GÜRCÜLERDE KİMLİK, MEKÂN VE GÜNDELİK YAŞAM: ARTVİN ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 39, 915 - 955, 31.07.2020

İlknur Beyaz Özbey

https://doi.org/10.21550/sosbilder.681445

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, Artvin’de yaşayan Gürcülerin kimliklerini nasıl tanımladıklarını, kimliklerini nasıl inşa ettiklerini, inşa pratiklerinde hangi dinamiklerin yer aldığını, söz konusu dinamiklerde mekânsal olarak ne tür farklılaşmaların meydana geldiğini ve aynı zamanda tüm bu etmenlerin gündelik yaşama nasıl yansıdığını anlamayı amaçlamaktadır. Bu amaç çerçevesinde Gürcülerin yoğunlukta yaşadığı Artvin’in Borçka ilçesi ve bağlı köylerinde 8’i kadın 11’i erkek olmak üzere toplamda 19 kişiyle nitel araştırma yöntemi aracılığıyla derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Alan araştırması sonucunda, Artvin’de yaşayan Gürcülerin kendi kökenlerinin Gürcü olduğu bilincinde olmasının yanı sıra kendilerini Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak gördükleri, Türk ulusal kimliğine ait hissettikleri ve Müslüman kimliğine eklemlendikleri görülmüştür. Kendi kimliklerini inşa ederken, Gürcistan’da yaşayan Gürcüleri öteki olarak konumlandırdıkları ve bu öteki üzerinden kendilerini tanımladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Gündelik hayatta sembolik değerlere dayalı kimlik inşa örüntülerinin mekânsal farklılaşma temelinde şekillendiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gürcü, kimlik, mekân, gündelik hayat, Artvin

Identity, Space and Everyday Life in Georgians: The Case of Artvin

Öz

This research aims to understand; the identity of Georgians and how they identify and build their identities; which dynamics have a role in this building process; what kind of environmental differences occurs in these dynamics; and also how all these elements affect the daily life. In accordance with this aim, in-depth interviews have been carried out within the context of the qualitative research method with totally 19 people; consist of 8 women and 11 men, from Borçka which is the district of Artvin and from the neighbor villages. The result of field study puts forth that Georgian-origin people living in Artvin identify themselves as the citizens of the Republic of Turkey; moreover, they feel as a part of the Turkish national identity and they are articulated to the Muslim identity. In addition, the survey reaches the result that while these locals build their identity; they otherize Georgians living in Georgia and identify themselves through this “other”. It is understood that the identification patterns based upon symbolic values in daily life have been shaped on the basis of spatial differentiation.

