ASKERİ BANDO ŞEFİ YETİŞTİRME SÜREÇLERİ: TÜRKİYE, ABD VE RUSYA ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Sayı: 86, 283 - 306, 24.05.2021

Erkut Çağlak , Aytekin Albuz

Öz

Askeri müzik topluluklarının lideri, yöneticisi ve eğiticisi olan bando şefleri; alanlarında gerekli yeterlilikleri kazandıkları bir süreçten geçerek yetiştirilmektedir. Askeri bando şefi yetiştirme sürecinin tarihsel gelişimini ve mevcut durumunu Türkiye, ABD ve Rusya örnekleriyle irdelemeyi amaçlayan ve nitel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada; literatür taraması ile elde edilen veriler yorumlanarak, sürecin dünü ve bugünü ortaya konulmuştur. Tarihsel süreç incelendiğinde, özellikle ABD ve Rusya’da askeri bando şeflerine sanatsal bir kimlik kazandırmak için yoğun çaba sarf edildiği, bu konuda sanat kurumları ve sanatçıların da katkılarıyla erken dönemde programlı bir eğitim sistemi geliştirildiği görülmektedir. Üç ülkedeki bando şefi yetiştirme süreci genel olarak değerlendirildiğinde, askeri ve sanatsal gereksinimleri karşılaması bakımından Rusya’nın daha organize ve amaca yönelik bir yetiştirme süreci izlediği söylenebilir. Sonuç olarak; askeri bando şefi yetiştirme sürecinin, uzmanlar tarafından çok yönlü bir şekilde değerlendirilmesi ve bir bando şefinin meslek yaşamında ihtiyaç duyacağı tüm gereksinimlere cevap verecek biçimde planlanarak yürütülmesinin gereği ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bando, Bando Şefi, Şef, Şeflik, Şeflik Eğitimi

