SAĞLIK İLETİŞİMİNDE SOSYAL MEDYA KULLANIMININ ROLÜ
Yıl 2020,
, 1 - 18, 30.06.2020
Pelin Vardarlıer
,
Ceren Öztürk
Öz
Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler ile sağlık bilgisinin yayılmasında da yeni bir dönem başlamıştır. İnternetin, sağlık alanında bilgi ve deneyim sağlamasının yanı sıra yeni bir etkileşim alanı yaratarak iletişim biçimlerini değiştirmektedir. Bu açıdan, sağlık iletişimi bireylerin ve toplulukların daha fazla yetkilendirilmesi için gittikçe önem kazanan bir unsur olmaktadır. Bu çalışma, sağlık iletişiminde sosyal medyanın önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda çalışmada sağlık iletişimi ve sosyal medya ile ilgili literatür taraması yapılarak derleme yapılmıştır. Sosyal medyanın sağlık alanında kullanımının toplum ile iletişime geçmede önemli fırsatlar sağladığını söylemek mümkündür. İletişim araçlarında, özellikle bilişim teknolojisindeki ilerlemeler ve sosyal medya kullanımı sağlık bilgisine erişimi iyileştirmeye devam etmektedir. Çalışma kapsamında sağlık iletişiminde sosyal medyanın kullanımın avantajları ve dezavantajları da değerlendirilmiştir.
Kaynakça
- AGARWAL, R., AHUJA, M., Carter, P. M., & Gans, M. (1998). Early and Late Adopters of IT Innovations: Extensions to Innovation Diffusion Theory. https://pdfs.semanticscholar.org/b5c7/373ea080bc50c0dce16010f9fcfea58259f7.pdf adresinden alındı
- AKINCI VURAL, Z. B., & BAT, M. (2010). Yeni Bir iletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma. Journal Of Yaşar Üniversitesi.
- ARDIÇ ÇOBANER, A., & KÖKSOY, S. (2014). Sağlık Alanında Sosyal Medyanın Kullanımı: Twitter'da Sağlık Mesajları. Akademik Bilişim'14 - XVI. Akademik Bilişim Konferans Bildirileri. Mersin: Mersin Üniversitesi.
- AYDOĞDU, N., & BAHAR, Z. (2011). Yoksul Kadınlarda Sağlık İnanç Modeli Ve Sağlığı Geliştirme Modeli Kullanımının Meme Ve Serviks Kanseri Erken Tanı Davranışlarındaki Değişime Etkisi. D.E.Ü.H.Y.O. Elektronik Dergisi, 4(1), 34-40.
- BANDURA, A. (2001). Social Cognitive Theory of Mass Communications. 121. New Jersey: Hillsdake.
- BAYRAKTAR, İ. (2014, Haziran 07). Sağlık, Hastalık ve Toplum. İbrahim Bayraktar Web Sitesi: http://www.ibrahimbayraktar.net/2014/06/saglk-hastalk-ve-toplum.html adresinden alındı
- BOZARTH, J. (2010). Social Media for Trainers: Techniques for Enhancing and Extending Learning. San Francisco: Pfeiffer.
- BOZKURT ÇETİNKAYA, Ö. (2014). Planlanmış Davranış Teorisi Çerçevesinde Öğrencilerin Girişimci Olma Niyetlerinin İncelenmesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 27-47.
- CARİLLO, L. (2012). Social Networks and Public Health: Use of Twitter by Ministries of Health Public Health. International Journal of Public Health, 161-181.
- CHOU, W. (2009). Social Media Use in the United States: Applications for Health Communication. Journal of Medical Internet Research, 11(4), 48.
- ÇINARLI, İ. (2004). Sağlığın Geliştirilmesinde Sağlık İletişimi Yöntemleri Olarak Sosyal Pazarlama, Medyada Savunuculuk ve Halkla İlişkilerin Etkisi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı Halkla İlişkiler Bilim Dalı Doktora Tezi.
- ÇINARLI, İ. (2005). Risk İletişimi Açısından SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu) Salgını. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi(2), 37-53.
- ÇENESİZ, E., & ATAK, N. (2007). Türkiye’de Sağlık İnanç Modeli ile Yapılmış Araştırmaların Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 427-434.
- ÇETİN, C., KURBAN, P., & BİLİCİ, N. M. (2016). Sağlık Kurumlarında Sağlıklı İletişim: Bilgisayar Operatörleri, Güvenlik Görevlileri ve Yönlendirme Çalışanları Örneklemi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi.
- FİDAN, M., & YETİŞ, A. (2018). Sağlık İletişiminde Algı: Kamu Spotları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim Dergisi, 11(2), 19-178.
- GABBOTT, M., & HOGG, G. (2001). The Role of Non-verbal Communication in Service Encounters: A Conceptual Framework. Journal of Marketing Management, 17(1), 5-26.
- GEYSİ, A. (2019). Sağlık İletişiminde Sosyal Medyanın Yeri: Kocaeli İlindeki Sağlık Kurumlarının Sosyal Medya Kullanımlarının İncelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- GUİLKEY, D. K., HUTCHİNSON, P. L., & LANCE, P. (2006). Cost-Effectiveness Analysis for Health Communication Programs. Journal of Health Communication, 2(2), 47-67.
- HEALTHY PEOPLE (2020). Topics & Objectives. (2015, Şubat 04). e-dergi.marmara.edu.tr adresinden alındı
- IŞIK, T. (2019). Sağlık İletişiminde Dijital İletişim Kanallarının Kullanımı: Sektör Aktörlerinden Acıbadem Hastanesinin Dijital İletişim Kanalı ve Sosyal Medya Hesaplarının İncelenmesi. CİDER, 148-155.