Anahtar Kelimeler

Georgian, identity, space, daily life, Artvin

Kaynakça

• Akkoyun, Turgay (2009). Artvin İli Şavşat İlçesi Yavuzköy Köyü Özelinde Ahıska Türkleri Üzerine Sosyal Antropolojik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Aksan, Gamze (2016). “Max Weber ve Değerler Sosyolojisi: Bir Metodolojik İkilemin Düşündürdükleri”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 35, s. 427-446.
• Aktürk, Şener (2008). “Türkiye Siyasetinde Etnik Hareketler: 1920-2007”. Doğu Batı Dergisi, Etnisite Sayısı, S. 11, s. 43-74.
• Albayrak, Haşim (2010). Tarih Boyunca Doğu Karadeniz’de Etnik Yapılanmalar ve Potnus. İstanbul: Babıali Kitaplığı.
• Alver, Köksal (2007). Siteril Hayatlar: Kentte Mekânsal Ayrışma ve Güvenlikli Siteler. Ankara: Hece Yayınları
• Anderson, Benedict (2014). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Yayılması ve Kökenleri. Çev: İskender Savaşır, İstanbul: Metis Yayınları.
• Anık, Mehmet (2012). Kimlik ve Çokkültürcülük Sosyolojisi. İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
• Aslanoğlu, Rana A. (2000). Kent, Kimlik ve Küreselleşme. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Aytaç, Ömer (2006). “Mekân(ın) Sosyolojisi: Toplumsalın Yeniden Kuruluşu”. Sosyoloji ve Coğrafya (Sosyoloji Yıllığı - Kitap 15). Haz: Ertan Eğribel ve Ufuk Özcan, İstanbul: Kızılelma Yayınları.
• Bal, Hüseyin (2011). Kent Sosyolojisi. Isparta: Fakülte Kitabevi Yayınları.
• Balibar, Etienne ve Immanuel Wallerstein (2013). Irk Ulus Sınıf: Belirsiz Kimlikler. Çev: Nazlı Ötken, İstanbul: Metis Yayınları.
• Barth, Fredrik (2001). Etnik Gruplar ve Sınırları. Çev: Ayhan Kaya ve Seda Gürkan, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Berting, Jan (2012). Şeytan Üçgeni: Kimlik, Kültür, Etnik Topluluk. Çev: Hüsamettin İnanç, Bursa: MKM Yayınları.
• Bilgin, Nuri (2007). Kimlik İnşası. Ankara: Asina Kitaplar Yayınları.
• Burhan, Ahmet ve Berna Yüksel Çak (2012). Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Calhoun, Craig (2012). Milliyetçilik. Çev: Bilgen Sütçüoğlu, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Castells, Manuel (1991). Kent, Sınıf, İktidar. Çev: Asuman Erendil, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• --------------------- (2006). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. II. Cilt, Çev: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çavuşoğlu, Erbatur (2016). Türkiye Kentleşmesinin Arkeolojisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çiloğlu, Fahrettin (1993). Dilden Dine, Edebiyattan Sanata Gürcülerin Tarihi. İstanbul: Ant Yayınları.
• Connerton, Paul (2014). Toplumlar Nasıl Anımsar. Çev: Alaeddin Şenner, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Dalbay, Saim ve Nazmi Avcı (2018). “Kimlik İnşasına İlişkin Temel Yaklaşımlar ve Bu Yaklaşımların Türkiye’ye Yansımaları”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 23, S. 1, s. 17-39.
• Demirel, Muammer (2009). “Artvin ve Batum Göçmenleri (1877-1878 Osmanlı - Rus Savaşı’ndan Sonra)”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 40, s. 317-340.
• Doğanay, Hayati ve Fatih Orhan (2014). “Artvin İlinde Nüfusun Başlıca Özellikleri”. Doğu Coğrafya Dergisi, S. 31, s. 1-22.
• Fenton, Steve (2001). Etnisite: Irkçılık, Sınıf ve Kültür. Çev: Nihat Şad, Ankara: Phoenix Yayınları.
• Harvey, David (2003). Sosyal Adalet ve Şehir. Çev: Mehmet Moralı, İstanbul: Metis Yayınları.
• Hobsbawm, Eric (2010). 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik: Program, Mit, Gerçeklik. Çev: Osman Akınhay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Göka, Şenol (2001). İnsan ve Mekân. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Güleç Solak, Sevcan (2017). “Mekân-Kimlik Etkileşimi: Kavramsal ve Kuramsal Bir Bakış”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 6, S. 1, s. 13-37.
• Iberieli, Sandro (2014). Gürcü Halkının Tarihi: Osmanlı-Gürcü İlişkileri Üzerine Kapsamlı Bir Araştırma. Haz: Zeynep Aytekin. İstanbul: Cinius Yayınları.
• İkramoğlu Aslanov, Eldar (1998). “Ülke Ülke Yerel Yönetimler: Azerbaycan’da Yerel Yönetimler”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, C. 7, S. 3, s. 112-129.
• Karaca, Nuray (2011). Kimlik Sorunsalı: Üniversite Öğrencilerinde Kimlik ve Siyasal Aidiyet. Ankara: Anı Yayınları.
• Karaduman, Sibel (2010). “Modernizmden Postmodernizme Kimliğin Yapısal Dönüşümü”. Journal of Yaşar University, C. 17, S. 5, s. 2886-2899.
• Karakaş, Mehmet (2007). Türk Ulusçuluğunun İnşası. Ankara: Elips Kitap Yayınları.
• Karakaş, Mehmet (2015). Modernlik, Küreselleşme ve Türkiye’nin Kimlikler Evreni. İstanbul: Küre Yayınları.
• Kolukırık, Suat (2010). “Mekân, Kültür ve Kimlik: Isparta Tahtacılarında Mekânın Sosyal Anlamı”. Journal of World of Turks, C.2, S.2, s. 87-100.
• ----------------------- (2011). “Sürgün, Toplumsal Hafıza ve Kültürel Göç: ABD’deki Ahıska Türkleri Üzerine Bir Araştırma”. Bilig: Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S. 59, s. 167-190.
• Mitchell, Claire (2014). “Etnik Kimliklerin Dini İçeriği”. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık, Ed: Fırat Mollaer, Ankara: Doğu Batı Yayınları, s. 536-559.
• Mollaer, Fırat (2014). Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Öymen Gür, Şengül (1996). Mekân Örgütlenmesi. Trabzon: Gür Yayınları.
• Say, Ömer (2013). 21. Yüzyılda Ulus, Çokkültürlülük ve Etnisite. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Smith, Anthon (2010). Milli Kimlik. Çev: Bahadır Sina Şener, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Somersan, Semra (2004). Sosyal Bilimlerde Etnisite ve Irk. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Sönmez, Seda ve Gülnur İlgün (2018). “Nitel Araştırma Yöntemlerinin Sağlık Hizmetleri Bağlamında İncelenmesi”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 21, S. 40, s. 375-399.
• Şengül, Tarık H. (2009). Kentsel Çelişki ve Siyaset Kapitalist Kentleşme Süreçlerinin Eleştirisi. Ankara: İmge Yayınları.
• Tekin, Hasan Hüseyin (2006). “Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme”. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, C. 3, S. 13, s. 101-116.
• Türkdoğan, Orhan (1998). Etnik Sosyoloji. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Türkdoğan, Orhan (2013). Türk Ulus-Devlet Kimliği. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Yanık, Celalettin (2013). “Etnisite, Kimlik ve Milliyetçilik Kavramlarının Sosyolojik Analizi”. Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, S. 20, s. 225-237.