KUZEY KIBRIS’TA OKULÖNCESİ VE İLKOKUL ÖĞRETMENİ YETİŞTİRME SİSTEMİNİN İDEOLOJİK TEMELLERİ: BİR SINIF MÜCADELESİ

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 1, 189 - 214, 29.04.2019

Hasan Özder

https://doi.org/10.18490/sosars.559104

Öz

Bu
araştırmada Kuzey Kıbrıs’taki okul öncesi ve ilkokul öğretmeni yetiştirme
sisteminin ideolojik temelleri analiz edilmiştir. Bu amaç için yükseköğretim
kurumlarında öğretmen yetiştirme sistemlerinin özellikleri ve öğretmen istihdamı
incelenmiştir. Araştırmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Tartışma bölümünde, öğretmen
kimliği, para ile öğretmen olma ve devlet okullarında kaliteli eğitim başlıkları
altında yorumlanmıştır. Sonuç olarak, KKTC’de okul öncesi ve sınıf öğretmeni yetiştirme
sisteminin köklü bir tarihsel geçmişi olduğu; öğretmen adaylarının sıkı bir
eleme sınavı ile ihtiyaca göre seçildiği söylenebilir. Ayrıca, özel
üniversitelere devredilmesi ile öğretmen adaylarının kalitesinin düşeceği ve
sosyo-ekonomik düzeyi düşük öğrencilere niteliksiz eğitim verileceği açıktır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Yetiştirme, Okul Öncesi ve İlkokul, KKTC