Kaynakça

• Akhmetshin, M. M. (2018). Формирование у курсантов профессиональной компетентности военных дирижеров [Askeri bando şefliği öğrencilerinin mesleki yeterliliklerinin oluşumu]. Doktora tezi, Moskova: Askeri Üniversite, Askeri Şefler Enstitüsü.
• Akkaş, S. (2015). Türkiye’de Cumhuriyet dönemi kültür ve müzik politikaları (1923- 2000). Ankara: Sonçağ.
• Band Officer. (t.y.). Web: https://www.goarmy.com/careers-and-jobs/browse-career- and-job-categories/arts-and-media/band-officer.html adresinden 18 Ocak 2020 tarihinde alınmıştır.
• Bando Şefliği Programı, Hacettepe Üniversitesi Ders Kataloğu. (t.y.). Web: http://akts.hacettepe.edu.tr/program_detay.php?birim_ref=AKDBRM_ 0000000000000000000000171&birim_kod=473&prg_oid=PRGRAM_000000 0000000000000000042&prg_kod=473&programduzey=2&submenuheader=2 adresinden 11 Eylül 2020 tarihinde alınmıştır.
• Conductor-Army Band Programs. (t.y.). Web: https://www.usarmyband.com/vacancies/ conductor---army-band-programs.html adresinden 11 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Çağlak, E. & Filiz, S. (2018). Türk devlet geleneğinde askerî müzik ve askerî müzik eğitimi. Sahne ve Müzik, (7), 29-56.
• Çakar, D. (2016). Türkiye'de bando şefliği eğitimi süreçleri ve günümüze yansımaları. Sahne ve Müzik, (2), 29-79.
• Çakar, D. (2018). Türkiye'de bando şefliği ve bando eğitimi ile ilgili yapılan son düzenlemeler. Sahne ve Müzik, (7), 57-111.
• Early Navy Music. (t.y.). Web: https://www.navyband.navy.mil/history?direct adresinden 15 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Gazimihal, M. R. (1955). Türk askerî muzıkaları tarihi. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Gerasimova, T. N. (2011). Military music education: History, contemporary and development prospects. The World of Education is Education in The World. 3(43), 39-47.
• HistoryUSArmySchool ofMusic.(t.y.).Web: https://www.bands.army.mil/organizations/ pages/?unit=ASOM&p=history adresinden 17 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Jones, P. M. (2002). A history of the Armed Forces School of Music. Doktora tezi, Pennsylvania: Pennsylvania State University.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik.
• Kennedy, M. (1980). Oxford dictionary of music. Oxford: Oxford University Press.
• Kompozisyon ve Orkestra Şefliği Anasanat Dalı Bando Şefliği Özel Yetenek Giriş Sınavı Yönergesi. (2018). Web: http://www.konser.hacettepe.edu.tr/yonergeler/ BandoSefligi.pdf adresinden 15 Eylül 2020 tarihinde alınmıştır.
• Kukartseva, M.&Chertok, M.(2019). Militarymusic education inRussia.Bezpieczeństwo Teoria i Praktyka, 3, 157-168.
• Meier, G. (2009). The score, the orchestra, and the conductor. Oxford: Oxford University Press.
• Military Music inAmerica. (2005).AHistory of U.S.Army Bands. (s. 11-49) Web: https:// fas.org/irp/doddir/army/armybands.pdf adresinden 22 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Naval Education and Training Security Assistance Field Activity, International Training and Education Catalog. (2019). Web: https://www.netsafa.navy.mil/docs/ CourseCatalog.pdf adresinden 25 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Proskurov, A. K. & Kamyshan, A. Y. (2016). Prerequisites of emergence of the higher military and conductor's education in Russia 1867-1883. Scientific Notes of The P.F. Lesgaft. 9(139), 154-158.
• Protokol. (2018). Türk Silahlı Kuvvetlerinin Bando Subay İhtiyacının Karşılanmasına İlişkin Milli Savunma Üniversitesi ile Hacettepe Üniversitesi Arasında Düzenlenen Protokol. Ankara.
• Say, A. (1992). Müzik ansiklopedisi. (1.Cilt) Ankara: Başkent Yayınevi.
• Senior Musician Course Program. (t.y.). Web: https://web.archive.org/ web/20200814175942/https://www.public.navy.mil/netc/centers/css/som/ Academics.aspx adresinden 27 Eylül 2020’de alınmıştır.
• Stainer, J. & Barret, W. (Ed). (2009). A dictionary of musical terms New York: Cambridge University Press.
• Trukhin, A. (2013, 29 Ocak). Школа военных дирижеров 13 [Askeri Şefler Enstitüsü 13] [Video]. Web: https://www.youtube.com/watch?v=RUVT3j4Rx8g&t=463s adresinden 30 Kasım 2020’de alınmıştır.
• Unit Leader Course Program. (t.y.). Web: https://web.archive.org/web/20200814175942/ https://www.public.navy.mil/netc/centers/css/som/Academics.aspx adresinden 27 Eylül 2020’de alınmıştır.
• Vural, T. (2012). Lider olarak orkestra şefi. Fine Arts, 7(3), 287-306.
• Дирижирование Военным Духовым Оркестром [Askeri Bando Şefliği], Федеральные Государственные Образовательные Стандарты [Federal Devlet Yükseköğretim Eğitim Standartları]. (2017). Web: https://classinform.ru/ fgos/53.05.07-dirizhirovanie-voennym-duhovym-orkestrom.html adresinden 09 Aralık 2020’de alınmıştır.
• История [Tarih]. (t.y.). Web: http://mvmu.mil.ru/Ob_uchrezhdenii/Istoriya adresinden 08 Aralık 2020’de alınmıştır.
• Образование [Eğitim]. (t.y.). Web: http://vumo.mil.ru/Obrazovanie adresinden 08 Aralık 2020’de alınmıştır.
• Общие Положения [Genel Hükümler]. (t.y.) Web: http://vumo.mil.ru/Postupayuschim/ Pravila-priema adresinden 08 Aralık 2020’de alınmıştır.
• Правила Поступления [Kabul Kuralları]. (t.y.). Web: http://vumo.mil.ru/folder/272199 adresinden 08 Aralık 2020’de alınmıştır.