- İLGÜN, G., & UĞURLUOĞLU, Ö. (2016). Sağlık Sektöründe Sosyal Medyanın Kullanımı, Yararları ve Riskleri. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 28-53.
- KAPLAN, A., & HAENLEİN, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and. Business Horizons, 53(1), 59-68.
- KARAGÖL, B. (2017). Sosyal Medyanın Sağlık İletişimindeki Yeri . Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- KARAGÖZ, K. (2016). Sağlık İletişiminde Sosyal Medyanın Rolü: Türkiye'de Sağlık Kurumlarının Sosyal Medya Kullanımının İncelenmesi. acikerisim.istanbul.edu.tr: http://acikerisim.istanbul.edu.tr/bitstream/handle/123456789/32460/55252.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı
- KARTAL, N., & ERİGÜÇ, G. (2018). Sağlı İletişiminde Bir Unsur Olarak Sosyal Medya: Bir Sosyal İçerik Platformundaki Sağlık Haberlerinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 6(1), 570-587.
- KAYA, E. (2014). Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımı. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
- KAYABALI, K. (2011). İnternet ve Sosyal Medya Evreninde Sağlık. İyi Klinik Uygulamaları Dergisi(25), 14-20.
- KREPS , G. L. (2003). E-health: Technology-mediated Health Communication. First Published.
- KREPS, G. L., & NEUHAUSER, L. (2014). Integrating Design Science Theory and Methods to Improve the Development and Evaluation of Health Communication Programs. Journal of Health communication, 19(12), 1460-71.
- KURBAN, Z. (2018). 2018 yılında Yeni Medyada Sağlık İletişimi Ve Sağlık Haberciliği: Beden Politikaları Üzerinden Kadın Sağlığı Haberlerinin Anlambilimsel İncelenmesi . İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı.
- MCNEİLL, L. H., KREUTER, M., & SUBRAMANİAN, S. V. (2006). Social Environment and Physical Activity: A Review of Concepts and Evidence. Social Science & Medicine, 1011-22.
- MENDİ, B. (2015). Sağlık İletişiminde Sosyal Medyanın Kullanımı: Dünyadaki ve Türkiyedeki Uygulamalar. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(44), 275-290.
- NAHCİVAN, N., & SEÇGİNLİ, S. (2003). Meme Kanserinde Erken Tanıya Yönelik Tutum Ve Davranışlar: Bir Rehber Olarak Sağlık İnanç Modelinin Kullanımı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(1).
- NEWSON, A., HOUGHTON, D., & PATTEN, J. (2013). Blogging and Other Social Media: Exploiting the Technology and Protecting the Enterprise. The Australian Library Journal, 184.
- OKAY, A. (2014). Sağlık İletişimi. İstanbul: Derin Yayınları.
- ONUR CANSIZ, R. (2016). Sağlık İletişiminde Halkla İlişkiler Uygulamalarının Önemi. Numune Sağlık Dergisi, 25-26.
- O'REİLLY, T. (2005, Eylül 30). What Is Web 2.0. Ekim 20, 2019 tarihinde O'Reilly: https://www.oreilly.com/pub/a/web2/archive/what-is-web-20.html adresinden alındı
- ÖZTÜRK, G., & ÖYMEN, G. (2014). Sağlık İletişiminde Sosyal Medya Kullanımının Stratejik Önemi: Türkiye'de Kalp Sağlığı ile İlgili Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlar Üzerine Bir Değerlendirme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 109-132.
- RATZAN, S. C. (2011). Web 2.0 and Health Communication. Journal of Health Communication(16), 1-2.
- ROBLEDO, D. (2012). Integrative Use of Social Media in Health Communication. Online Journal of Communication and Media Technologies, 2(4), 77-95.
ROGERS, E. M. (1994). The Field of Health Communication Today. American Behovioral Scientist, 208-211.
- SABIRCAN, F. (2012). Sağlık İletişimi Kampanyalarının Davranış Değişikliği Oluşturmadaki Rolü: Türkiye’de Son 15 yılda Yapılmış Olan Kampanyalardan Örnekler Çerçevesinde Bir Değerlendirme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı: Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- SCHİAVO, R. (2007). Health Communication From Theory to Practice. USA: Jossey Bass.
- SEZGİN, D. (2010). Sağlık İletişimi Paradigmaları ve Türkiye: Medyada Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü Doktora Tezi.
- SEZGİN, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam Bireyselleştirilen Sağlık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- ŞENER, E., & SAMUR, M. (2013). Sağlığı Geliştirici Bir Unsur Olarak Sosyal Medya: Facebook'ta sağlık. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(4), 510.
- TEKİNALP, Ş., & UZUN, R. (2008). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. İstanbul: Derin Yayınları.
- VARDARLIER, P. (2016). Sosyal Medta Stratejisi. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
- VARDARLIER, P., & Zafer, C. (2020). Social Media and Crisis Management: The Case Study of Cambridge Analytica. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Özel Sayı), 31-44.
- VARNALI, K. (2013). Dijital Tutulma (2 b.). İstanbul: Mediacat Yayınları.
- YÜKSEL, F. (2005). Bilgi Teknolojileri ve Yerel Yönetimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi(10), 247-259.
- YEŞİLORMAN, M., & KOÇ, F. (2012). Yerel Yönetimlerde E-Devlet Uygulamaları ve Yerel Demokrasiye Katkıları. Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi II (s. 769-783). Malatya: İnönü Üniversitesi.
- ZAFER, C. & VARDARLIER, P. (2019). Medya ve Toplum. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 355-361.