the Relationship Between Microscopic Functional Group and Coal Mass Changes During Lowtemperature Oxidation of Coal. International Journal of Coal Geology, 171, 212–222.
• 12. Feng, K.K., 1985. Spontaneous Combustion of Canadian Coals, CIM Bulletin, 877, 71-75.
• 13. Smith, A.C. ve Lazzara, C.P., 1987. Spontaneous Combustion Studies of U.S. Coals, Bureau of Mines Report of Investigation, RI 9079.
• 14. Karpuz, C, Bölükbaşı, N., Paşamehmetoğlu, A. ve Gürhan, A., 1985. Silopi Bölgesi Asfaltitlerinin Kaya Mekaniği Parametrelerinin Kesilebilirliğinin, Hidrolik Çatlatılabilirliğinin Araştırılması, TKİ için ODTÜ Agüdos Raporu, 85-03-05-01-10 no.lu Rapor, 103.
• 15. Karpuz, C, Bölükbaşı, N., Paşamehmetoğlu, A. ve Gürhan, A., 1986; "GAL Silopi Asfaltitlerinin Gaz İçeriği, Kendiliğinden Yanma Riski ve Kesilebilirliğinin Araştırılması", Türkiye 5. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, s. 379-391. 16. Singh, R.N., 1986. A Practical System of Classifying Coal Seams Liable to Spontaneous Combustion, J. Col. Qual., 5-3, 108-112.
• 17. Qi, X., Wang, D., Milke, J.A., Zhong, X., 2011. Crossing Point Temperature of Coal. Mining Science and Technology (China), 21, 255-260.
• 18. Wang, H., Dlugogorski, B. Z., Kennedy, E. M., 2003. Coal Oxidation at Low Temperatures: Oxygen Consumption, Oxidation Products, Reaction Mechanism and Kinetic Modeling. Progress in Energy and Combustion Science, 29, 487-513.
• 19. Kaymakçı, E., Bilen, M., Yılmaz, S., 2023. Yeraltı Kömür Madenlerınde Kendılığınden Yanabilirlik Etüdü ile İSG Uygulamalarının İzlenebilirliğinin Artırılması Projesi, Kömürün Kendiliğinden Yanma Olgusu, 4, 21-24.
• 20. Saraç, S., ve Soytürk, T., 1992. Tunçbilek Kömürlerinin Kendiliğinden Yanmaya Yatkınlıklarının Araştırılması, Türkiye 8. Kömür Kongresi Bildiriler Kitabı, 141-152.
• 21. Ökten, G., Didari, V. ve Şensöğüt C., 1998. Kömürün kendiliğinden yanması ve önlenmesi için alınacak tedbirler, Kömür, Ed. O. Kural, s. 243-255
• 22. Kaymakçı, E., 1998. Zonguldak Havzası Kömür Damarlarına Uygulanabilecek Bir Kendiliğinden Yanmaya Doğal Yatkınlığı Değerlendirme Tekniğinin Geliştirilmesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Fen Bilimleri Ens., Doktora Tezi, 148.
• 23. Hodges, D.J., Acherjee, B, 1966. A Microcalorimetric Study of the Influence of Moisture on the Spontaneous Heating of Coal,The Mining Engineer,November, 121-131.
• 24. Banerjee, S.C., Chakravorty, R.N.,1967. Use of DTA in the Study of Spontaneous Combustion of Coal, Journal of Mines Metals and Fuels, January, 1-19.
• 25. Güney, M., Hodges, D.J., 1969. Adiabatic Studies Spontaneous Heating of Coal, Part 1,Colliery Guardian, February, 217,2,105-109.
• 26. Banerjee, S.C., Nandy, D.K., Banerjee, D.D., Chakravorty, R.N. 1972. Classification of Coals with Respect to their Susceptibility to Spontaneous Combustion, Trans. Min. Geol. Met. Inst., India,59,2,15-31.
• 27. Nandy, D.K., Banerjee, D.D. and Chakravorty, R.N., 1972. Application of Crossing-Point Temperature for Determining the Spontaneous Heating Characteristics of Coals, Journal of Mines Metals and Fuels, 20, 2,41-48.
• 28. Bagchi, S., 1972. Spontaneous Combustion of Indian Coals, Qrt. J.Geol. Min.Metall Soc., 45, 2, 71-75.
• 29. Kim, A.G., 1977. Laboratory Studies on Spontaneous Heating of Coal, US Bureau of Mines, IC 8756, 13.
• 30. Cudmore,J.F. and Sanders, R.H., 1984. Spontaneous Combustion of Coal,Mine Fires and Interpretation of Analyses of Mine Gases-A Literature Review,Australian Coal Industry Research Laboratories Ltd., Published Report 84-10.
• 31. Feng, K.K., 1985. Spontaneous Combustionof Canadian Coals, CIM Bulletin,78, 877, 71-75.
• 32. Delibalta, M., Gündoğar, M., 2020. Ilgın Linyit İşletmesinde Kömürün Kendiliğinden Yanması ve Risk Analizi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi 2, 1024.
• 33. İnal, S., Aydıner, K., 2019. Kömürün Kendiliğinden Yanması ve Etkileyen Faktörler, Bilimsel Madencilik Dergisi 2, 146.
• 34. Şensöğüt, C., Ören, Ö., 2020. Çan Linyitlerinin Kendiliğinden Yanma Yatkınlıklarının Araştırılması, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 603.
• 35. Wang, H., Dlugogorski, B. Z., Kennedy, E. M., 2003. Coal Oxidation at Low Temperatures: Oxygen Consumption, Oxidation Products, Reaction Mechanism and Kinetic Modeling. Progress in Energy and Combustion Science, 29, 487-513.
• 36. Kahraman, E. ve Ramazanirend, A., 2023. Yeraltı Madenciliğinde Gaz Kromatografi Kullanımı ve Önemi, TMMOB Maden Mühendisleri Odası 9.Maden Makineleri ve Teknolojileri Kongresi, İzmir.
• 37. Naktiyok, J., Özer, A., 2022. Termogravimetrık Analiz İle Farklı Kömürlerin Yanma Prosesinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 25(4), 691-701.
• 38. Eroğlu, N., Gouws, M. J., 1993. Theories on Spontaneous Combustion of Coal. Scientific Mining Journal, 32(2), 13-18.