Kaynakça

• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları, (Çeviren: Alp Tümertekin). İthaki Yayınları, İstanbul.
• Apple, M. (2004). Ideology and curriculum (Third edition). New York and London: Routledge Falmer.
• Atatürk Öğretmen Akademisi, (2000). Giriş sınavları ve mülakat tüzüğü. Lefkoşa.
• Barber, M., & Mourshed, M. (2007). How the world’s best-performing school systems come out on top. Erişim adresi: http://mckinseyonsociety.com/downloads/reports/Educa tion/Worlds_School_Systems_Final.pdf. (Erişim tarihi: 11.09.2018).
• Bauman, Z. (2012). Küreselleşme. (4. baskı) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bora, T., Bora, A., Erdoğan, N. ve Üstün, İ. (2015). ‘Boşuna mı okuduk?’Türkiye’de beyaz yakalı işsizliği. (5. Baskı). İstanbul: İletişim yayınları.
• Bourdieu, P. (1993). The field of cultural production. Cambridge, UK: Polity Press.
• Bourdieu, P. ve Passeron, J. C. (2015). Yeniden üretim: eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri, (çev. Levent Ünsaldı ve Aslı Sümer). Ankara: Heretik Yayınları.
• Bozkurt, V. (2004). Değişen dünyada sosyoloji: temeller, kavramlar, kurumlar. Bursa: Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.
• Chung, J. (2009). An investigation of reasons for Finland’s success in PISA (Doctoral thesis, University of Oxford, England). Erişim adresi: http://ora.ox.ac.uk/resolve/info: fedora/uuid:62b7a22f-d930-4eb0-893d-d703fd9d182d/THESIS01. (Erişim tarihi: 11.09.2018).
• Center for International Understanding - CIU. (2008). Learning from Singapore. Erişim adresi: http://d2lvn0a00hwoiz. cloudfront.net/wp-content/uploads/2013/05/Learning-from-Singapore-Spring-2008.pdf. (Erişim tarihi: 10.01.2014).
• Darling-Hammond, L. (2009). The flat world and education: How America’s commitment to equity will determine our future. New York, NY: Teachers College Press.
• Durkheim, E. (2016). Eğitim ve sosyoloji. (Çev: Pelin Ergenekon). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınevi.
• Evrensel Gazete. (2018). Özyiğit: Lefke Avrupa Üniversitesi ile AÖA arasındaki protokol iptal edilecek. Erişim adresi: http://www.evrenselgazete.com/haber/104871/ozyigit-lefke-avrupa-universitesi-ile-aoa-arasindaki-protokol-iptal-edilecek.html. (Erişim tarihi: 10.04.2018).
• DPÖ (2016). Orta vadeli program 2017-2019. Lefkoşa: KKTC Başbakanlık.
• DPÖ (2007). 2007 yılı programı. Lefkoşa: KKTC Başbakanlık.
• Haber Kıbrıs. (2017). Atatürk Öğretmen Akademisi ile LAÜ arasında işbirliği. Erişim tarihi: 10 şubat 2017. https://haberkibris.com/ataturk-ogretmen-akademisi-ile-lau-arasinda-isbirligi-2017-07-24.html
• Havadis Gazetesi. (2017). AÖA öğrencileri eylemde. Erişim tarihi: 10 şubat 2017. https://www.havadiskibris.com/aoa-ogencileri-eylemde/
• Hanushek, E. (2002). Teacher Quality. In L. Izumi & W. Evers (Eds.), Teacher Quality (pp. 1–12). Palo Alto, CA: Hoover Institution.
• Hattie, J. 2009. Visible learning: A synthesis of over 800 meta-analyses relating to achievement. Abingdon, UK: Routledge.
• İren, G. (2009). KKTC’de öğretmen sendikalarının eğitim alanına etkilerinin öğretmen ve sendika yöneticilerinin görüşleri yoluyla değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
• Kurtuluş, H. ve Purkis, S. (2014). Kuzey Kıbrıs'ta Türkiyeli göçmenler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları,
• Lim, K. M. (2013). Teacher education in Singapore. Paper presented at the SEAMEO RIHED Regional Seminar on Teacher Education, Singapore.
• Lombardi, F. (2000). Antonia Gramsci’nin marksist pedagojisi. (Çev: Sibel Özbudun ve Başak Ekmen). Ankara: Ütopya Yayınları-23.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2014). 2013-2014 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2015a). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yükseköğretim çalıştayı raporu (26-27 Mayıs 2015), Lefkoşa.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2015b). 2014-2015 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEC (Ministry of Education and Culture) (2014). Teacher education in Finland. Erişim adresi: http://www.oph.fi/download/154491_Teacher_Education_in_Finland.pdf. (Erişim tarihi: 12.08.2016).
• MEGSB (Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı). (2011). 2010-2011 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEGSB (Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı). (2012). 2011-2012 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEGSB (Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı). (2013). 2012-2013 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEKB (Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı). (1985). Öğretmenler yasası, Lefkoşa.
• MEKB (Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı). (1986). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti milli eğitim yasası. Lefkoşa.
• MEKB (Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı). (2016). 2015-2016 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• MEKB (Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı). (2017). 2016-2017 İstatistik yıllığı. Lefkoşa.
• OECD (Organization for Economic Co-operation and Development). (2012). Lessons from PISA for Japan, strong performers and successful reformers in education. OECD Publishing. http://dx.doi. org/10.1787/9789264118539
• ÖSYM (Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi). (2016). Merkezi yerleştirme ile öğrenci alan yükseköğretim lisans programları. Erişim adresi: https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2016/LYS/Yerlestirme_Tablo-4_MinMax_Lisans10082016.pdf. (Erişim tarihi: 01.12.2018).
• Özder, H., Konedralı, G. ve Zeki, P. C. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2):253-275.
• Schleicher, A. (2011). Lessons from PISA about Some of the World’s best-performing education systems. Low, L.E. (Ed.). Lessons from PISA: Vol.2 National Institute of Education, Singapore.
• SME (Singapore Ministry of Education). (2010). Building a national education system for the 21st century: Singapore experience. Erişim adresi: http://www.edu.gov.on.ca/bb4e/Singapore_CaseStudy2010.pdf. (Erişim tarihi: 01.11.2017)
• UNESCO (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization). (2010). World data on education. VII Ed. 2010/11: Singapure: UNESCO-IBE. Erişim adresi: http:// www.ibe.unesco.org/fileadmin/user_upload/Publications/WDE/2010/pdf-versions/Singapore. (Erişim tarihi: 11.09.2018)
• UN Security Council. (1983). Resolution 541 (S/RES/541). New York: United Nations.
• UN Security Council. (1984). Resolution 540 (S/RES/550). New York: United Nations.
• Voice of the Island. (2017). Elcil: Hükümet AÖA kararını gözden geçirmeli. Erişim adresi: https://www.voiceoftheisland.com/elcil-hukumet-aoa-kararini-gozden-gecirmeli/51164/. (Erişim tarihi: 10.02.2017)
• Yeşil, S. (2016). PISA sınavlarında başarılı ilk beş ülkenin öğretmen yetiştirme ve istihdamı sistemleri ile Türkiye’nin öğretmen yetiştirme ve istihdam sisteminin karşılaştırılması. Gaziantep Zirve Üniversitesi, sosyal bilimler enstitüsü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.